Аллаһы Тәғәләнең күркәм исем сифаттары

Ислам Ислам тарихы

Иман шарттары

Тәүхид Фәрештәләр Китаптар Пәйғәмбәрҙәр Яуап көнө Тәҡдир

Исламдың биш нигеҙе

Шәһәҙәт Намаҙ Ураҙа Зәкәт Хаж

Шәхестәр

Мөхәммәт Ислам пәйғәмбәрҙәре Сәхәбәләр Хәлифәләр

Төп мәҡәлә: Аллаһ

Мөхәммәт Пәйғәмбәр бер хәдисендә: «Аллаһы Тәғәләнең 99 күркәм исем сифаттары бар, шул исемдәрҙе әйтеп доға ҡылығыҙ, ул исемдәр араһында шундай исем йәшерелгән, әгәр бәндә уны зекер итеп доға ҡылһа, теләге һис шикһеҙ ҡабул булыр», — тиелә. Был хәҙистә Исми Әғҙам доғаһы тураһында һүҙ бара.

Аллаһы Тәғәләне белеү — һәр бәндәгә фарыз, ләкин Уның затын белергә аҡыл ҡеүәте етмәй.

Уны сифаттары буйынса ғына белеү мөмкин. Аллаһы Тәғәләнең күркәм сифаттары бик күп. Уны мәшһүр сифаттары буйынса түбәндәгесә күҙ алдына килтереп була:

Аллаһы Тәғәләне 99 сифаты буйынса танып була: Мәүджүүд, Әхәд, Хәйй, Ғаалим, Сәмииғ, Бәсыыйр, Мүтәкәллим, Ҡадиир, Мүхтар, Хаалиҡ, Рәззааҡ, Рабби, Ғәәдил, Ғафуур, Мүджииб.

Мәүджүүд — Бар тигән һүҙ. Аллаһы Тәғәлә бар, барлығы һис бер затҡа мохтаж түгел. Үҙенән үҙе бар. Барлығының башы ла ахыры ла юҡ, йәғни донъя мәхлүкәте кеүек әүәле юҡ булып, һуңынан бар булған түгел.

Уның ахыры ла юҡ булған һымаҡ, бер заман юҡҡа сығасаҡ та түгел. Ул һәр саҡ булған, бар һәм буласаҡ.

Әхәд — Бер тигәнде аңлата. Аллаһы Тәғәлә бер генә. Уның һис шәриге үә тиңдәше юҡтыр.

Хәйй — Терек тигән һүҙ. Аллаһы Тәғәәлә теректер. Ләкин тереклеге беҙҙең кеүек тән һәм йән менән түгел.

Ғалиим — Белеүсе тигән һүҙ. Аллаһы Тәғәлә һәр бер нәмәне беләлер. Булғаны ла, буласағы ла — һәр ҡайһыһы Аллаһы Тәғәләгә мәғлүм. Аллаһы Тәғәләгә мәғлүм булмаған нәмә юҡ. Әммә белеүе беҙҙең шикелле өйрәнеү-уйланыу менән түгел.

Сәмииғ — Ишетеүсе тигәнде аңлата. Аллаһы Тәғәлә һәр бер тауышты ишетә. Ишетеүе беҙҙең һымаҡ ҡолаҡ арҡылы түгелдер.

Бәсыыйр — Күреүсе тигән һүҙ. Аллаһы Тәғәләнеңкүр-мәгән нәмәһе юҡтыр. Уның күреүе беҙҙең ише күҙ аша түгел.

Мүтәкәллим — һөйләүсе тигәнде аңлата. Аллаһы Тәғәлә һөйләүселер. Ҡөръәндә яҙылған һүҙҙәр — бөтөнөһө лә Аллаһы Тәғәләнең һүҙҙәре, һөйләүе — беҙҙең кеүек ауыҙ үә тел менән, тауыш һәм хәрефтәр менән түгел.

Ҡадиир — Көсө етеүсе тигән һүҙ. Аллаһы Тәғәләнең һәр нәмәгә көсө етәлер, ни теләһә, шуны булдыра. Көсө беҙҙең кеүек ағзалар үә ҡоралдар арҡылы түгел.

