Резеда

? Резеда
Резеда жёлтая (Reseda lutea)
Фәнни классификация
Батшалыҡ: Үҫемлектәр Бүлексә: Ябыҡ орлоҡлолар Класс: Ике өлөшлөләр Тәртип: Кәбеҫтә сәскәлеләр Ғаилә: Ҡәнәфер һымаҡтар Ырыу: Резеда
Латинса исеме
Reseda L. (1753)
төрҙәре
Reseda luteatypus[1] и др. См. раздел Виды
ITIS 23440 NCBI 26963

Резеда́ (лат. Reséda) — ҡәнәфер һымаҡтар ғаиләһенә ингән, башаҡланып торған аҡ, һары йәки йәшкелт һары сәскәле түшәлеп үҫкән үҫемлек. Төрөнөң дөйөм иҫәбе 60-ға барып етә.^[2].

Башҡа мәғәнәләре

Резеда — татар һәм башҡорттарҙа ҡатын-ҡыҙҙар исеме.

Слева — Резеда жёлтенькая (Reseda luteola); справа — Резеда жёлтая (Reseda lutea). Якоб Штурм, «Deutschlands Flora in Abbildungen», 1796 китабынан ботаник иллюстрация

Таралышы

Ареалы Төньяҡ Африка, Европа һәм Азияның бер өлөшөн (Һиндостанғаса)арауыҡты биләй. Иң күп таралған биләмәһе Урта диңгеҙ буйы.

Биологик яҙма

Культуралаштырыу һәм файҙаланыу

Төрҙәре

аҡ резеда (Reseda alba). Майорка, Испания.

Төрҙәренең дөйөм һаны алтмышҡа барып етә.^[2]. Билдәлеләре:

• Reseda alba L. — Аҡ резеда.^[2].
• Reseda crystallina Webb & Berthel.
• Reseda inodora L. — Хуш еҫле резеда.^[3].
• Reseda lutea L. — Һары редзеда.^[3].
• Reseda luteola — Һарғылт резеда.^[2][4].
• Reseda odorata L. — Еҫле резеда.^[2][3].
• Reseda scoparia Brouss. ex Willd.

Иҫкәрмәләр

1. Род Reseda в базе данных Index Nominum Genericorum (ING) (инг.)  (Тикшерелеү көнө: 1 август 2009)
2. Ботаника. Энциклопедия «Все растения мира»: Пер. с англ. = Botanica / ред. Д. Григорьев и др. — М.: Könemann, 2006 (русское издание). — С. 738. — 1020 с. — ISBN 3-8331-1621-8.
3. Өҙөмтә хатаһы: <ref> тамғаһы дөрөҫ түгел; Маевский төшөрмәләре өсөн текст юҡ
4. Өҙөмтә хатаһы: <ref> тамғаһы дөрөҫ түгел; Вермейлен төшөрмәләре өсөн текст юҡ

Әҙәбиәт

• Васильченко И. Т. Семейство резедовые (Resedaceae) // Жизнь растений. В 6-ти т. / Гл. ред. А. Л. Тахтаджян. — М.: Просвещение, 1981. — Т. 5. Ч. 2. Цветковые растения. / Под ред. А. Л. Тахтаджяна. — С. 74—75. — 512 с. — 300 000 экз.
• Всё о лекарственных растениях на ваших грядках / Под ред. Раделова С. Ю.. — СПб: ООО «СЗКЭО», 2010. — С. 214. — 224 с. — ISBN 978-5-9603-0124-4.

Һылтанмалар

• Резеда // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
• Резеда — Ҙур совет энциклопедияһында мәҡәлә  (Тикшерелеү көнө: 1 август 2009)
• Reseda GRIN сайтында мәғлүмәт (инг.) (Тикшерелеү көнө: 1 август 2009)
• Reseda: «Тормош энциклопедияһы» сайтында мәғлүмәт(EOL) (инг.) (Тикшерелеү көнө: 1 август 2009)
• Резеда // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)
• Резеда в Энциклопедии декоративных садовых растений  (Тикшерелеү көнө: 1 август 2009)
• Резеда: описание таксона на сайте Плантариум 2017 йыл 8 март архивланған.  (Тикшерелеү көнө: 1 август 2009)