Сыбаркүл (ҡала)

Ҡала
Сибәркүл Чебаркуль
Флаг^[d] Герб
Ил	РәсәйРәсәй
Федерация субъекты	Силәбе өлкәһе
Муниципаль район	Сибәркүл районы
Координаталар	54°58′40″ с. ш. 60°22′12″ в. д.^HGЯO
Башлыҡ	Андрей Орлов
Нигеҙләнгән	1736
Ҡала с	25 октябрь 1951
Майҙаны	71,13 км²
Халҡы	41 539 кеше (2013)
Этнохороним	Сибәркүлсе
Телефон коды	+7 35168
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	74, 174
ОКАТО коды	75 458
ОКТМО коды	75 758 000 001
Рәсми сайт	chebarcul.ru
Картаны күрһәтергә/йәшерергә Сибәркүл

Герб (1974)

Сыбаркүл —— ҡала (1951 йылдан). Рәсәйҙәге Силәбе өлкәһе Сыбаркүл районының үҙәге, ләкин уның составына инмәй (өлкә әһәмиәтендәге ҡала). 1951 йылдан ҡала статусына эйә. Силәбенән 78 км алыҫлыҡта ята.

Ҡала янында Сыбаркүл күле бар. 2013 йылдың 15 февралендә күлгә метеорит төшә^[1]. Метеорит «Силәбе метеориты» тигән исем менән билдәле

Ҡала исеме башҡорт телендәге «сибәр күл», бәлки, сыбар күл тигәнде аңлаталыр.

Тарихы

Сыбаркүл ҡәлғәһе 1736 йылда башҡорт тарханы Таймаҫ Шәһимов рөхсәте менән һалына^[2][3][4].

1739 йылда Ырымбур губернаһының Иҫәт провинцияһы үҙәгенә әйләнә.

Климаты

Ҡала климаты Күрһәткес Ғин Фев Мар Апр Май Июн Июл Авг Сен Окт Ноя Дек Йыл Уртаса температура, °C −13,6 −13,2 −7,6 3,2 13,0 18,8 19,9 17,3 11,1 3,0 −7,2 −12,9 2,7 Сығанаҡ: NASA. База данных RETScreen

Иҡтисады

«Уральская кузница» ААЙ (Мечел составында) ҡалала эшләп сығарылған сәнәғәт тауарҙарының 77 %-н етештерә^[5].

Башҡа ойошмалар:

• Сыбаркүл кран заводы
• «Сыбаркүл „Союзтеплострой“ заводы» («ЧЗС»)
• Шлакоблок заводы
• Сыбаркүл тегеү фабрикаһы («Пеплос»)
• Йыһаз (мебель) фабрикаһы
• Урман хужалығы, урман пункты, межлесхоз
• «Сыбаркүл икмәге»
• «Сыбаркүл һөт заводы»
• Кондитер фабрикаһы
• Балыҡ заводы
• «Сыбаркүл ҡош-ҡорто» аҙыҡ-түлек сәнәғәте союзы
• Типография
• «Южноуралец» гәзите

Иҫкәрмәләр

1. Кисә иртәнсәк Силәбе өлкәһе өҫтөндә метеорит шартлаған. Уның күк йөҙөн яҡтыртып осон үткәнен Башҡортостан халҡы ла күргән. 2016 йыл 9 март архивланған.
2. Таймас Шаимов в энциклопедии Башкортостан(недоступная ссылка)
3. Витевский Н. В., И. И. Неплюев и Оренбургский край в прежнем его составе до 1758 года. — Казань, 1889. — С.134.
4. В. А. Весновский. Карманный справочник «Весь Челябинск и его окрестности» — Челябинск: Тип. Л. Б. Бреслиной. 1909. −138 с. 2011 йыл 24 апрель архивланған.
5. Официальный сайт ОАО «Мечел» 2012 йыл 30 октябрь архивланған.

Һылтанмалар

• Рәсми сайты
• Башҡорт ауылы Ҡуйһары Арғаяш менән Сибәркүл райондары тоташҡан ерҙә, Ҡараһыу йылғаһы буйында урынлашҡан. 2016 йыл 9 март архивланған.
• Кәңәш ҡороп, бурыстар билдәләнек(недоступная ссылка)
• Чебаркуль в энциклопедии «Мой город»
• История герба Чебаркуля
• Сибәркүл ҡалаһы
• Сибәркүлдең иҫтәлекле урындары

Ҡалып:Сибәркүл районы тораҡ пункттары