Халиҡ — Булдырыусы тигән һүҙ. Ғаләмдәге һәр бер нәмәне бар ҡылыусы һәм булдырыусы — Аллаһы Тәғәлә.

Мүхтәр — Ихтиярлы тигәнде аңлата. Аллаһы Тәғәлә һәр ҡылған эшен үҙ ихтыяры менән теләп ҡыла. Ҡылһа ла, ҡылмаһа ла, һәр бер эшендә камил ихтиярлы.

Рәззааҡ — Туйҙырыусы тигән һүҙ. һәр бер кешегә һәм хайуанға ризыҡ биреүсе — Аллаһы Тәғәләлер. Сөнки ер йөҙөндәге һәр бер йән эйәһе Аллаһы Тәғәләнең ҡөҙрәте менән үҫкән ризыҡ үә ниғмәттәрҙе ашап-эсеп көн күреүҙә.

Рабби — Тәрбиә ҡылыусы һәм хужа булыусы тимәк. Барса ғаләмгә рәхмәт ҡылып, тәрбиә ҡылыусы үә бөтөн ғаләмдең хужаһы — Аллаһы Тәғәлә генә.

Ғәәдил — Тоғролоҡ ҡылыусы тигәнде аңлата. Аллаһы Тәғәлә һәр эшен үә һәр хөкөмөн тоғролоҡ һәм ғәҙеллек менән ҡыла. Һис бер кемгә йәбер үә золом ҡылмай.

Әхирәттә изге бәндәләрҙе йәннәт ниғмәттәре менән хөрмәт ҡыласаҡ. Иманһыҙ үә гонаһлы бәндәләрҙе йәһәннәм ғазабы менән ғазап ҡыласаҡ. Ошо эштәрҙең һәр ҡайһыһы хаҡлыҡ үә тоғролоҡ аша атҡарыласаҡ.

Ғафуур — Ғәфү ҡылыусы тигән һүҙ. Аллаһы Тәғәлә күп кешеләрҙең гонаһтарын ғәфү итәсәк. Тәүбә ҡылғандарҙың гонаһтарын ғәфү итеү ҙә, ҡылмағандарҙыҡын ғәфү итеү ҙә — Аллаһы Тәғәләнең үҙ ихтыярында.

Мүжииб — Доғаларҙы ҡабул итеүсе тимәк. Аллаһы Тәғәлә ихлас ҡылынған мәғҡул доғаларҙы ҡабул итә: үҙенең рәхмәте менән ҡайһы бер кешеләрҙең һораған хәжәттәрен бирә.

Аллаһы Тәғәлә бөтөп ғәйеп үә кәмселектәрҙән пак һәм мөнәззәфтер. Уның затында ла, сифатында ла, ҡылған эштәрендә лә һис бер кәмселек юҡ.

• Аллаһы Тәғәләнең мәхлүҡәткә һис бер йәһәттән оҡшашлығы юҡ.
• Уны бер нәмәгә лә оҡшатыу мөмкин түгел.
• Аллаһы Тәғәлә кәүҙәле зат түгелдер.
• Уның бер рәүеше лә, һүрәте лә юҡ. һис бер урында үә һис бер билдәле тарафта түгелдер.
• Шулай булһа ла — барҙыр. Уның сифаттарының ҡиәфәттәре беҙгә мәғлүм түгел.
• Йәнә лә Аллаһы Тәғәләгә ашау, эсеү, арыу, йоҡлау кеүек эштәр ҙә юҡ.
• Аллаһы Тәғәлә һис бер заттан тыумаған, һәм Унан да һис бер зат тыумаған.

