Ним

Ним
франц. Nîmes окс. Nimes
Байраҡ	Герб
Рәсми атамаһы	Nîmes[1]
Архивы хранятся в	municipal archive of Nîmes^[d]
Девиз тексы	COLNEM
Дәүләт	Франция
Административ үҙәге	Гар^[d], canton of Nîmes-5^[d], Ним^[d], canton of Nîmes-2^[d][2], canton of Nîmes-6^[d], canton of Nîmes-4^[d][2], canton of Nîmes-1^[d][2] һәм canton of Nîmes-3^[d][2]
Административ-территориаль берәмек	Communauté d’agglomération Nîmes Métropole^[d]
Сәғәт бүлкәте	UTC+1:00^[d] һәм UTC+2:00^[d]
Статистическая область	Q108921657? һәм Q3551099?
Хөкүмәт башлығы вазифаһы	mayor of Nîmes^[d]
Хөкүмәт башлығы	Jean-Paul Fournier^[d]
Халыҡ һаны	148 104 кеше (1 ғинуар 2021)[3]
Ир-егеттәр	71 421[4]
Ҡатын-ҡыҙҙар	79 189[4]
Диңгеҙ кимәленән бейеклек	56 метр[5]
Туғандаш ҡала	Брауншвейг^[d][6][7][8], Одерҙағы Франкфурт^[d][6][9], Прага[6], Престон^[d][10][11][12], Верона^[d][6][13], Саламанка^[d], Ришон-ле-Цион^[d][6], Мекнес[6][14][15], Фресно^[d], Пласенсия^[d], Кордова^[d][16][17][18] һәм Форт-Уэрт^[d]
Милке	Стад де Костьере^[d] һәм Stade Jean-Bouin (Nîmes)^[d]
Сиктәш	Bouillargues^[d], Caissargues^[d], La Calmette^[d], Caveirac^[d], Dions^[d], Gajan^[d], Générac^[d], Marguerittes^[d], Мийо^[d], Parignargues^[d], Poulx^[d], La Rouvière^[d], Sainte-Anastasie^[d], Сен-Жиль^[d] һәм Rodilhan^[d]
Алыштырған	Немаус^[d]
Майҙан	161,85 км²[19]
Почта индексы	30000[20] һәм 30900[20]
Рәсми сайт	nimes.fr[21]
Һәйкәлдәр исемлеге	Q3252158?
Социаль селтәрҙә күҙәтеүселәр	14 819
Ссылка на страницу обратной связи	mesdemarches.nimes.fr[21]
Урындағы телефон коды	466
Бында төшөрөлгән фильмдар категорияһы	Category:Films shot in Nîmes^[d]
Элементтың күренеше өсөн категория	Category:Views of Nîmes^[d]
Ним Викимилектә

Населённый пункт
Ним франц. Nîmes[1]
Флаг Герб
Ил	Франция Франция
Координаталар	43°50′18″ с. ш. 4°21′35″ в. д.^HGЯO{{#coordinates:}}: нельзя иметь более одной первичной метки на странице
Башлыҡ	Jean-Paul Fournier^[d]
Телефон коды	466
Показать/скрыть карты Ним

Ним (франц.Nîmes [nim] , окс.Nimes) — Францияның көньяғында, Гар департаменты префектураһы (административ үҙәге) (Лангедок — Руссийон төбәге). Халҡы — 137 200 кеше (2004 йыл 1 ғинуар).

Географияһы

Прованс сигендә, урта диңгеҙ яр буйҙарынан 35 км төньяҡҡа табан алыҫлыҡта, Ронанан көнбайышҡа табан 20 км алыҫлыҡта, Гарриг яйлаһы итәгендә урынлашҡан (франц.).

