عثمانلی اوردوسو | |
---|---|
اردوی همایون (عثمانلی تورکجهسی) | |
![]() | |
قۇرولدو | ۱۲۹۹ |
ایندیکی فورماسی | ۱۸۶۱ |
لغو ائدیلدی | ۱۹۲۲ |
خیدمت شعبهلری | ![]() ![]() ![]() |
باشقرارگاه | ایستانبول، عثمانلی ایمپیراتورلوغو |
لیدرلیک | |
باش فرمانوئرن | ![]() |
قووهسی | |
خیدمت دوورهسی | ۵ ایل (۱۸۴۴–۱۸۸۶) ۶ ایل (۱۸۸۶–۱۹۰۸)[۱] |
مربوط اولان مقالهلر | |
روتبهلر | عثمانلی ایمپیراتورلوغونون عسگری روتبهلری |
عثمانلی اوْردوسو یادا عثمانلی ایمپیراتورلوغو سیلاحلی گوجلری (عثمانلی تورکجهسی: اردوی همایون)، عثمانلی ایمپیراتورلوغو سرحدلرینی قوْروماقلا وظیفهلی عسگری گوج ایدی. عثمانلی اوْردوسونون تملینی، قورو اوْردوسو (ایلک دؤنم عثمانلی اوردوسو، کلاسیک عثمانلی اوردوسو، نیظام جدید اوردوسو، سکبان جدید، عساکیر منصوره محمدیه، مودرن عثمانلی اوردوسو)، دونانما و طیاره بؤلوکلری تشکیل وئریردی.[۲]
اوْردوی همایون (عثمانلی تورکجهسی: اردوی همایون)، عثمانلی ایمپیراتورلوغونون اوْردوسودور. عثمانلی اوْردوسونون تاریخی ایکی اساس دؤنمه آیریلابیلیر. کلاسیک دؤنم، عثمانلی ایمپیراتورلوغونون قۇرولوشو اوْلان ۱۲۹۹ ایلی ایله ۱۹. یوز ایلین باشلارینداکی عسگری ایصلاحاتلار آراسینداکی دؤنم و مودرن دؤنم کی ایصلاحاتلار سوْنراسی دؤنمی ایحاطه ائدیر.
ایلک دؤنم عثمانلی اوردوسو دؤنمی، عثمانلی دؤولتینین قۇرولوشوندان فاتیح سولطان محمد دؤنمینه قدر اوْلان دؤنم دیر. قاریشیق آتلی عشیره گوجلریندن تشکیل تاپیب بیرینجی اورخان زامانیندا پیاده و موسلم گوجلری ایله سیستماتیکلشمهگه باشلامیشدیر.[۳]
کلاسیک عثمانلی اوردوسو فاتیح سولطان محمدین دؤولت و عسگری ایصلاحاتلاری ایله باشلامیشدیر. بۇ ایصلاحاتلار ایله عثمانلی دؤولتینین بیلیک-دؤولت سیاستیندن ایمپیراتورلوق سیاستینه گئچیشی سیراسیندا مرکزی صلاحیتی دوشیرمه-قاپیقولو-یئنیچئری-اندرون سیستمی ایله گۆجلشدیرمه مقصدی داشیمیشدیر. بۇ دؤنمده اوْجاقلاردان بیری اوْلان و دوشیرمهلردن قۇرولان یئنیچئری اوْجاغینین اوْردو و سیاستده بؤیوک تأثیری وار دیر. کلاسیک دؤنم عثمانلی اوْردوسو تشکیلاتی قاپیقولو عسگرلری و ایالت عسگرلری اوْلاراق یاپیلانمیشدیر. بۇ اوْردو ۱۶۰۶ ایلینه قدر (یۆکسلیش ایللری) گیردیگی ساواشلاردان باشاری ایله چیخمیشدیر.[۴][۵]
کلاسیک عثمانلی اوْردوسو (۱۴۵۱–۱۶۰۶) |
---|