Алланың 99 исеме

	Классик ғәрәп яҙмаһы (Ҡөръәндә яҙылған формала)	Хәҙерге ғәрәп телендә (MSA) (Һуҙынҡы хәрефтәр менән/ һуҙынҡы хәрефтәрһеҙ)	Халыҡ-ара фонетик алфавитта [IPA]	Башҡортса	Translation^a	Һылтанмалар	грамматик тип
1	\* ٱلْرَّحْمَـٰنُ ٱلْرَّحْمَـانُ [* = classical written form]	\* الرّحمـٰن \ الرّحمان \* الرحمـٰن الرحمان [* = classical written form]	’Ar-Raḥmaān/ ’Ar-Raḥmān	Әр-Рахман	The Most Gracious	Quran: Beginning of every Surah (chapter) except one, and numerous other places. The first verse ('ayat) of Surah ar-Rahman (Surah 55) consists only of this Name.	D
2	ٱلْرَّحِيْمُ	\ الرّحيم الرحيم	’Ar-Raḥiym/ ’Ar-Raḥīm	Әр-Рәхим	The Most Merciful	Quran: Beginning of every Surah (chapter) except one, and numerous other places (there are a total of 114 Surahs in the Quran.)	D
3	\* ٱلْمَـٰلِكُ ٱلْمَـالِكُ [* = classical written form]	\* المـٰلك المالك [* = classical written form]	’Al-Maālik/ ’Al-Mālik	Әл-Мәлик	The King	59:23, 20:114, 23:116	D
4	ٱلْقُدُّوسُ	\ القدّوس القدوس	’Al-Qudduūs/ ’Al-Quddūs	Әл-Ҡуддус	The Holy	59:23, 62:1	D
5	\* ٱلْسَّلَـٰمُ ٱلْسَّلَامُ [* = classical written form]	\* السّلـٰم \ السّلام \* السلـٰم السلام [* = classical written form]	’As-Salaām/ ’As-Salām	Әс-Сәләм	The Peace	59:23	D
6	ٱلْمُؤْمِنُ	المؤمن	’Al-Mu’umin/ ’Al-Mu’min	Әл-Мүьмин	The Granter of Security	59:23	D
7	ٱلْمُهَيْمِنُ	المهيمن	’Al-Muhaymin	Әл-Мүһәймин	The Controller	59:23	D
8	ٱلْعَزِيزُ	العزيز	’Al-‘Aziyz/ ’Al-‘Azīz	Әл-Ғәзиз	The Powerful	3:6, 4:158, 9:40, 48:7, 59:23	D
9	ٱلْجَبَّارُ	\ الجبّار الجبار	’Al-Jabbaār/ ’Al-Jabbār	Әл-Жәббәр	The Strong	59:23	D
10	ٱلْمُتَكَبِّرُ	\ المتكبّر المتكبر	’Al-Mutakabbir	Әл-Мүтәкәббир	The Supreme	59:23	DҠалып:Clarify mutafaʿʿil
11	\* ٱلْخَـٰلِقُ ٱلْخَالِقُ [* = classical written form]	\* الخـٰلق الخالق [* = classical written form]	’Al-Khaāliq/ ’Al-Khāliq	Әл-Халиҡ	The Creator	6:102, 13:16,[1] 36:81, 39:62, 40:62, 59:24	D
12	ٱلْبَارِئُ	البارئ	’Al-Baāri’/ ’Al-Bāri’	Әл-Бәриғ	The Evolver, The Maker	59:24	D
13	ٱلْمُصَوِّرُ	\ المصوّر المصور	’Al-Muṣawwir	Әл-Мүсаууир	The Fashioner, The Shaper, The Designer	59:24	D
14	\* ٱلْغَفَّـٰرُ ٱلْغَفَّارُ [* = classical written form]	\* الغفّـٰر \ الغفّار \* الغفـٰر الغفار [* = classical written form]	’Al-Ghaffaār/ ’Al-Ghaffār	Әл-Ғәффәр	The Repeatedly Forgiving	20:82, 38:66, 39:5, 40:42, 71:10	D
