Прогрессив һалым

Прогрессив һалым тигәндә һалым һалына торған базаның үҫеүенә бәйле һалымдың һөҙөмтәле ставкаһын арттырыуҙы аңлайҙар ^[1]. Прогрессив һалым башлыса физик шәхестәргә һалым һалғанда ҡулланыла (килем һалымы).  

Тарихы

Прогрессив һалым беренсе тапҡыр Бөйөк Британияла премьер-министр Уильям Кесе Питт тарафынан 1798 йылда индерелә. Ул 60 фунттан артып киткән килемгә һәр фунтҡа (1/120)  2 пенс иҫәбенән башлана һәм 200 фунттан артҡан килемгә фунтҡа  (1/10) 2 шиллинглыҡ максималь дәүмәлгә етә.^[2]

1893 йылдың 14 июлендә Пруссияла һалым реформаһы була. Яңы прогрессив килем һалымы   0,62 проценттан башлана (900 ÷ 1050 марка йыллыҡ килемгә) һәм 4 процентҡа тиклем арта (100 000 марканан ашҡан йыллыҡ килемгә)^[3].

Рәсәйҙә тәүләп прогрессив килем һалымы индерергә тырышыу 1810 йылда була. Наполеон менән һуғыш дәүләт ҡаҙнаһын бөлдөргәс һәм ҡағыҙ аҡсаның курсы төшкәс, алпауыттарға 500 һумлыҡ килемдән башлап һалым һалына.  Ул прогрессив рәүештә саф килемдең 10 процентына етә. Наполеон менән һуғыш тамамланғандан һуң, 1820 йылда һалым да бөтөрөлә.^[4]

ХХ быуат башына прогрессив килем һалымы был Европалағы күп илдәрҙә индерелә. Америка Ҡушма Штаттарында прогрессив һалым 1913 йылда индерелә.^[5]

Рәсәйҙә килем һалымы батша хөкүмәте тарафынан 1916 йылдың 6 апрелендә булдырыла һәм 1917 йылда көсөнә инергә тейеш була.  Ләкин Февраль революцияһы, унан һуң Октябрь революцияһы килем һалымын индереүгә аяҡ сала. 1922 йылдың 23 ноябрендәге Декрет менән һалым һалыуға реформа үткәрелә.^[6]

Башҡа илдәрҙә килем һалымы

Физик шәхестәрҙең килеменә прогрессив һалымды ҡулланған ҡайһы бер илдәр

Ил	Прогрессия (һалым һалыу моделе)	Һалым һалынмай торған йыллыҡ минимум	Һалым ставкалары	Макс. ставка когда ҡулланыла торған йыллыҡ килем
Австралия (2014)[7]	4 баҫҡыслы	18.200 AUD0	19; 32,5; 37; 45 %0	180.000 AUD 0
Австрия (2014)[8]	3 баҫҡыслы	11.000 €0	36,5; 43,2; 50 %0	60.000 € 0
Бельгия (2014)[9]	5 баҫҡыслы	8.680 €0	25; 30; 40; 45; 50 %0	37.750 € 0
Бөйөк Британия[10]	3 баҫҡыслы	10.600 £0	20, 40, 45 %0	150.000 £ 0
Германия (2014)[11]	ҡатнаш 5 зона	8.354 €0	14÷24; 24÷42; 42; 45 %0 + 5,5 % бергә түләнә торған0	250.730 € 0
Греция (2014)[12]	8 баҫҡыслы	12.000 €0	18; 24; 26; 32; 36; 38; 40; 45 %0	100.000 € 0
Израиль (2014)[13]	7 баҫҡыслы	0 NIS0	10; 14; 21; 31; 34; 48; 52 %0	811.560 NIS 0
Испания (2014)[14]	7 баҫҡыслы	0 €0	Федераль + төбәктеке ≈ 24; 29; 39; 47; 49; 51; 52 %0	300.000 € 0
Италия (2014)[15]	5 баҫҡыслы	0 €0	23; 27; 38; 41; 43 %0	75.000 € 0
Канада (2014)[16]	4 баҫҡыслы	0 $0	Федерал.: 15; 22; 26; 29 %0 + региональные от 5 до 21 %0	136.270 $ 0
Ҡытай (2014)[17]	7 баҫҡыслы (эш хаҡына) 5 баҫҡыслы (шәхси эшмәкәрлеккә)	0 ¥0 0 ¥0	3; 10; 20; 25; 30; 35; 45 %0 5; 10; 20; 30; 35 %0	960.000 ¥0 1.200.000 ¥0
Люксембург (2014)[18]	18 баҫҡыслы	11.265 €0	8 % ÷ 40 %0	100.000 € 0
Нидерланд (2014)[19]	4 баҫҡыслы	0 €0	5,1; 10,85; 42; 52 %0	56.532 € 0
Яңы Зеландия(2013)[20]	5 баҫҡыслы	0 $0	10,5; 17,5; 30; 33; 45 %0	70.000 $ 0
Польша (2014)[21]	2 баҫҡыслы	0 €0	18; 32 %0	85.528 PLN (19.906 €) 0
Словакия (2013)[22]	2 баҫҡыслы	0 €0	19; 25 %0	34.402 € 0
Кипр (2014)[23]	4 баҫҡыслы	19.500 €0	20; 25; 30; 35 %0	60.000 € 0
Финляндия	4 баҫҡыслы	13.099 €0	25,6, ?, ?, 49,1 %0	64.500 € 0
Франция (2014)[24]	7 баҫҡыслы	6.011 €0	5,5; 14; 30; 41; 45; 48; 49 %0	500.000 € 0
АҠШ (2014)	7 баҫҡыслы	0 $0	федераль: 0 10; 15; 25; 28; 33; 35; 39,6 %0 + төбәктеке 11 % тиклем0	яңғыҙға — 406.751 $ ирле-ҡатынлыға — 457.601 $ яңғыҙ ата йә әсәгә — 432.201 $
Швейцария (2014)[25]	10 баҫҡыслы (яңғыҙға) 14 баҫҡыслы (ирле-ҡатынлыға)	14.500 CHF0 28.300 CHF0	0,77 0,88 2,64 2,97…11,50 %0 1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8 …11,50 %0	755.200 CHF 0 895.900 CHF 0
КАР (2013)[26]	6 баҫҡыслы	0 ZAR0	18; 25; 30; 35; 38; 40 %0	617.000 ZAR 0