۱۶۰۶ ایلی ایله کلاسیک اوْردو ساواشلاردان مغلوبیت ایله چیخمایا باشلامیشدیر. بۇ دؤنمده یئنیچئریلیگی فایدالانابیلهجک شکیله گتیرمک مقصدی ایله یاپیلان چالیشمالار موعین اوْلموشدور. فرانسهدن یاردیم ایستهمیش، ۱۷۹۶ ایلینده قوْنو ایله باغلی اوْلاراق توْپ، خومپارا تؤکومجوسو، توْپ قونداغی و توفنگچی ایشچیلری گلمیشدیر. آیریجا، بیر سۆره سوْنرا فرانسهدن ژنرال مناند باشقانلیغیندا و عمله باشی بامیلو ایله گلن هیئتله بیرلیکده پروسیادان دا ضابیط و دانیشمانلاری گلدی. بۇنلاردان آلبای ووْن قوْتزه، ۱۷۹۸ده اۆچونجو سلیمین ایستگی اۆزرینه عثمانلی قۇرو بیرلیکلرینده آراشدیرمالار آپاریلدی. بۇ دؤنم واقعه خیریه (خیرلی اوْلای) یئنیچئری اوْجاغینین لغو اوْلماسی ایله سوْنا چاتمیشدیر.[۶][۷]
یئنی اوْردو چالیشمالاری (۱۸۲۶–۱۸۶۸) |
---|
مودرن عثمانلی اوردوسو عثمانلی قورو گوجلرینین یئنیدن تشکیلاتلانماسی، بالکان ساواشلاری مغلوبیتینین همن سوْنراسیندا باشلاناراق بیرینجی دونیا ساواشی اؤنجهسینده تاماملانمیشدیر.
مودرن عثمانلی اوْردوسو ساواشان بیرلیکلر |
---|
مودرن عثمانلی اوْردوسو اوزمان بیرلیکلر |
---|
عثمانلی دونانماسی و عثمانلی ایمپیراتورلوغونون دنیرچیلیک ماراغی ایزمیت و گملیک طرفلرینین، داها سوْنرا دا قارسی ویلایتینین آلینماسی ایله باشلادی. قارسی بیلیگی گمیلریندن فایدالاناراق رومائلییه گئچن عثمانلی اوْردوسو، ۱۳۹۰ ایلینده گلی بولو دا اؤنملی بیر ترسانه یاپمیشدیر. ساروخان اوغوللاری، آیدین اوغوللاری و منتشه اوغوللاری بیلیکلری کیمی دنیزه ساحیلی اوْلان بیلیکلر، عثمانلی ایمپیراتورلوغونون ایدارهسینه گیرینجه، اوْنلارین ترسانهلریندن ده ایستیفاده ائدیلمیشدیر.[۸]
عثمانلی دونانماسی |
---|
عثمانلی طیاره بؤلوکلری، عثمانلی ایمپیراتورلوغونون قۇرو و دنیز گوجلرینه عایید عسگری هاوا بؤلوکلری دیر. عثمانلی عسگری هاواجیلیغینین تاریخی ژوئن ۱۹۰۹ و یا جولای ۱۹۱۱-ه قدر اۇزانماقدا دیر. تۆرک هاوا گوجلری، یۆزباشی فسا بیگ (ائورنسئو) و ملزم اول یوسف کنعان بیگین ۱۹۱۱ده اۇچوش تدریسی اۆچون فرانسهیه گؤندریلمهسینی عسگری هاواجیلیغینین باشلانقیجی سایاراق، ۲۰۱۱ ایلینده هاواجیلیغین ۱۰۰-جو ایل دؤنومونو قۇتلادی.[۹]
عثمانلی طیاره بؤلوکلری |
---|
بیرینجی عثمان و بیرینجی اورخانین ایلک زامانلاریندا گؤنوللولردن تشکیل تاپان ایلک عثمانلی اوْردوسو یئرینه، بورسانین فتحی سیراسیندا اوْرتایا چیخان چاتیشمازلیقلاری دۆزلتمک اۆچون پارالی پیاده و آتلی بیرلیکلر قۇرولموشدور. یئنیچئریلیک قۇرولاراق تحصیللی بیر اوْردونون تمللری آتیلدی. کلاسیک دؤنمده عسگری تحصیلده اؤنه چیخان ایکی عونصور عجمی اوجاغی ایله یئنیچئری اوجاغی دیر. عجمی اوغلانلاری اوجاغیندا: پنچیک و دوشیرمه اوصوللاری ایله توْپلانان اۇشاقلار، یئتیشتیریلمک هدفی ایله اؤنجه بیر تۆرک عائیلهسینه وئریلیر و