15	\* ٱلْقَهَّـٰرُ ٱلْقَهَّارُ [* = classical written form]	\* القهّـٰر \ القهّار \* القهـٰر القهار [* = classical written form]	’Al-Qahhaār/ ’Al-Qahhār	Әл-Ҡәһәр	The Subduer	12:39, 13:16, 14:48, 38:65, 39:4, 40:16	D
16	ٱلْوَهَّابُ	\ الوهّاب الوهاب	’Al-Wahhaāb/ ’Al-Wahhāb	Әл-Уаһһаб	The Bestower	3:18, 38:9, 38:35	D
17	ٱلْرَّزَّاقُ	\ الرّزّاق الرزاق	’Ar-Razzaāq/ ’Ar-Razzāq	Әр-Рәззаҡ	The Provider, The Sustainer	51:58	D
18	ٱلْفَتَّاحُ	\ الفتّاح الفتاح	’Al-Fattaāḥ/ ’Al-Fattāḥ	Әл-Фәттах	The Opener, The Victory Giver	34:26	D
19	ٱلْعَلِيمُ	العليم	’Al-‘Aliym/ ’Al-‘Alīm	Әл-Ғәлим	The Knowing	2:158, 3:92, 4:35, 24:41, 33:40	D
20	ٱلْقَابِضُ	القابض	’Al-Qaābiḍ/ ’Al-Qābiḍ	Әл-Ҡабид	The Restrainer, The Straightener	2:245	V
21	ٱلْبَاسِطُ	الباسط	’Al-Baāsiṭ/ ’Al-Bāsiṭ	Әл-Бәсит	The Extender / Expander	2:245	V
22	ٱلْخَافِضُ	الخافض	’Al-Khaāfiḍ/ ’Al-Khāfiḍ	Әл-Хафиҙ	The Abaser, The Humiliator, The Downgrader	56:3; al-Kafʿamī (1992:38)	O
23	ٱلْرَّافِعُ	\ الرّافع الرّافع	’Ar-Raāfi‘/ ’Ar-Rāfi‘	Әр-Рафиғ	The Exalter, The Upgrader	58:11, 6:83	V
24	ٱلْمُعِزُّ	\ المعزّ	’Al-Mu‘izz	Әл-Мүғизз	The Giver of Honor	3:26	V
25	ٱلْمُذِلُّ	\ المذلّ المذل	’Al-Muḏill/’Al-Mudhill	Әл-Мүҙилл	The Giver of Dishonor	3:26	V
26	ٱلْسَّمِيعُ	\ السّميع السميع	’As-Samiy‘/’As-Samī‘	Әс-Сәмиғ	The Hearing	2:127, 2:256, 8:17, 49:1	D
27	ٱلْبَصِيرُ	البصير	’Al-Baṣīr/’Al-Baṣīr	Әл-Басир	The All-Seeing	4:58, 17:1, 42:11, 42:27	D
28	ٱلْحَكَمُ	الحكم	’Al-Ḥakam	Әл-Хәкәм	The Judge, The Arbitrator	22:69	V
29	ٱلْعَدْلُ	العدل	’Al-‘Adl	Al-‘Adl/ Al-Edl	The Just	Not Quranic, see al-Kafʿamī (1992:40)
30	ٱلْلَّطِيفُ	\ اللّطيف اللطيف	’Al-Laṭiyf/ ’Al-Laṭīf	Әл-Латиф	The Gentle, The Subtly Kind	6:103, 22:63, 31:16, 33:34	D
31	ٱلْخَبِيرُ	الخبير	’Al-Khabiyr/ ’Al-Khabīr	Әл-Хәбир	The All-Aware	6:18, 17:30, 49:13, 59:18	D
32	ٱلْحَلِيمُ	الحليم	’Al-Ḥaliym/ ’Al-Ḥalīm	Әл-Хәлим	The Forbearing, The Indulgent	2:235, 17:44, 22:59, 35:41	A
33	ٱلْعَظِيمُ	العظيم	’Al-‘Aẓiym/ ’Al-‘Aẓīm	Әл-Ғәзим	The Great, The Magnificent	2:255, 42:4, 56:96	D
34	ٱلْغَفُورُ	الغفور	’Al-Ghafuūr/ ’Al-Ghafūr	Әл-Ғафур	The Much-Forgiving	2:173, 8:69, 16:110, 41:32	D
35	ٱلْشَّكُورُ	\ الشّكور الشكور	’Ash-Shakuūr/ ’Ash-Shakūr	Әш-Шәкүр	The Grateful	35:30, 35:34, 42:23, 64:17	A
