Крылов Иван Андреевич
рус. Ива́н Андре́евич Крыло́в
Зат
ир-ат [ 1] [ 2] [ 3]
Гражданлыҡ
Рәсәй империяһы
Патронимы йәки матронимы
Андреевич [d]
Псевдоним
Navi Volyrk
Тыуған көнө
2 (13) февраль 1769 [ 4] [ 5] [ 1] […]
Тыуған урыны
Мәскәү , Рәсәй империяһы [ 4] [ 6] [ 5] […]
Вафат булған көнө
9 (21) ноябрь 1844 [ 4] [ 5] [ 6] […] (75 йәш)
Вафат булған урыны
Санкт-Петербург , Рәсәй империяһы [ 4] [ 5] [ 3] […]
Үлем сәбәбе
пневмония
Ерләнгән урыны
Тихвин зыяраты (Санкт-Петербург)
Туған тел
урыҫ теле
Яҙма әҫәрҙәр теле
урыҫ теле
Һөнәр төрө
лингвист , шағир , яҙыусы , журналист , баснописец , драматург-режиссёр , нәшерсе , тәржемәсе , балалар яҙыусыһы , драматург
Эшмәкәрлек төрө
лирик шиғриәт [d] , творческое и профессиональное письмо [d] [ 7] , драма[d] [ 7] , журналистика [ 7] һәм мэсэл [ 7]
Эш урыны
Рәсәй милли китапханаһы [d] [ 8]
Әүҙемлек осороноң тамамланыуы
1843
Ойошма ағзаһы
Рәсәй Фәндәр академияһы һәм Санкт-Петербург фәндәр академияһы [d]
Жанр
мэсэл , театр пьесаһы [d] , шиғриәт һәм проза
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Авторлыҡ хоҡуҡтары статусы
авторлыҡ хоҡуҡтарының ғәмәлдә булыу ваҡыты үткән [d]
Крылов Иван Андреевич Викимилектә
Иван Андреевич Крылов (1796 -1844 ) - урыҫ шағиры, мәҫәлсе, тәржемәсе, Йәмәғәт Император китапханаһы хеҙмәткәре. Статский Советник. Рәсәй Император академияһы ағзаһы (1811).
Иван Андреевич 1769 йылдың 2 февралендә Мәскәүҙә ярлы офицеры ғаиләһендә тыуған. Пугачев ихтилалдары ваҡытында армия капитаны атаһы Яйыҡ ҡәлғәһендә хеҙмәт иткән була. Ҡәлғәһе ҡамауға эләгеп, кесе йәштәге Крыловты әсәһе Ырымбурға алып китә. Шулай уҡ был ҡала ла ҡамауға эләгә. Крыловтар Пугачев исемлегендә аҫылырға тейештәр араһында иҫәпләнә һәм улар йәшеренергә мәжбүр була.
И. А. Крылов вафат булған йортта иҫтәлекле таҡтаташ. Санкт-Петербург
Ҡәлғәлә аҙыҡ-түлек наҡыҫ була, бәләкәй Ваня ла асыға. Был уға шул тиклем ауыр тәьҫир итә - олоғайғас та ул "блокадасы синдромы"нан яфалана, күп ашаусан булып ҡала һәм мыҫҡыллы шаяртыуҙарға дусар була.
Атаһы йәне-тәне менән тоғро хеҙмәт итһә лә, юғары чиндарға ла, наградаларға ла өлгәшә алмай; ғаилә бик фәҡир йәшәй.1778 йылда ул вафат булып ҡала.
Иван яҡшы белем алыу мөмкинлегенә эйә була алмай. Ул атаһына ҡарап уҡыуға әүәҫләнеп ҡала, ҙур мираҫ булып бер һандыҡ китап ҡала. Иван бай күршеләренең балалары араһында йөрөп, француз теленән һабаҡ ала.
Атаһы вафат булғандан 5 йыл үткәс әсәһе , улын алып, Санкт-Петербургҡа пенсия юллап бара. Иван унда ҡаҙна палатаһы приказ хеҙмәткәре булып эшкә урынлаша.
Иван Андреевич бала саҡта төплө белем ала алмаһа ла, күп уҡый, белем эҫтәй. Тәүге мәҫәлдәрен Иван Андреевич Крылов 1788 йылда «Утренние часы» тигән журналда ҡултамғаһыҙ ғына баҫтырып сығара[ 9] .
