Һарыгүҙ

Һарыгүҙ
Һарыгүҙ
Сәскә атыусы үҫемлектең дөйөм күренеше
Фәнни классификация
Батшалыҡ: Үҫемлектәр
Бүлексә: Ябыҡ орлоҡлолар
Класс: Ике өлөшлөләр
Тәртип: Бабасыр уты сәскәлеләр
Ғаилә: Бабасыр уты һымаҡтар
Ырыу: Һарыгүҙ
Төр: Һарыгүҙ
Латинса исеме
Centaurium erythraea Rafn
ITIS 30045
NCBI 172057

Һарыгүҙ (рус. Золототы́сячник обыкнове́нный, лат. Centáurium erythraéa) — бабасыр уты һымаҡтар (Gentianaceae) ғаиләһенән ике йәки бер йыллыҡ үлән үҫемлек. Бейеклеге 30 см-ға етә. Июнь-август айҙарында ҡыҙғылт сәскә ата, август-сентябрҙә орлоғо өлгөрә.

Һарыгүҙ әрәмәлектә, һыу баҫҡан болондарҙа, һаҙлыҡ ситтәрендә, тоҙло тупраҡта үҫә. Үҫемлек Европаның уртаса климат зонаһында таралған. Башҡортостанда бик һирәк осрай. Шуға күрә был үҫемлекте һаҡсыл файҙаланыу талап ителә.

  • Ғүмәров В. З. Тыуған яҡтың шифалы үҫәмлектәре. —Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1996. −160 б. ISBN 5-295-01499-1
  • Губанов И. А., Киселёва К. В., Новиков В. С., Тихомиров В. Н. 1029. Centaurium erythraea Raf. (C. umbellatum Gilib., C. minus Moench) — Золототысячник обыкновенный //Иллюстрированный определитель растений Средней России. В 3-х томах — М.: Т-во науч. изд. КМК, Ин-т технолог. иссл, 2004. — Т. 3. Покрытосеменные (двудольные: раздельнолепестные). — С. 43. — ISBN 5-87317-163-7.  (рус.)