36	ٱلْعَلِىُّ *\ ٱلْعَلِيُّ [* = classical written form]	\* العلىّ \ العليّ \* العلى العلي [* = classical written form]	’Al-‘Alī */ ’Al-‘Aliyy [* = classical written form]	Әл-Ғәли	The Sublime	4:34, 31:30, 42:4, 42:51 34:23	D
37	ٱلْكَبِيرُ	الكبير	’Al-Kabiyr/ ’Al-Kabīr	Әл-Кәбир	The Great	13:9, 22:62, 13:30, 34:23	D
38	ٱلْحَفِيظُ	الحفيظ	’Al-Ḥafiyẓ/ ’Al-Ḥafīẓ	Әл-Хафиҙ	The Preserver	11:57, 34:21, 42:6	A
39	ٱلْمُقِيتُ	المقيت	’Al-Muqiyt/ ’Al-Muqīt	Әл-Муҡит	The Nourisher	4:85	I
40	ٱلْحَسِيبُ	الحسيب	’Al-Ḥasiyb/ ’Al-Ḥasīb	Әл-Хәсиб	The Bringer of Judgment	4:6, 4:86, 33:39	I
41	ٱلْجَلِيلُ	الجليل	’Al-Jaliyl/ ’Al-Jalīl	Әл-Жәлил	The Majestic, The Exalted	55:27, 7:143	A, V
42	ٱلْكَرِيمُ	الكريم	’Al-Kariym/ ’Al-Karīm	Әл-Кәрим	The Bountiful, The Generous	27:40, 82:6	D
43	ٱلْرَّقِيبُ	\ الرّقيب الرقيب	’Ar-Raqiyb/ ’Ar-Raqīb	Әр-Рәҡиб	The Watchful	4:1, 5:117	D
44	ٱلْمُجِيبُ	المجيب	’Al-Mujiyb/ ’Al-Mujīb	Әл-Мүжиб	The Responsive, The Answerer	11:61	A
45	\* ٱلْوَٰسِعُ ٱلْوَاسِعُ [* = classical written form]	\* الوٰسع الواسع [* = classical written form]	’Al-Waāsi‘/ ’Al-Wāsi‘	Әл-Үәсиғ	The Vast, The All-Embracing, The Omnipresent, The Boundless	2:268, 3:73, 5:54	A
46	ٱلْحَكِيمُ	الحكيم	’Al-Ḥakiym/ ’Al-Ḥakīm	Әл-Хәким	The Wise	31:27, 46:2, 57:1, 66:2	D
47	ٱلْوَدُودُ	الودود	’Al-Waduūd/ ’Al-Wadūd	Әл-Үәдүд	The Affectionate	11:90, 85:14	D
48	ٱلْمَجِيدُ	المجيد	’Al-Majiyd/ ’Al-Majīd	Әл-Мәжид	The All-Glorious, The Majestic	11:73	A
49	ٱلْبَاعِثُ	الباعث	’Al-Baā‘ith/ ’Al-Bā‘ith	Әл-Бәғиҫ	The Resurrector	22:7	V
50	ٱلْشَّهِيدُ	\ الشّهيد الشهيد	’Ash-Shahiyd/ ’Ash-Shahīd	Әш-Шәһид	The Witness	4:166, 22:17, 41:53, 48:28	A
51	ٱلْحَقُّ	\ الحقّ الحق	ʾAl-Ḥaqq	Әл-Хаҡҡ	The Truth, The Reality	6:62, 22:6, 23:116, 24:25	D
52	ٱلْوَكِيلُ	الوكيل	’Al-Wakiyl/ ’Al-Wakīl	Әл-Үәкил	The Trustee, The Dependable, The Advocate	3:173, 4:171, 28:28, 73:9	A
53	ٱلْقَوِيُّ	\ القويّ القوي	’Al-Qawiyy	Әл-Ҡауый	The Strong	22:40, 22:74, 42:19, 57:25	D
54	ٱلْمَتِينُ	المتين	’Al-Matiyn/ ’Al-Matīn	Әл-Мәтин	The Firm, The Steadfast	51:58	D
55	ٱلْوَلِيُّ	\ الوليّ الولي		Әл-Үәли	4:45, 7:196, 42:28, 45:19	D
56	ٱلْحَمِيدُ	الحميد	’Al-Ḥamiyd/ ’Al-Ḥamīd	Әл-Хәмид	The All Praiseworthy	14:8, 31:12, 31:26, 41:42	D
