Мәдхәлиселәр

Мәдхәлиселәр
ғәр. المداخلة‎

Рәбиғ әл-Мәдхәли әҫәрҙәре йыйынтығы 15 томда.
Башҡа исемдәре:

Мәҙинә йәмәғәте

Дин:

ислам

Ағым:

сөнниҙәр

Нигеҙләнгән:

XX быуат

Нигеҙләүсе:

Рәбиғ әл-Мәдхәли

Илдәр:

СҒК, Мысыр һ.б.

Ҡаршы тороусылар:

тәкфирселек

Мәдхәлиселәр (ғәр. المداخلة‎) йәки المدخليون‎); Мәҙинә йәмәғәте (جماعة المدينة‎); (рус. Мадхалиты) — билдәле сәләф ғалимы Рәбиғ әл-Мәдхәли хеҙмәттәренән илһамланған сәләфи хәрәкәт эсендәге ағым[1][2][3][4]. Политолог Ғүмәр Ғәшүр[5] һәм ҡайһы бер көнбайыш киң мәғлүмәт саралары "мәдхәлиселек"те дини секта булараҡ билдәләй.

Тасуирламаһы

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Мәдхәлисе идеологияһының нигеҙ ташы булып, хатта ул үҙенең подданныйҙарын нигеҙһеҙ көс ҡулланыуға дусар итһә лә хөкүмәткә бер һүҙһеҙ тоғролоҡ тора[6]. Яҡын Көнсығышта диктатор режимына ҡаршы сығыш яһаған башҡа ислам төркөмдәренән айырмалы рәүештә, мадхалиттар асыҡтан-асыҡ бындай режимдарҙы хуплай[5][7][8][9].

Ҡайһы бер тикшеренеүселәр хәрәкәттең барлыҡҡа килеүен Мосолман туғандар яҡлылар һәм Сәйет Ҡотобҡа (ҡотбиҙәр) ҡаршы реакция менән бәйләй[10]. 1990-сы йылдарҙа Сәғүд Ғәрәбстаны һәм Мысыр хөкүмәттәре радикаль исламсы хәрәкәттәре элементтарынаа ҡаршы сәләфи-мәдхәлиселәрҙе яҡлай[11][12][13][14].

Таралыуы

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Аналитиктар фекеренсә, Нидерландтағы мадхалиттар бөтә салафиттарҙың яртыһын тәшкил итә[7]. Политолог Тәлғәт Мамыраимов мәғлүмәттәре буйынса, Ҡаҙағстан мосолмандарының яҡынса 5-10 % — салафиттар, улар араһында салафит-мадхалиттар өҫтөнлөк итә, улар үҙ эйәрсендәрен дәүләт власына тулыһынса буйһонорға саҡыра[15].

Шулай уҡ ҡарағыҙ

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Иҫкәрмәләр

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
  1. ↑ Omayma Abdel-Latif. Trends in Salafism // Islamist Radicalisation: The Challenge for Euro-Mediterranean Relations / Eds. Michael Emerson, Kristina Kausch and Richard Youngs. — Brussels: Centre for European Policy Studies, 2009. — P. 74. — ISBN 9789290798651.
  2. ↑ The Muslim 500: The World’s Most Influential Muslims // Sheikh Rabi’ Ibn Haadi ‘Umayr Al Madkhali. Royal Aal al-Bayt Institute for Islamic Thought. Дата обращения: 21 ноябрь 2014. Архивировано из оригинала 22 март 2013 года.
  3. ↑ ICG Middle East Report N°31 Saudi Arabia Backgrounder: Who Are the Islamists?. — Amman/Riyadh/Brussels: International Crisis Group, 21 September 2004.
  4. ↑ Roel Meijer. Global Salafism: Islam’s New Religious Movement. — New York: Columbia University Press, 2009. — P. 49.
  5. ↑ 5,0 5,1 Omar Ashour Libyan Islamists Unpacked: Rise, Transformation and Future // —. — Brookings Doha Center, 2012.
  6. ↑ Zoltan Pall Kuwaiti Salafism and Its Growing Influence in the Levant. — Carnegie Endowment for International Peace, May 7, 2014.
  7. ↑ 7,0 7,1 Martijn de Koning. The 'Other' Political Islam: Understanding Salafi Politics // Whatever Happened to the Islamists?: Salafis, Heavy Metal Muslims and the Lure of Consumerist Islam / Eds. Amel Boubekeur and Olivier Roy. — New York: Columbia University Press, 2012. — P. 159. — ISBN 9780231154260.
  8. ↑ Richard Gauvain Salafi Ritual Purity: In the Presence of God. — New York: Routledge, 2013. — С. 41.
  9. ↑ Jamestown Foundation Salafists Challenge al-Azhar for Ideological Supremacy in Egypt // Terrorism Monitor Volume: 8 Issue: 35. — 16 September 2010.
  10. ↑ Thomas M. Pick, Anne Speckhard and Beatrice Jacuch. Home-Grown Terrorism. — Amsterdam: IOS Press, 2009. — P. 86.
  11. ↑ Whatever Happened to the Islamists?: Salafis, Heavy Metal Muslims and the Lure of Consumerist Islam / Eds. Amel Boubekeur and Olivier Roy. — New York: Columbia University Press, 2012. — P. 291. — ISBN 9780231154260.
  12. ↑ Hossam Tammam and Patrick Haenni Islam in the insurrection? // Al-Ahram Weekly, Issue No. 1037. — 3-9 March 2011. Архивировано из первоисточника 29 октябрь 2013.
  13. ↑ Girma Yohannes Iyassu Menelik. The Emergence and Impacts of Islamic Radicalists. — Munich: GRIN Publishing GmbH, 2009. — P. 16.
  14. ↑ Sherifa Zuhur. Saudi Arabia: Islamic Threat, Political reform, and the Global War on Terror. — Strategic Studies Institute, March 2005. — P. 26.
  15. ↑ Нурсеитова Т. Среди казахстанских салафитов доминируют салафиты-мадхалиты. — ЦентрАзия, 26.11.2013.

Әҙәбиәт

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]


Ислам Был ислам тураһында тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ.