Распопова Нина Максимовна

Распопова Нина Максимовна
Рәсем
Зат ҡатын-ҡыҙ
Гражданлыҡ  СССР
Хеҙмәт итеүе СССР
Тыуған көнө 31 декабрь 1913({{padleft:1913|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:31|2|0}})
Тыуған урыны Магдагачи[d], Магдагачинский район[d]
Вафат булған көнө 2 июль 2009({{padleft:2009|4|0}}-{{padleft:7|2|0}}-{{padleft:2|2|0}}) (95 йәш)
Вафат булған урыны Мытищи, Мәскәү өлкәһе, Рәсәй
Ерләнгән урыны Мәскәү өлкәһе
Ҡәбере һүрәте
Һөнәр төрө лётчик
Уҡыу йорто Выстрел[d]
Сәйәси фирҡә ағзаһы Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Хәрби звание өлкән лейтенант[d]
Һуғыш/алыш Икенсе донъя һуғышының Көнсығыш-Европа театры[d]
Ғәскәр төрө Военно-воздушные силы Российской Федерации[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Жуков миҙалы «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Германияны еңгән өсөн» миҙалы Ҡыҙыл Байраҡ ордены Ленин ордены Почёт ордены Советтар Союзы Геройы I дәрәжә Ватан һуғышы ордены Халыҡтар Дуҫлығы ордены «Батырлыҡ өсөн» миҙалы (СССР) «Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы "Варшаваны азат иткән өсөн" миҙалы «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүгә алтмыш йыл» юбилей миҙалы «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүгә илле йыл» юбилей миҙалы «Хеҙмәт ветераны» миҙалы медаль «В память 850-летия Москвы» «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүгә ҡырҡ йыл» юбилей миҙалы
 Распопова Нина Максимовна Викимилектә

Распопова Нина Максимовна (31 декабрь 1913 йыл — 2 июль 2009 йыл) — 46-сы гвардия төнгө бомбардировка авиация полкының звено командиры (325-се төнгө бомбардировка авиация дивизияһы, 4-се һауа армияһы 2-се Белорус фронты), гвардия өлкән лейтенанты. Советтар Союзы Геройы (1946)[1].

Биографияһы

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Нина Распопова 1913 йылдың 31 декабрендә Приморье өлкәһенең Магдагачи ауылында (хәҙер Амур өлкәһенең Магдагачин районы үҙәге) ябай эшсе ғаиләһендә тыуған. Урыҫ.

Ҡабул иткән һуғыш ветерандары хөрмәтенә
8 май 2002 йылда президент В. В. Путин Распопов менән ҡотлап еңеү көнө

Тау сәнәғәте училищеһын, Хабаровск осоу мәктәбен[2][3] һәм Мәскәүҙә Үҙәк аэроклуб янында команда составын камиллаштырыу курстарын тамамлай. Геолог, Омск һәм Мәскәү өлкәһенең Мытищи ҡалаһы аэроклубтарында инструктор-осоусы булып эшләй.

Ҡыҙыл армияла 1941 йылдан. Бөйөк Ватан һуғышы фронттарында 1942 йылдың майынан. 1942 йылдан ВКП(б)/КПСС ағзаһы.

46-сы гвардия төнгө бомбардировка авиация полкының (325-се төнгө бомбардировка авиадивизияһы, 4-се һауа армияһы, 2-се Белорус фронты) звено командиры, гвардия өлкән лейтенанты Распопова һуғыш аҙағына дошмандың тере көсөнә һәм техникаһына ҙур зыян килтереп, 805 хәрби осош яһай

Һуғыштан һуң ҡыйыу осоусы запаста, ә аҙаҡ отставкаға китә. «Белем» йәмғиәтенең Мытищи район бүлегенең яуаплы секретары булып эшләй. Әүҙем йәмәғәт эшмәкәрлеге алып бара. Мытищи ҡалаһында йәшәй.