57	\* ٱلْمُحْصِىُ ٱلْمُحْصِيُ [* = classical written form]	\* المحصى المحصي [* = classical written form]	’Al-Muḥṣiy/ ’Al-Muḥṣī	Әл-Мухси	The Accounter, The Numberer of All	72:28, 78:29	V
58	ٱلْمُبْدِئُ	المبدئ	’Al-Mubdi’ [’Al-Mubdiy]	[Әл-Мубдиғ	The Originator, The Producer, The Initiator	10:34, 27:64, 29:19, 85:13	V
59	ٱلْمُعِيدُ	المعيد	’Al-Mu‘iyd/ ’Al-Mu‘īd	Әл-Муғид	The Restorer, The Reinstater Who Brings Back All	10:34, 27:64, 29:19, 85:13	V
60	\* ٱلْمُحْىِ \ ٱلْمُحْيِى ٱلْمُحْيِي [* = classical written form]	\* المحى \ المحيى المحيي [* = classical written form]	’Al-Muḥ·yi */ ’Al-Muḥ·yiy [* = classical written form]	Әл-Муһйи	The Giver of Life	7:158, 15:23, 30:50, 57:2	V
61	ٱلْمُمِيتُ	المميت	’Al-Mumiyt/ ’Al-Mumīt	Әл-Мумит	The Bringer of Death	3:156, 7:158, 15:23, 57:2	V
62	ٱلْحَىُّ	\ الحىّ الحى	’Al-Ḥayy	Әл-Хәйй	The Living	2:255, 3:2, 20:111, 25:58, 40:65	D
63	ٱلْقَيُّومُ	\ القيّوم القيوم	’Al-Qayyuūm/ ’Al-Qayyūm	Әл-Ҡәйүм	The Subsisting, The Independent	2:255, 3:2, 20:111	D
64	\* ٱلْوَٰجِدُ ٱلْوَاجِدُ [* = classical written form]	\ الوٰجد الواجد	’Al-Waājid/ ’Al-Wājid	Әл-Үәжид	The Perceiver, The Finder, The Unfailing	38:44	V
65	ٱلْمَاجِدُ	الماجد	’Al-Maājid/ ’Al-Mājid	Әл-Мәжид	The Illustrious, The Magnificent	85:15, 11:73; al-Kafʿamī (1992:48)	A
66	\* ٱلْوَٰحِدُ ٱلْوَاحِدُ [* = classical written form]	\ الوٰحد الواحد	’Al-Waāḥid/ ’Al-Wāḥid	Әл-Үәхид	The Unique, The Single	13:16, 14:48, 38:65, 39:4	D
67	ٱلْأَحَد	\ الأحد الاحد	’Al-ِِِ’Aḥad	Al-Ahad	The One, The Indivisible	112:1	A
68	ٱلْصَّمَدُ	\ الصّمد الصمد	Әс-Сәмад	The Eternal, The Absolute, The Self-Sufficient	112:2	D
69	\* ٱلْقَـٰدِرُ ٱلْقَادِرُ [* = classical written form]	\ القـٰدر القادر	’Al-Qaādir/ ’Al-Qādir	Әл-Ҡадир	The All-Powerful, He Who is able to do Everything	6:65, 46:33, 75:40	D
70	ٱلْمُقْتَدِرُ	المقتدر	’Al-Muqtadir	Әл-Мүҡтәдир	The Determiner, The Dominant	18:45, 54:42, 6:65	A
71	ٱلْمُقَدِّمُ	\ المقدّم المقدم	’Al-Muqaddim	Әл-Мүҡаддим	The Expediter, He Who Brings Forward	16:61	V
72	ٱلْمُؤَخِّرُ	\ المؤخّر المؤخر	’Al-Mu’akh·khir	Әл-Мүьаххир	The Delayer, He Who Puts Far Away	71:4	V
73	ٱلأَوَّلُ	\ الأوّل الاول	’Al-’Awwal	Әл-Әүүәл	The First, The Beginning-less	57:3	D
74	ٱلْأَخِرُ *\ ٱلْآخِرُ [* = classical written form]	\الأخر*\ الآخر الاخر [* = classical written form]	’Al-’Akhir */ ’Al-’Ākhir [variant] [* = classical written form]	Әл-Ахир	The Last, The Endless	57:3	D