Ним (лат.Nemausus) борон галлия ҡәбиләләре волек-арекомиктарҙың баш ҡалаһы булған, улар б.э. тиклем 121 йылда римляндарға буйһонғандар. Кельт урынында император Август яңы ҡалаға нигеҙ һала. Шарап етештереүсе төбәктә уңышлы урынлашыуы һәм императорҙар тарафынан бирелгән өҫтөнлөктәр арҡаһында Ним Көньяҡ Францияның иң эре ҡалаларының береһенә әйләнә. V быуатта уны вандалдарһәм вестготтар талай, улар артынан VIII быуатта ғәрәптәр килә ( 737 йылда ҡыуылалар)

X быуаттан Ним Тулуз графтарының биләмәһенә инә, альбигоецтар хәрәкәте үҙәге була, 1229 йылда Франция короле доменына ҡушыла. XVI быуатта Ним граждандары протестантлыҡ ҡабул итә һәм католиктарҙы туҡмауҙы ойоштора (Ним һуйышы). Нант эдиктын юҡҡа сығарғандан һуң бында гугеноттарҙың сыуалыштары күҙәтелә.

Иҫтәлекле урындары

Мезон Карре (б.э. тиклем I быуат)

Нимда антик амфитеатр

Францияла бер ҡала ла боронғо рим ҡомартҡыларының һаны һәм һаҡланғанлығы менән Ним ҡалаһы менән сағыштырыла алмай. :

• Амфитеатр (б.э. 60 й.)
• Август аркаһы (16 йылдан һуң б.э. тиклем)
• Мезон Карре (ғибәҙәтхана, һуңғы йылдарҙа б.э. тиклем)
• Диана ғибәҙәтханаһы (б. э. II б.)
• Мань башняһы (Август ваҡытын емереклектәре)
• Пон-дю-Гар (һыу үткәргес, Нимдан 22 км алыҫлыҡта)

Ҡоролмалар араһында иң һуңғы ваҡыттың роман соборы бинаһы айырыла.

Шулай уҡ ҡалала бер нисә музей (Carre D’art, Musée D‘histoire Naturelle, Musée Des Beaux Arts) һәм планетарий бар^[22].

Символикаһы

Ним эмблемаһы беҙҙең эра башында ҡалала баҫылып сыҡҡан тәңкә дизайнын ҡабатлай (рим ассаһын). Унда пальмаға беркетелгән крокодил һүрәтләнә — был Мысырҙың Римға буйһоноуы символы. Түбәндә NEM COL хәрефтәр урынлашҡан — «Немаус колонияһы» тигәнде аңлата.

Урта быуаттарҙа был символ хаҡында иҫтәлек тулыһынса юҡҡа сыға. 1226 йылғы актты нығытыусы мисәттә дүрт ҡала консулы һүрәтләнгән (бөгөн был символды Ғалим коллежының миҙалында була (франц. Des de Nîmes Docte Consuls collège). Был ваҡыттағы Ним гербы тулыһынса ҡыҙыл төҫтә булған ҡалҡан тип фаразлана, ул Нарбондың виконттарға ҡарауын символлаштырған.

XVI быуатта Ним консулдары был гербҡа алтын үгеҙҙе лә урынлаштырырға ҡарар итә, сөнки үгеҙ ҡала мәҙәниәтендә һиҙелерлек роль уйнай. Король Франциск I быны 1516 йылдың апрелендә уларға рөхсәт итә.

1517 йылда пальма менән крокодил тәңкәһе табыла, һәм консулдар тағы ла королдән Нимдың гербын алмаштырыуҙы һорай. 1535 йылда король үҙенең ризалығын бирә.

Эмблемаға хәҙерге төрөн 1985 йылда Филипп Старк бирә.

• 
  Дүрт консул менән миҙал
• 
  Урта быуат гербы
• 
  1516 йылда герб
• 
  1535 йылда герб
• 
  Хәҙерге эмблемаһы