Нина Максимовна Распопова 2009 йылдың 2 июлендә 96-сы йәшендә вафат була. Мытищиҙа Волков зыяратында ерләнә.

2010 йылдың 9 сентябрендә Мытищиҙа Нина Распоповаға арналған мемориаль комплекс асыла

Маҡтаулы исемдәре һәм бүләктәре

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Әҙәбиәт

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Мытищи ҡалаһында Волков зыяратында Распопова ҡәбере
  • Распопова Нина Максимовна // Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1988. — Т. 2 /Любов — Ящук/. — С. 346. — 863 с. — 100 000 экз. — ISBN 5-203-00536-2.
  • Мариинский Е. Над передним краем // Героини: очерки о женщинах — Героях Советского Союза / ред.-сост. Л. Ф. Торопов; предисл. Е. Кононенко. — Вып. 2. — М.: Политиздат, 1969. — 463 с.
  • Дудаков А. Г. Нина Распопова: «Ночная ведьма». / Отчизны верные сыны. Очерки о руководителях, активистах и воспитанниках ОСОАВИАХИМа-ДОСААФ-РОСТО (ДОСААФ). Ред. кол.: Анохин А. И., Дранишников В. П., Наместников В. Н., Степанов В. В., Федулов С. В. — М.: Изд. Тактика, 2004. — 352 с., ил.; стр. 163—168.
  • Пронякин К. А. Первые летчики на Дальнем Востоке России: влетевшие в историю (справочник. 196 биографий). К 80-летию Хабаровского края, к 95-летию Гражданского Воздушного флота России и к 100-летию Восточного военного округа. Приветствия: Героя России Г. В. Жидко, С. И. Авакянца, С. И. Фургала, А. С. Николаева; предисл. Т. В. Барановой; послесл.: А. М. Будника, В. М. Куканова. — Хабаровск: ООО «МедиаМост»; РГО, 2019—160 с., ил. (Серия: История развития авиации на Дальнем Востоке), стр. 87.

Иҫкәрмәләр

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
  1. ↑ Распопова Нина Максимовна // Авиационная энциклопедия в лицах / Отв. А. Н. Ефимов. — Москва: Барс, 2007. — С. 504. — 712 с. — ISBN 978-5-85914-075-6.
  2. ↑ С 1932—1933 гг. училась в Хабаровской краевой школе гражданских пилотов (ШГП) им. И. С. Уншлихта Далькрайсовета Осоавиахима. Здесь её чуть не отчислили. В первый самостоятельный полет в Хабаровске её выпустил старший инструктор Александр Светогоров — будущий участник спасения челюскинцев. См.: Дудаков А. Г. Нина Распопова: «Ночная ведьма». / Отчизны верные сыны. Очерки о руководителях, активистах и воспитанниках ОСОАВИАХИМа-ДОСААФ-РОСТО (ДОСААФ). Ред. кол.: Анохин А. И., Дранишников В. П., Наместников В. Н., Степанов В. В., Федулов С. В. — М.: Изд. Тактика, 2004. — 352 с., ил.; стр. 163—168. Дудаков А. Г. Рождённый в тридцатых. Исторические справки, очерки, фотодокументы/ Хабаровскому авиаспортклубу 75 лет. — 2-е изд., доп. и испр. — Хабаровск: КС РОСТО, 2006. — 366 с., ил.
  3. ↑ Пронякин К. А. Красный сон Светогорова: документально-историческое повествование. — Хабаровск: Издательство Хворова А. Ю., 2016. — 56 с., ил. (Серия: История развития гражданской авиации на Дальнем Востоке), стр. 9, 28.
  4. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 7 апреля 1994 года № 675 «О награждении орденом Дружбы народов ветеранов Российской ассоциации Героев»

Һылтанмалар

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Тышҡы һүрәттәр
Памятник Н. М. Распоповой в Мытищах.
Надгробный памятник.

Распопова Нина Максимовна. «Герои страны» сайты.