Бирсәткә

Күн бирсәткәләр

Бирсәткәләр — ҡулдарҙы һаҡлау, йылылыҡ һәм таҙалыҡты тәьмин итеү өсөн ҡулланыла торған кейем төрө (элементы)[1]. Улар төрлө материалдарҙан эшләнелә һәм төрлө маҡсаттарҙа ҡулланыла: йылытыу, эш һаҡлағысы, сәнғәт элементтары һәм башҡа күп функциялар.

Бирсәткәләрҙең килеп сығыу тарихы бик боронғо. Тәүге бирсәткәләр беҙҙең эраға тиклемге VII быуатта Мысырҙа ҡулланылған. Уларҙы эшселәр һәм әсирҙәр ҡулдарына зыян килмәһен өсөн кейгән. Урта быуаттарҙа бирсәткәләр социаль статус һәм байлыҡ билдәһе булып торған, уларҙы хәрбиҙәр, рыцарҙар һәм юғары ҡатлам вәкилдәре кейгән. Францияла Людовик XIV осоронда бирсәткәләр моданың мөһим бер өлөшөнә әйләнгән. XIV быуатта ҡатын-ҡыҙҙар бирсәткәләрҙе матурлыҡ өсөн ҡуллана башлаған.

  • Бирсәткәләр күп төрлө була, уларҙың тәғәйенләнешенә ҡарап бүленә:
  • Йылы бирсәткәләр— һалҡын һауанан ҡулдарҙы һаҡлау өсөн. Улар йөн, күн һәм синтетик материалдарҙан эшләнелә.
  • Спорт бирсәткәләре — спорт төрҙәренә ярашлы махсус эшләнелә, йыш ҡына ҡулдарҙы һаҡлау өсөн өҫтәмә элементтары була.
  • Эш бирсәткәләре — төрлө эштәрҙә ҡулланыла, улар ныҡлы материалдарҙан эшләнелә һәм ҡулдарҙы йәрәхәтләүҙән һаҡлай.
  • Медицина бирсәткәләре — медицина хеҙмәткәрҙәре ҡуллана, улар бер тапҡыр ҡулланыла торған латекс йәки винил материалдарҙан эшләнә.
  • Модалы бирсәткәләр — матурлыҡ өсөн, улар туҡыманан, күндән йәки башҡа материалдарҙан эшләнелә һәм төрлө биҙәктәр менән биҙәлә.

Бирсәткәләрҙе эшләгәндә төрлө материалдар ҡулланыла:

Йөн — йылы һәм уңайлы, һалҡын осорҙа ҡулланыла.

Күн — ныҡлы һәм стильле, йыш ҡына модалы һәм эш бирсәткәләре өсөн.

Синтетик материалдар — арзан, еңел һәм төрлө шарттарҙа ҡулланыу өсөн.

Латекс һәм винил — медицина бирсәткәләре өсөн, бер тапҡыр ҡулланыла торған.

Бирсәткәләр күп функциялы кейем элементы булып тора. Хәҙерге заманда бирсәткәләр төрлө тармаҡтарҙа киң ҡулланыла. Уларҙы йылытыу, һаҡлау, спорт, медицина, мода һәм башҡа маҡсаттарҙа ҡулланалар. Дөрөҫ һайланған бирсәткәләр ҡулдарҙы төрлө шарттарҙа һаҡлай һәм уңайлыҡ тәьмин итә. Мәҫәлән, ҡышҡы бирсәткәләр ҡулдарҙы һыуыҡтан һаҡлаһа, эш бирсәткәләре ҡулдарҙы йәрәхәтләүҙән һаҡлай, спорт бирсәткәләре яҡшыраҡ һөҙөмтәләргә ирешергә ярҙам итә.

  1. Тарих, тел һәм әҙәбиәт институты. Башҡорт теленең академик һүҙлеге. IV Том. — Өфө: Китап, 2012. — С. 285-се б..