75	ٱلْظَّـٰهِرُ *\ ٱلْظَّاهِرُ [* = classical written form]	\* الظـٰهر الظاهر [* = classical written form]	’Aẓ-Ẓaāhir/ ’Aẓ-Ẓāhir	Әз-Заһир	The Manifest, The Evident, The Outer	57:3	D
76	ٱلْبَاطِنُ	الباطن	’Al-Baāṭin/ ’Al-Bāṭin	Әл-Бәтин	The Hidden, The Unmanifest, The Inner	57:3	D
77	\* ٱلْوَالِى ٱلْوَالِي [* = classical written form]	\* الوالى الوالي [* = classical written form]	’Al-Waāliy/ ’Al-Wālī	Әл-Үәли	The Patron, The Protecting Friend, The Friendly Lord	13:11	I
78	\* ٱلْمُتَعَالِى ٱلْمُتَعَالِي [* = classical written form]	\* المتعالى المتعالي [* = classical written form]	’Al-Muta‘aāliy/ ’Al-Muta‘ālī	Әл-Мутағәли	The Supremely Exalted, The Most High	13:9	D
79	ٱلْبَرُّ	\ البرّ البر	’Al-Barr	Әл-Вәрр	The Good, The Beneficent	52:28	D
80	ٱلْتَّوَّابُ	\ التّوّاب التواب	’At-Tawwaāb/ ’At-Tawwāb	Әт-Тәүвәб	The Ever-Returning, Ever-Relenting	2:128, 4:64, 49:12, 110:3	D
81	ٱلْمُنْتَقِمُ	المنتقم	’Al-Muntaqim	Al-Muntaqim	The Avenger	32:22, 43:41, 44:16	P
82	ٱلْعَفُوُّ	\ العفوّ العفو	’Al-‘Afuww/ ’Al-‘Afūw	Әл-Ғәфү	The Pardoner, The Effacer, The Forgiver	4:43, 4:99, 4:149, 22:60, 58:2	V, I
83	\* ٱلْرَّءُوفُ ٱلْرَّؤُفُ [* = classical written form]	\* الرّءوف \ الرّؤف \* الرءوف الرؤف [* = classical written form]	’Ar-Ra’wūf/ ’Ar-Ra’ūf	Әр-Рәүф	The Kind, The Pitying	9:117, 57:9, 59:10	I
84	\* مَـٰلِكُ ٱلْمُلْكُ مَالِكُ ٱلْمُلْكُ [* = classical written form]	\* مـٰلك الملك \ مالك الملك \* مـٰلك الملك مالك الملك [* = classical written form]	Maāliku ʼl-Mulk/ Māliku ʼl-Mulk	Мәлик үл-Мүлк	The Owner of all Sovereignty	3:26	D
85	\* ذُو ٱلْجَلَـٰلِ وَٱلْإِكْرَامُ ذُو ٱلْجَلَالِ وَٱلْإِكْرَامُ [* = classical written form]	\* ذو الجلـٰل ولإكرام ذو الجلال ولإكرام [* = classical written form]	Ḏuʼl-Jalaāli waʼl-ʼIkraām, Dhuʼl-Jalaāli waʼl-ʼIkraām/ Ḏuʼl-Jalāli waʼl-ʼIkrām, Dhuʼl-Jalāli waʼl-ʼIkrām/	Ҙүл-Жәләли үәл-Иҡрам	Ҡалып:Longitem	The Owner, Lord of Majesty and Honour	55:27, 55:78	D
86	ٱلْمُقْسِطُ	المقسط	’Al-Muqsiṭ	Әл-Мүҡсит	The Equitable, The Requiter	3:18; al-Kafʿamī (1992:58f)	O
87	ٱلْجَامِعُ	الجامع	’Al-Jaāmi‘/ ’Al-Jāmi	Әл-Жәмиғ	The Gatherer, The Unifier	3:9	I
88	\* ٱلْغَنىُّ ٱلْغَنيُّ [* = classical written form]	\* ّالغنى \ الغنيّ \* الغنى الغني [* = classical written form]	’Al-Ghaāniyy/ ’Al-Ghānī	Әл-Ғәниү	The Rich, The Independent	39:7, 47:38, 57:24	I, A, D
