Сафия бинт Һүәй | |
ғәр. صفية بنت حيي | |
Зат | ҡатын-ҡыҙ |
---|---|
Тыуған көнө | 610 |
Тыуған урыны | Мәҙинә |
Вафат булған көнө | 670[1] |
Вафат булған урыны | Мәҙинә, Өмәүиҙәр хәлифәлеге[1] |
Ерләнгән урыны | Әл-Баҡый |
Атаһы | Һүәй ибн Әхтәб[d][1] |
Әсәһе | Бәррә бинт Сәмәүәл[d] |
Хәләл ефете | Сәлләм ибн Мишкәм[d], Кенан ибн әл-Раби[d] һәм Мөхәммәт (Пәйғәмбәр) |
Сафия бинт Һүәй Викимилектә |
Сафия́ бинт Һүәй[2] ғәр. صفية بنت حيي; ) — Мөхәммәт Пәйғәмбәрҙең хәләл ефеттәренең береһе, йәһүҙи Бәни Нәдир ҡәбиләһе башлығы һәм уның ҡатыны Бәни Ҡурайза ҡәбиләһе башлығы ҡыҙының ҡыҙы. Атаһы Һүәй ибн Әхтәб исемле булған.
Атаһы Һүәй ибн Әхтәб</ref> Мөхәммәт Пәйғәмбәргә дошманлыҡтың сигенә сыҡҡан, ансарҙар менән мөһәжирҙәрҙе үҙ-ара талаштырырға яйын эҙләп кенә торған кеше булған. Ҡорайыштар менән һүҙ беректереп яманлыҡтар ҡылған. Йәш сағында Сафия бик сибәр булған, тыуған ҡалаһы Мәҙинәлә уға өйләнергә теләүселәр бик күп булған. Тәүге ире ҡәбиләнең билдәле шағиры Сәлләм бин Мишкәм әл Ҡурайза, тик никахтары оҙаҡҡа бармаған. Икенсе ире - Кинан ибн әр-Раби Бәни Нәдир ҡәбиләһендә юғары дәрәджәле кеше булған.[3]
Йәһүдиҙәрҙең Бәни Ҡайнуҡа, Бәни Нәдир, Бәни Ҡурайза тигән ҡәбиләләре мосолмандар менән килешеүҙе боҙғас, уларҙы ҡаланан ҡыуалар һәм улар Хәйбәргә барып урынлашалар. Ҡыуылғас та Сафияның атаһы Мөхәммәт Пәйғәмбәр менән дошманлашыуын ҡуймаған, бер ғәрәп ҡәбиләләре менән һүҙ беркетеп, Мәҙинәгә һөжүм итергә булған. Мосолмандар хаслыҡ тураһында белеп ҡалған һәм Хәйбәргә үҙҙәре алдан барып еткән. Яу мәлендә Сафияның атаһы менән ире үлтерелә, ә ҡатын үҙе әсирлеккә эләгә.
Сафияны күргәс, Мөхәммәт Пәйғәмбәр уны башта кәнизәк итеп ала һәм артабан ҡоллоҡтан азат итә. Ирек бирелгәс, уға үҙ динендә ҡалып, теләгән еренә китергә йәки Мөхәммәт Пәйғәмбәр менән ҡалырға тәҡдим ителә.Сафия Мөхәммәт с.ғ.с. менән ҡалырға ҡарар итә. Уларҙың никахына ҡунаҡтар ашамлыҡтар тотоп килә.[4]. Сафияға был ваҡытта 17 йәш була.[5]
Усман ибн Аффан идара иткән осорҙа фетнәләр килеп сыҡҡас, Сафия хәлифте яҡлап сыға һәм уны ҡурсырға тырыша. Сафия бинт Һүәй Һижрәнең 50-се йылында баҡыйлыҡҡа күсә һәм Мәҙинәләге Йәннәт әл-Баҡый зыяратында ерләнә.
Был ислам шәхесе тураһында тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ. |