1791 йылда 22 йәшендә Иван Крылов Брянск өйәҙенән рухани ҡыҙы Аннаны ярата. Ҡыҙ уға яуап итеп яуап бирә. Әммә Аннаның туғандары был никахҡа ҡаршы сыға. Улар м. В. Ломоносов менән алыҫ туған була һәм бай була, шуға күрә ҡыҙын ярлы шағирға кейәүгә биреүҙән баш тарталар.[ 10]
Иван Крылов мәҫәл яҙыусы булып танылған, 200-ҙән артыҡ мәҫәл яҙған. Күп мәҫәлдәре Лафонтен мәҫәлдәре сюжеты буйынса яҙылған.
Иван Андреевич Крылов 1844 йылдың 9 ноябрендә вафат булған, Санкт-Петербургтағы Тихвин зыяратында ерләнгән[ 11] .
1783 — «Кофейница» ( комик опера либреттоһы)
1786 — «Бешеная семья» (комедия)
1786—1788 — «Сочинитель в прихожей» ( комедия)
1786—1788 — «Проказники» (комедия)
1786—1788 — «Филомела» (трагедия)
1788 — «Американцы» (комедия)
1792 — «Каиб» (сатирик повесть)
1792 — «Ночи» (сатирик повесть; тамамланмаған)
1798—1800 — «Триумф»[1]
1801 — «Пирог» ( комедия)
1806 — «Модная лавка» (комедия)
1807 — «Урок дочкам» (комедия)
1807 — «Илья-богатырь» (комедия)
↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.) : платформа открытых данных — 2011.
↑ https://data.cerl.org/thesaurus/cnp00875796 (ингл.) — Consortium of European Research Libraries .
↑ 3,0 3,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #118724886 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Степанов Н. Л. Крылов И. А. // Краткая литературная энциклопедия (урыҫ) — М. : Советская энциклопедия , 1962. — Т. 3.
↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Русский биографический словарь (урыҫ) / под ред. А. А. Половцов , Н. П. Чулков , Н. Д. Чечулин , В. В. Мусселиус , М. Г. Курдюмов , Ф. А. Витберг , И. А. Кубасов , С. А. Адрианов , Б. Л. Модзалевский , Е. С. Шумигорский — СПб. , М. .
↑ 6,0 6,1 различные авторы Энциклопедический словарь (урыҫ) / под ред. И. Е. Андреевский , К. К. Арсеньев , Ф. Ф. Петрушевский — СПб. : Брокгауз — Ефрон , 1907.
↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Чешская национальная авторитетная база данных
↑ Сотрудники Российской национальной библиотеки (урыҫ)
↑ Николай Смирнов-Сокольский. Рассказы о книгах. — 1959 год. — С. 202.
↑ Крылов шәхси тормошо.
↑ Лобанов М. Е. Жизнь и сочинения Ивана Андреевича Крылова, из заметки "обед у книгопродавца А. Ф. Смирдина" (билдәһеҙ) . krylov.lit-info.ru. Дата обращения: 15 август 2019.
Иван Крылов в Антологии русской поэзии
Сочинения И. А. Крылова в старой орфографии
Басни Крылова И. А. в проекте «Хранители сказок»
Ерофеева Н. Е. «Урок дочкам» И. А. Крылова: жанр комедии «урока»
Иван Андреевич Крылов. Басни, стихи, библиография, жизнь, воспоминания современников, рисунки 2014 йыл 2 март архивланған .
Полное собрание сочинений (Гослитиздат, 1945—1946 гг., 3 тома) на сайте русской виртуальной библиотеки
Крылов Иван Андреевич (1769—1844)
Алабин П. К биографии И. А. Крылова // Русский архив, 1868. — Изд. 2-е. — М., 1869. — Стб. 860—866. 2016 йыл 7 март архивланған .
Кеневич В. Лев Андреевич Крылов (брат баснописца) // Русский архив, 1868. — Изд. 2-е. — М., 1869. — Стб. 239—266. 2019 йыл 16 сентябрь архивланған .
Рассказы об И. А. Крылове / Сообщ. В. Ф. Кеневич, С. А. Соболевский // Русская старина, 1870. — Т. 2. — Изд. 3-е. — СПб., 1875. — С. 626—627. 2019 йыл 16 сентябрь архивланған .
Басни Ивана Крылова