یاکوبوس هنریکوس وانت‌هوف
یاکوبوس هنریکوس وانت‌هوف. | |
|---|---|
 van 't Hoff by Nicola Perscheid in 1904 | |
| دوغوم | ۳۰ اوت ۱۸۵۲ Rotterdam, Netherlands |
| اؤلوم | ۱ مارس ۱۹۱۱ (۵۸ یاش) Steglitz near Berlin, آلمان ایمپیراتورلوغو |
| میلیت | Dutch |
| تحصیل یئری | |
| تانینماق سببی |
|
| جایزه‌لر |
|
| علمی منسبی | |
| ساحه‌لر | فیزیکی کیمیا اورقانیک شیمی |
| مؤسیسه |
|
| راهنما اۇستادی | Eduard Mulder[نیازمند منبع] |
| دکتری اؤیرنجیلری | ارنست کوهن |
| باشقا اؤیرنجیلری | فردریک جی. دونان |
یاکوب هنریک وانت هوف ((هولندجه:Jacobus Henricus van 't Hoff)) — هولندلی کیمیاچی عالیم. کیمیا اوزره نوبل اؤدولینین ایلک قازانان.
حیاتی
[دَییشدیر]۱۸۵۲-جی ایلده هولندنین روتردام شهرین‌ده آنادان اولموش یاکوب هندریک وانت-هوف کیمیا علمی ایله اوشاق‌لیق‌دان ماراقلانماغا باشلامیش‌دیر. لاکین والیدئینلری اوْنون کیمیاچی اولماق آرزوسونا قارشی چیخاراق، مۆهندیس ایختیصاصی اوزره تحصیل آلماغا مجبور ائتمیشلر. او فلسفه، شعر و ریاضیات علملری ایله ده جدی ماراقلانمیش، معین تحصیل آلمیش‌دیر.
تحصیلینی باشا ووردوق‌دان سونرا بیر مدت قند فابریکا‌دا چالیشمیش، نهایت، بوْن بیلیم یوردوسی داخیل اولاراق فریدریخ ککوله نین رهبرلیگی آلتین‌دا کیمیا بیلیمینین سیرلرینه ییلنمیش‌دیر. اوْنون تحصیل آلدیغی شهرلر آراسیندا پاریسین ده آدی چکیلیر. تِزسینی ، ۱۸۷۸-جی ایلده ایسه آمستردام بیلیم یوردونین کیمیا پروْفسورو علمی درجه‌سینه لایق گؤرولموش‌دور. عالیم سونراکی ۱۸ ایل عرضینده بو بیلیم یوردو‌ده هفته‌ده بئش دفعه اورقانیک کیمیادان، بیر دفعه ایسه مینئرالوگییا، کریستالوقرافی، ژئولوژی و پالونتولوژیدان درس‌لر اوخوموش، بیرده کیمیوی لابوراتوریایا اداره ائتمیش‌دیر.
بو ایللرده پئداقوژی فعالیّتله یاناشی، علمی-آراشدیرما ایشلرینی ده داوام ائتدیرمیش‌دیر. ۱۸۸۷-جی ایل ده او، ویلهلم اوستوالدلا بیرگه "فیزیکی کیمیا ژورنالی" آدلی متبو اورقانی یاراتمیش‌دیر. بیر قدر سونرا ایسه عالیم آمستردام‌داکی پئداقوژی و اینضیباطی فعالیّتینین علمی-آراشدیرما ایشلرینه مانع اولدوغونو آنلایاراق، برلین بیلیم یوردونین فیزیکی کیمیا پروْفسورو وظیفه‌سی ایله باغلی تکلیفی قبول ائتمیش و عالیم ۱۸۹۶-جی ایلده‌ن اعتباراً برلین بیلیم یوردوین‌ده چالیشمیش‌دیر.