اوْردان دا عجمی اوغلانلار اوجاغینا گلیرلردی. بۇ اوشاقلارا، بۇردا بیر طرفدن سیبیان مکتبی سویهسینده تحصیل وئریلیرکن دیگر طرفدن ده عسگری دیسیپلین ایله یئنیچئری اوجاغینا حاضیرلانیردی. داها سوْنرا عجمی اوغلانلار آراسیندان سئچیلن غازی اوغلانلار، جماعت اوْرتالاری، سکبانلار و آغا بؤلوکلرینده تحصیله تابیع توتولوردولار. ۱۸۲۶ دا لغو ائدیلن یئنیچئریلیکدن سوْنرا، فرقلی مؤسسهلر ایله اوْردونون تحصیلی داوام ائتدیریلمهگه چالیشیلمیشدیر.[۱۰]
۱۷۷۳-جو ایلده اۆچونجو مصطفی زامانیندا جزاییرلی غازی حسن پاشا طرفیندن آچیلان هندسه اوتاغی، ترسانه و دوْنانمانین اینکیشافی و ترسانه خالقینین تحصیلی هدفی ایله آچیلمیش تکنیک اوْخولدور. ۱۷۸۲-جی ایلده بیرینجی عبدالحمید دؤنمینده "مهندیسخانه بحر همایون" آدینی آلمیشدیر.
۱۴ مارس ۱۸۲۷ده ایکینجی محمودون آچدیغی طیبخانهیه اۇزانان مکتب طیبیه شاهانه، عثمانلینین ایلک طیب فاکولتهسی دیر.
۱ جولای ۱۸۳۵ده قورو حرب اوخولو ماچکادا ایکینجی محمودون دا قاتیلدیغی بیر تؤرنله تحصیله باشلامیشدیر. ۱۹۰۵ ایلینده بئش اوْردو مرکزینده آچیلمیش اوْلان ادیرنه، ماناستیر، ارزینجان، دمشق و بغداد حرب اوْخوللاری، قیسا بیر سۆره سوْنرا باغلانمیشلاردیر. اوْندان سوْنرا سادهجه ایستانبول داکی حربیه مکتبی، تحصیله داوام ائتمیشدیر.
۳۰ دسامبر ۱۸۹۸ تاریخینده گولخانه عسگری طیب آکادمیسی ایلک اوْلاراق " گولخانه سریریات خستهخاناسی" آدی ایله تؤرنله آچیلمیش دیر. ۱۹۰۸ده ایکینجی مشروطیت اعلان ائدیلمهسیندن سوْنرا طیب قوْنولاریندا یاپیلماق ایستهنن رفورم جهدلری سوْنوجو عسگری و مۆلکی طیب اوْخوللاری بیرلشدیریلمیش و ۱۹۰۹دا قۇرولان ایستانبول بیلیمیوردو طیب فاکولتهسینه گولخانه تدریس اۆیهلرینین اوْن بیر نفرلیک اؤنملی بیر قیسمتی ده یئربهیئر اوْلموشدور. طیاره مکتبی بالکان ساواشلارینین آردیندان ۱۹۱۲-جی ایلینین باشیندا عثمانلی ایمپیراتورلوغونون عسگری هاواجیلیغینین اینکیشافی اۆچون یاشیلکؤیده قۇرولموش اوْلان اۇچوش اوْخولودور.
عثمانلی اوْردوسوندا؛ علم، قیلینج، اوخ، ساپان، گورز، عمود، قامچی، بالتا، مچ، تورک قیلینجی، شمشیر، قادار، یاتاغان، خنجر، کاما، میزراق، جیریت، سونگو، زیپقین، تیرپان، چنگل، بالتالی میزراق، مانجانیق، موحاصیره بورجو، شایکا، توپ، شاهی توپ، شاکلوز، درانکی، بجولوشکا، اژدرهان، کولونبورنا، بالیئمز آدلارینداکی توْپلار آلتی خانهلی کارابینا، چاخماقلی و قوْرویوجو نؤوعلری ایله توفنگ، تاپانجا، زیره، کاراکال، زیرهلی دبیلقه، دیزچک، الجک و قالخان دوشمن سیلاحلاریندان قوْرونماق اۆچون ایستیفاده اوْلونوردو.