Гну (бик йыш гну антилопаһы тип атайҙар, лат. Connochaetes) — Африкала йәшәүсе эре тояҡлы хайуандар ырыуы. Гну ҡыуыш мөгөҙлөләр ғаиләһенә ҡарай. Ырыу ҡара гну һәм күк гну төрҙәренә бүленә.Хайуандың бейеклеге 1,15—1,4 м, ауырлығы 150 — 200 кг-ға етә. Хайуандар Африканың саванналарында, Сепенгети экорайонында тереклек итә. Ғүмер оҙонлоғо 20 йылдан артыҡ.
|
Аҡ ҡойроҡло гну (Connochaetes gnou)
|
Гну хайуандарының миҙгелле миграцияһы билдәле, ямғыр миҙгеле үткәс антилопаларҙың төп ризығы — бейек булмаған үлән үҫкән яңы көтөүлектәргә күсәләр. Май һәм ноябрь айҙары иң киң миграция осоро, майҙа 1.5 миллион гну тигеҙлектән урмандарға күсенә; ямғыр миҙгеленән һуң ноябрҙа кире әйләнеп ҡайталар.[1]
Ҡасырыу осоро, ғәҙәттә өс аҙна. Үрсеү йылдың билдәле бер ваҡытына бәйләнмәгән. Ауырлыҡ 8.5 ай дауам итә. Ғәҙәттә бер быҙау, бик һирәк ике быҙау тыуҙыралар. Бер аҙналыҡ быҙауҙар үлән ашай башлай, имеҙеү ваҡыты 7— 8 ай дауам итә.[2]
Гну — тигеҙлектәрҙең экосистемаһының мөһим өлөшө, уларҙың тиҙәктәре тупраҡты ашлай. Гну итен аҙыҡ итеп ҡулланалар. Һунар ваҡытында 500-ләп хайуандан торған көтөү сәғәтенә 55 ка тиҙлектә йүгереп, көтөүлеккә зыян килтерә.
- И. Ильф һәм Е. Петровтың «Золотой телёнок» романында төп геройҙар йөрөткән автомобиль «Антилопа-Гну» тип атала.