Шулай уҡ ҡарағыҙ

• Килем һалымы

Иҫкәрмәләр

1. Эффективная ставка налога — реальная ставка налога, рассчитываемая как отношение фактически уплаченной суммы налогов к величине налогооблагаемой базы.
2. A tax to beat Napoleon 2010 йыл 24 июль архивланған.
3. Водовозов В. В.,. Микель, Иоганн // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)
4. «История финансовой мысли и политики налогов» В. М. Пушкарева, ИНФРА-М, 1996
5. Journal of Economic Perspectives — Volume 21, Number 1 — Winter 2007, How Progressive is the U.S. Federal Tax System?
6. Применение закона о подоходном налоге в Советской России в годы гражданской войны и НЭПа 2014 йыл 4 сентябрь архивланған.
7. Individual income tax rates. Ставки подоходного налога в Австралии, 2014  (инг.)(инг.)
8. Steuersätze und Steuerabsetzbeträge. Ставки подоходного налога в Австрии, 2014  (нем.)(нем.)
9. Belgium income tax for 2014 Ставки подоходного налога в Бельгии, 2014  (инг.)(инг.)
10. Income Tax rates and Personal Allowances - GOV.UK  (билдәһеҙ). www.gov.uk. Дата обращения: 11 октябрь 2015.
11. Einkommensteuertarif, 2014 Ставки подоходного налога в Германии, 2014  (нем.)(нем.)
12. Greece Income Tax Rates for 2014 Ставки подоходного налога в Греции, 2014  (инг.)(инг.)
13. Israel income tax for 2014 Ставки подоходного налога в Израиле, 2014  (инг.)(инг.)
14. Spain income tax for 2014 Ставки подоходного налога в Испании, 2014  (инг.)(инг.)
15. Italian income tax for 2014 2014 йыл 13 апрель архивланған. Ставки подоходного налога в Италии, 2014  (инг.)(инг.)
16. Canadian income tax rates for Individuals Ставки подоходного налога в Канаде, 2014  (инг.)(инг.)
17. Налоговая система Китайской Народной Республики
18. Personal Income Tax in Luxembourg Ставки подоходного налога в Люксембурге, 2014  (инг.)(инг.)
19. Netherlands income Tax Ставки подоходного налога в Нидерландах, 2014  (инг.)(инг.)
20. Income tax rates for individuals Ставки подоходного налога в Новой Зеландии  (инг.)(инг.)
21. Ставки подоходного налога в Польше 2017 йыл 4 август архивланған.
22. Инвестиции в Словакии 2,2MB, стр. 53
23. Налоги в цифрах и фактах. Кипр — 2014. 2014 йыл 13 апрель архивланған. 844KB, стр. 5
24. French Income Tax Rates Ставки подоходного налога во Франции  (инг.)(инг.)
25. Bundesgesetz über die direkte Bundessteuer 2016 йыл 10 сентябрь архивланған. Налоги в Швейцарии. 314KB, стр. 23  (нем.)(нем.)
26. Individuals and special trusts 2016 йыл 7 март архивланған. Подоходный налог в ЮАР. (инг.)(инг.)

Әҙәбиәт

• Яроцкий В. Г.,. Налоги // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)(урыҫ.)