Билдәле кешеләре

• Мануэль Аморос (1962) — француз футболсыһы, тренер.
• Полин Лафон (1963—1988) — француз киноактрисаһы.
• Роберт Лафонт (1923—2009) — окситан шағиры, яҙыусы һәм публицист.
• Поль Обер (1872—1923) — биолог һәм француз табибы.
• Поль Солейя (1842—1886) — Афпика буйлап француз сәйәхәтсеһе
• Жозеф Жергонн Диас (1771—1859) — француз математигы, геометры, логик, Нимда математикаға уҡыған.
• Вектен — француз математигы һәм геометры, Нимда математикаға уҡыған.
• Альфонс Доде (франц. Alphonse Daudet; 1840—1897) — француз романсыһы, драматургы, 1840 йылдың 13 майында Нимда ҙур булмаған ебәк туҡымалар фабрикаһы хужаһы Винсен Додэ ғаиләһендә тыуған^[23]

Ҡыҙыҡлы факттар

• Ним атамаһынан джинсы туҡымаһы деним атамаһы килеп сыҡҡан.
• Нимдың латинса исеме хөрмәтенә Немауза астероиды (51) аталған, ул 1858 йылдың 22 ғинуарында астроном А. Лоран тарафынан асыла.
• Нимда профессиональ футбол клубын «Ним Олимпк» бар.
• 2005 йылда ҡала амфитеатрында Rammstein төркөмө, 2009 йылда — Metallica төркөмө, 2011 йылда — The Offspring сығыш яһай, ә 2013 йылдың 16 июлендә Depeche Mode төркөмөнөң концерты үтә.

Туғандаш ҡалалар

• Преста, Бөйөк Британия (1955)^[24]
• Верондағы, Италия (1960)
• Брауншвейг, Германия (1962)^[25]
• Прага, Чехия (1967)
• Франкфурт-на, Германия (1976)
• Саламанка, Испания (1979)
• Ришон-цион, Израиль (1986)
• Мекнес, Марокко (2005)
• Ростов, Рәсәй Федерацияһы

Иҫкәрмәләр

1. https://www.insee.fr/fr/information/3363419
2. https://www.insee.fr/fr/information/2560698 — 2017.
3. Populations légales 2021 — Национальный институт статистики и экономических исследований Франции, 2023.
4. Национальный институт статистики и экономических исследований Франции — 1946.
5. https://it-ch.topographic-map.com/map-18qkrr/N%C3%AEmes/?zoom=19&center=43.83651%2C4.36028&popup=43.83671%2C4.36014
6. http://www.nimes.fr/index.php?id=327
7. https://www.braunschweig.de/leben/stadtportraet/partnerstaedte/nimes.php
8. https://www.nimes.fr/mairie/jumelages/ville-jumelle-brunswick.html
9. https://www.frankfurt-oder.de/Verwaltung-Politik/Verwaltung/Frankfurt-International/Partnerst%C3%A4dte/index.php?La=1&object=tx,2616.5156.1&kat=&kuo=2&sub=0
10. http://www.nimes.fr/index.php?id=439
11. https://www.nimes.fr/mairie/jumelages/ville-jumelle-preston.html?id_site=152&cHash=73f845d41f8c148a10d12ec972944c35
12. https://www.preston.gov.uk/towntwinning?ccp=true
13. https://www.comune.verona.it/nqcontent.cfm?a_id=5485
14. https://www.nimes.fr/mairie/jumelages/ville-jumelle-meknes.html?id_site=16
15. https://www.meknes.ma/langue-ar/actualites/detailsact.aspx?idact=2416
16. http://www.nimes.fr/index.php?id=2924&id_site=793
17. https://www.nimes.fr/mairie/jumelages/ville-jumelle-cordoue.html
18. https://www.diariocordoba.com/cordoba-ciudad/2020/02/09/12-hermanas-cordoba-36064687.html
19. база данных о французских коммунах — Национальный географический институт Франции.
20. Base officielle des codes postaux — La Poste, 2018.
21. https://lannuaire.service-public.fr/occitanie/gard/mairie-30189-01
22. Нима Музейы
23. ДОДЕ • Большая российская энциклопедия - электронная версия  (билдәһеҙ). bigenc.ru. Дата обращения: 28 сентябрь 2018. 2018 йыл 2 июль архивланған.
24. British Towns Twinned with towns french
25. Вельт Freunde in der

Һылтанмалар

nimes.fr — города Ним рәсми сайты  (фр.)