یاقوت تورکجه‌سی
| یاقوت تورکجه‌سی | |
|---|---|
| ساخا دیلی | |
| саха тыла, saxa tıla | |
| دوْغما دانیشانلار | روسیه |
| منطقه | یاقوتیستان جومهوریتی |
| ائتنیک | یاقوتلار |
دوْغما دانیشانلار | ۴۷۸,۰۰۰[۱] |
تورک دیللری
| |
| کیریل الیفباسی | |
| رسمی وضعیت | |
رسمی دیلی |  روسیه
|
| دیل کوْدلاری | |
| ISO 639-2 | sah |
| ISO 639-3 | sah |
| Glottolog | yaku1245 |
| ELP | Yakut |
 ساخا تۆرکجه‌سی
| |
یاقوت تورکجه‌سی، یاقوتجا و یا ساخا تورکجه‌سی یاقوتلارین (ساخا تورکلرینین) دانیشدیغی دیلدیر. تورک دیللرینین سیبری قولونا باغلیدیر. 456٬288 اینسان طرفیندن دانیشیلیر. بوندان علاوه تایمیر یاریم‌آداسی‌نین شرقینده یاشایان خالقلارین تیجارت دیلیدیر(روسلاردان باشقا). یاقوت تورکجه‌سینه ساخا تورکجه‌سی ده دئییلیر. بو دیلی دانیشانلارین اکثریتی روسیه فدراسیونونا باغلی یاقوتیستانجومهوریتینده یاشاییر.
یاکوتجا بعضی جومله‌لر
[دَییشدیر]| چالیشماق اوتورماقدان داها یاخشی (دیر). | Olorbuttâğar ülelêbit orduk |
| منیم قارداشیم یاکوت مکتبینده‌دیر. | Min ubayım saha oskuolatıgar bâr |
| بیز آتا مینیب گئده‌جه‌ییک. | Bihigi at mïnen barıahpıt |
| نئجه‌سینیز؟ نئجه یاشاییرسینیز؟ | ?Haydah oloroğut |
| سن چوخ یئیین دانیشیرسان. | En olus türgennik sanarağın |
| من یاکوتجا بیز آز آنلاییرام. | Min sahalıı kıratık öydüübün |
| بیز صوبحلر تئز دوراریق. | Bihigi sarsıarda erde turabıt |
| او اوشاق گئجه‌لری آغلاییر. | Ol oğo tüün ıtıır |
| منه یاستیق اؤرتویو ایله قالوش لازیمدیر. | Miehe sıttık hâta uonna holuoha nâda |
یاکوتجا عوضلیکلر (ضمیرلر)
[دَییشدیر]| من | Min |
| سن | En |
| او | Kini یا ol |
| بیز | Bihigi |
| سیز | Éhigi |
| اونلار | Kinilér یا olor |
یاکوت الیفباسی
[دَییشدیر]| А а | Б б | В в | Г г | Ҕ ҕ | Д д | Дь дь | Е е |
| М м | Л л | К к | Й й | И и | З з | Ж ж | Ё ё |
| Н н | Ҥ ҥ | Нь нь | О о | Ө ө | П п | Р р | С с |
| Һ һ | Т т | У у | Ү ү | Ф ф | Х х | Ц ц | Ч ч |
| Я я | Ю ю | Ш ш | Щ щ | Ъ ъ | Ы ы | Ь ь | Э э |
آذربایجان تورکجه‌سی، قیرقیز تورکجه‌سی و یاکوت تورکجه‌سی قارشیلاشدیرماسی
[دَییشدیر]آذربایجان تورکجه‌سینده تورکجه منشالی سؤزلرین باشیندا ی(y) قورونوب و یا ایتمیش حالدادیر. حالبوکی قیرقیز تورکجه‌سینده "ج (c)" سسی ایله و یاکوت تورکجه‌سینده "س (s)" سسی ایله دییشدیریلمیشدیر. اؤز تورکجه‌ده "ی (y)" اولان بو فونئم زامان ایچریسینده تورک توپلولوقلاریندا Y>C>S شکلینده دییشیمه اوغرامیشدیر. تورکیه، قوزئی قیبریس تورک جومهوریتی، آذربایجان، تورکمنیستان، اؤزبکیستان و دوغو تورکیستاندا "ی (y)" ایله دئییلیرکن قازاغیستاندا "ژ (j)"، قیرغیزیستاندا "ج (c)"، آلتای، خاکاس و تووادا "چ (Ç)"، یاقوتیستان یوردوندا بو فونئم "س (s)" اولموشدور.
| آذربایجان تورکجه‌سی | قیرقیز تورکجه‌سی | یاقوت تورکجه‌سی |
|---|---|---|
| ایل | Cıl | Sıl |
| یاغیش | camgır | Samıır |
| یاخا | caka | Sağa |
| یالاماق | caloo | Salaa |
| یاش | caş | Saas |
| یاشداش | caştaş | Saastıı kihi |
| یات | cat | Sit- |
| یئددی | ceti | Sette |
| یئل | cel | Siel |
| یئنی | cañı | Saña |
| یئنی‌دن | cañıdan | Sañattan |
| یئر | cer | Sir |
| یوماق | cuu- | Suuy- |
| اولدوز | cıldız | Sulus |
| ییرمی | cıyırma | Süürbe |
| یوخ | cok | Suox |
| یول | col | Suol |
| یومورتا | cumurtka | Sımmııt |
| یوموشاق | cumşak | Sımnağas |
| یوز | cüz | Süüs |
باغلانتیلار
[دَییشدیر]- [ http://home.uchicago.edu/~straughn/sakhadic.pdf Archived 2008-04-09 at the Wayback Machine. یاقوت تورکجه‌سی-اینگیلیسجه سؤزلوک]
- Онлайн словарь SakhaTyla.Ru آنلاین یاقوت تورکجه‌سی-روسجا و روسجا-یاقوت تورکجه‌سی سؤزلوک
- [ /http://www.uni-bonn.de/~uzsylm/sakha/bib Archived 2008-05-12 at the Wayback Machine. یاکوتجا متنلر: قهرمانلیق شئعرلری، پری ناغیللاری، افسانه، آتالار سؤزو و س.]
قایناق
[دَییشدیر]- آنادولو تورکجه‌سی ویکی‌پدیا
-
- ^ Yakut at Ethnologue - 18th ed., 2015