89	\* ٱلْمُغْنِىُّ ٱلْمُغْنِيُّ [* = classical written form]	\* المغنىّ \ المغنيّ \* المغنى المغني [* = classical written form]	’Al-Mugh·niyy/ ’Al-Mugh·nī	Әл-Мүғниү	The Enricher, The Emancipator	9:28	V
90	ٱلْمَانِعُ	المانع	’Al-Maāni‘/ ’Al-Mānī‘	Әл-Мәни	The Withholder, The Shielder, The Defender	See al-Kafʿamī (1992:61)
91	ٱلْضَّارُ	\ الضّار الضار	’Aḍ-Ḍaārr/ ’Aḍ-Ḍārr	Әҙ-Ҙәрр	The Distressor, The Harmer, The Afflictor	6:17; al-Kafʿamī (1992:58)
92	ٱلْنَّافِعُ	\ النّافع النافع	’An-Naāfi‘/ ’An-Nāfī‘	Ән-Нәфиғ	The Propitious, The Benefactor, The Source of Good	30:37
93	ٱلْنُّورُ	\ النّور النور	’An-Nuūr/ ’An-Nūr	Ән-Нур	The Light	24:35	I
94	\* ٱلْهَادِى ٱلْهَادِي [* = classical written form]	\* الهادى الهادي [* = classical written form]	’Al-Haādiy/ ’Al-Hādī	Әл-Һади	The Guide, The Way	22:54	I
95	ٱلْبَدِيعُ	البديع	’Al-Badiy‘/ ’Al-Badī‘	Әл-Бадиғ	The Originator, The Incomparable, The Unattainable, The Beautiful	2:117, 6:101	I
96	\* ٱلْبَاقِى ٱلْبَاقِي [* = classical written form]	\* الباقى الباقي [* = classical written form]	’Al-Baāqiy/ ’Al-Bāqī	Әл-Баҡый	The Immutable, The Infinite, The Everlasting	55:27; al-Kafʿamī (1992:64)	V
97	\* ٱلْوَٰرِثُ ٱلْوَارِثُ [* = classical written form]	\* الوٰرث الوارث [* = classical written form]	’Al-Waārith/ ’Al-Wārith	Әл-Вариҫ	The Heir, The Inheritor of All	15:23, 57:10	P
98	ٱلْرَّشِيدُ	\ الرّشيد	’Ar-Rashiyd/	Әр-Рәшит	The Guide to the Right Path	2:256, 72:10
99	ٱلْصَّبُورُ	\ الصّبور الصبور	’Aṣ-Ṣabuūr/ ’Aṣ-Ṣabūr	Әс-Сабур	The Timeless, The Patient	2:153, 3:200, 103:3	I
[* = classical calligraphic short written form]
^aҠалып:By whom.      ^b D = Direct;Ҡалып:Clarify V = from Verb; A = from Adjective or Adjectival Phrase; I = from Indefinite noun; P = from Plural noun; O = Other

Әҙәбиәт

• Ислам нигеҙҙәре. /Төҙөүсе, инеш һүҙ авторы Ф. Р. Хоҙайғолов. — Өфө : Китап, 2016. — 144 бит. ISBN 978-5-295-06400-5
• Б 46 Бикбулат С. Дин дәрестәре: Ғәрәп яҙмаһындағы татарса текстан тәрж. — Өфө: Китап, 1996. — 80 бит. JSBN 5-295-01833-4
• Был биттең сығанағы: [1]

Иҫкәрмәләр

1. Al-Quran (القرآن) :: Online Quran Project :: Translation and Tafsir  (билдәһеҙ). 2009 йыл 29 ғинуар архивланған.