بورادا فیزیکی کیمیانین ایستئهسالاتا تطبیقی ایله مشغول اولموش و بو مقصدله ایستاسفورت شهری اطرافین‌داکی اوقیانوس دۇزو یاتاقلارینی تدقیق ائتمیش‌دیر. همین یاتاقلار I دونیا ساواشیندک بوتون آلمانین شوشه، سرامیک، یویوجو واسطه‌لر، سابون و گوبره اۆرتیم (تولید)ینین کالیوم احتیاجینی، دئمک اولار کی، تماماً تامین ائتمیش‌دیر.
وانت-هوف بیوکیمیانین بعضی ساحه‌لرینین، مثلاً، جانلی اورقانیزملرین حیات فعالیّتی اۆچون ضروری اولان کیمیوی پروسسلرده کاتالیزاتور رولونو اوینایان آنزیملرین آراشدیرمای ایله ده مشغول اولموش‌دور.
نوبل اؤدولینا دوغرو
[دَییشدیر]۱۹۰۱-جی ایلده اوْنون علمی فعالیّتینی اساس گؤتوره‌ن نوبل کومیته‌سی، وانت-هوفو کیمیا ساحه‌سی اوزره ایلک لاورئات اعلان ائتمیش‌دیر. دیپلوم‌دا اوْنون اؤدول آلماسینین سببی کیمی کشف ائتدیی کیمیوی دینامیکا (کیمیوی دینامیکا کیمیوی تئپکیلرین حاضیرلانماسین‌دا، آپاریلماسین‌دا، سرعتین‌ده، تارازلیغین‌دا و اوْنون دییشدیریلمه‌سین‌ده، ائلئکترولیتیک دیسسوسیاسییادا، کنار تسیرلرین رولونو اؤیره‌نه‌ن علم‌دیر. بو پروسسلرین هر بیری معین حجم‌ده و تضییق آلتین‌دا باش وئریر. فیزیکی کیمیا بیلیمینین خصوصی بیر ساحه‌سی "ترمودینامیکانین اساسلاری" آدلانیر. یوخاری‌دا سادالانان کیمیوی ساحه‌لرین هر بیری کیمیوی ترمودینامیکانین قانونلارینا اساس‌لانیر) و مایع لرده اوسموتیک تضییق (اوسموتیک داخیل‌دن خاریجه اولان تضییق دئمک‌دیر، یعنی مثلاً بیتکینین کؤکو بو تضییق واسطه‌سیله تورپاق‌دان سویو اؤزونه چکیر) قانونلارینین اهمیت‌لی اولماسی اساس گؤستریلمیش‌دیر. وانت-هوفا اؤدولی سوئد کرال علملر آکادمیسی آدین‌دان تقدیم ائد‌ن اودنئر اونو ایستئرئوکیمیانین بانی‌سی و کیمیوی دینامیکا علمی اوزره گؤرکه‌م‌لی ایشلر گؤره‌نلردن بیری آدلاندیرمیش، بیرده عالیمین آراشدیرمالارینین فیزیکی کیمیا علمی اۆچون سون درجه واجیب نتیجه‌لر وئردیینی وورغولامیش‌دیر.
وانت-هوف نوبل اؤدولین‌دان علاوه، ۱۸۹۳-جو ایلده لندن کرال جمعیتینین "دوی" مدالی، ۱۹۱۱-جی ایلده پروس علملر آکادمیسینین "هلمولس" مدالی ایله تلتیف ائدیلمیش‌دیر. او، نیدئرلاندین کرال، آمریکانین میلّی، فرانسه و پروس‌نین ایسه علملر آکادمیلارینین، بریتانیا و آمریکا کیمیا جمعیتلرینین عضوو، شیکاقو، هاروارد و یئلل بیلیم یوردولرینین فخری دوکتورو آدلارینا لایق گؤرولموش‌دور.
فلسفه و شعریا دا جدی ماراق گؤستره‌ن وانت-هوف ۱۹۱۱-جی ایل مارتین ۱-ده برلین‌ده ورم نوخوشلوق‌‌دن وفات ائتمیش‌دیر.
بیرده باخ
[دَییشدیر]- ^ Fellows of the Royal Society. Royal Society. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 16 March 2015.