Вислава Шимборская

Вислава Шимборская
Wisława Szymborska
Тыуған көнө:

2 июль 1923({{padleft:1923|4|0}}-{{padleft:7|2|0}}-{{padleft:2|2|0}})

Тыуған урыны:

(1918—1939)|Польша Республикаһы, Провент (Курник)

Вафат булған көнө:

1 февраль 2012({{padleft:2012|4|0}}-{{padleft:2|2|0}}-{{padleft:1|2|0}}) (88 йәш)

Вафат булған урыны:

Польша, Краков ҡалаһы

Гражданлығы:

Польша Польша

Эшмәкәрлеге:

шағир

Әҫәрҙәре яҙылған тел:

поляк теле

Премиялары:

Нобель премияһы Әҙәбиәт буйынса Нобель премияһы (1996)

Наградалары:
Аҡ бөркөт ордены
Аҡ бөркөт ордены
 Польша Яңырыуы орденының Рыцарь тәреһе кавалеры Золотой крест Заслуги
«За заслуги в культуре Gloria Artis» алтын миҙалы

Вислава Шимборская (пол. Maria Wisława Anna Szymborska [viˈswava ʂɨmˈbɔrska]; 2 июль 1923 йыл, Бнин, хәҙер Познань янындағы Курник — 1 февраль 2012 йыл, Краков[1]) — поляк шағиры; Әҙәбиәт буйынса 1996 йылғы Нобель премияһы лауреаты.

Биографияһы

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1931 йылдан башлап Краковта йәшәй. 1945—1948 йылдарҙа Ягеллон университетында социологияны һәм поляк әҙәбиәтен өйрәнә, тик университетты тамамлай алмай. 1948 йылда Адам Влодекка кейәүгә сыға, никахтары 1954 йылда тарҡалыуға ҡарамаҫтан, улар дуҫтарса мөнәсәбәттә ҡала[2]. 1953—1981 йылдарҙа Краковтың «Życie Literackie» әҙәби гәзитендә эшләй.

1996 йылда «шиғриәттә бик ныҡ дөрөҫлөк менән тарихи һәм биологик күренештәрҙе кешеләрҙең ысынбарлығында күрһәткән өсөн» Нобель премияһы менән бүләкләнә..

Ижады

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Матбуғатта 1945 йылда «Szukam słowa»(«Ищу слово») шиғыры менән «Dziennik Polski» гәзитендә дебют яһай. Беренсе шиғырҙар йыйынтығы «Dlatego żyjemy» («Поэтому живем») 1952 йылда донъя күргән.

Шимборская ижадына фәлсәфәүи һәм рухи-әхлаҡи проблемалар, асыҡтан-асыҡ һөйләү поэтикаһы һәм рефлекслылыҡ,мәңгелек менән кинәт кенә үтә торған мәлдәрҙең,тереклек менән үлемдең бәйләнешен һүрәтләү, гротескка яҡын ирония, ҡыҫҡа метафоралар, шиғырҙарының рациональ төҙөлөшө хас.

Әҙип поляк теленә француз шағирҙарының әҫәрҙәрен тәржемә иткән.

Бүләктәре һәм премиялары

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Баҫмалар

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

рус телендәге баҫмалары

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
  • Шимборская, Вислава. Избранное / Пер. с польского Эппель Асар Исаевич. — М.: Текст, 2007. — 303 с. — (Билингва). — 2000 экз. — ISBN 978-5-7516-0708-2.— ISBN 978-5-7516-0708-2.
  • Шимборская, Вислава. Жизнь с бухты-барахты / Пер. с польского Веры Виногоровой. — СПб., 2007.

Библиография

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
  • Prokop J. — "Wisława Szymborska}, Kraków, 1973;
  • «Wokół Szymborskiej», Poznań, 1995;
  • Потемкин А. Пани Шимборска — Моцарт в поэзии // Эхо планеты. 1996 № 42

Иҫкәрмәләр

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
  1. ↑ Lenta.ru: О высоком: Скончалась лауреат Нобелевской премии поэтесса Вислава Шимборска
  2. ↑ Jolanta Nowaczyk. Pierwsza dama liryki polskiej - Wisława Szymborska. polskiemuzy.pl (18 август 2009). Дата обращения: 1 февраль 2012. 2015 йыл 17 июнь архивланған.
  3. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 stycznia 2011 r. o nadaniu orderów i odznaczenia — M.P. 2011 nr 32 poz. 384 (пол.)