Isla nin Jeju

Jeju Island
Katutubong pangaran:
제주도

Palayaw: Sammu-samda-do (Island of no three kinds and many three kinds)
Imahe kan Isla nin Jeju
Imahe kan Isla nin Jeju gikan sa Satellite
Mapa kan Isla nin Jeju
Heograpiya
KinamumugtakanSubangang Asya
Arkipelago/KaiislahanJeju
Hiwas1,826[1] km2 (705 sq mi)
Laba73 km (45.4 mi)
Lakbang31 km (19.3 mi)
Pinakahalangkaw na puntoHallasan
Administrasyon
Espesyal na Awtonomong ProbinsyaEspesyal na Awtonomong Probinsya nin Jeju
Pinakadakulang settlementSyudad nin Jeju (pop. 501,791)
Demograpiko
Populasyon695,519 (2020)
Mga tataramonJeju, Koreano
Mga etnikong grupoKoreano, Tsino

An Isla nin Jeju (Koreano: 제주도; Hanja: 濟州島) (Ingles: Jeju Island) iyo an pinakadakulang isla sa Sur na Korea, na mahihiling sa probinsya nin Jeju. An isla yaon sa Korea Strait, sa ibaba kan Rawis nin Korea asin sur kan probinsya nin South Jeolla.

An isla igwang natural na world heritage site, na iyo an Jeju Volcanic Island and Lava Tubes.[2] An Jeju may moderatong klima; maski ngani kun tag-yelo, an temperatura minsan sana magbaba sa 0 °C (32 °F). An Jeju iyo popular na bakasyunan kun sain an dakulang porsyon kan ekonomiya nakadepende sa turismo asin sa pang-ekonomiyang aktibidad gikan sa sibil/"naval" na base kaini.

Uusipon

[baguhon | baguhon an source]

Sa historya kan isla, an isla pig-apud sa manlainlain na pangaran na iyo an mga:

  • Doi (hanja: 島夷, literal na boot-sabihon "Island barbarian")
  • Dongyeongju (hanja: 東瀛州)
  • Juho (hanja: 州胡)
  • Tammora (탐모라, 耽牟羅)
  • Seomna (섭라, 涉羅)
  • Tangna (탁라, 乇羅)
  • Tamna (탐라, 耽羅)
  • Quelpart,[3][4] Quelparte[5] o Isla nin Quelpaert[6]
  • Junweonhado (준원하도, 준원下島 na boot-sabihon "sur na parte kan rawis")
  • Taekseungnido (boot-sabihon iyo matoninong na mainit na isla sa Joseon)
  • Samdado (boot-sabihon iyo "Island of Three Abundances")[7]

Bago pa an aneksasyon nin mga Hapones kan 1910, an isla bistado bilang "Quelpart" sa mga Europeano;[8] asin kan okupasyon an isla bistado man sa Hapones na ngarang "Saishū". An pangarang Quelpart iyo gikan sa enot na Europeanong barko na nakadiskobresa isla, na iyo an Dutch na Quelpaert, na iyo an nakahiling pagkatapos ini mawara sa kadagatan na iyo dapat pasiring sa base nin kalakalan nin mga Dutch sa Nagasaki, Hapon, gikan sa Taiwan (na iyo an nagligad na kolonya nin Dutch na "Formosa"). An ngarang "Fungma island" luminuwas sa "Atlas of China" ni M. Martini na uminabot sa Tsina bilang sarong misyonaryo kan 1655.[9]

Heograpiya

[baguhon | baguhon an source]
  • Baengnokdam sa Hallasan
    Baengnokdam sa Hallasan
  • Sarong bukid sa Jeju
    Sarong bukid sa Jeju
  • An Bukid nin Halla sa Jeju
    An Bukid nin Halla sa Jeju
  • Mapa kaiba an Jeju Island
    Mapa kaiba an Jeju Island

An Jeju iyo sarong bulkan na isla, na iyo pigdodomina kan Hallasan - na iyo sarong bulkan na igwang 1,950 na metro (6,400 ft) na taas asin an pinakahalangkaw na bukid sa Sur na Korea. An isla may sukol na harus 73 na kilometro (45 milya) sa direksyong subangan hasta solnopan, asin man 41 na kilometro (25 milya) sa direksyong norte hasta sur.[10]

An isla naporma nin mga pagsabog kan bulkan sa nakaaging harus duwang milyon na taon,sa panahon nin Cenozoic.[11] An kadagaan kan isla iyo pigbibilog nin harus "basalt" asin lava. An kahiwasan na nagsasakop nin harus 12% (224 na kilometrong kuwadrado o 86 na milyang kuwadrado) sa Jejudo iyo bistado bilang Gotjawal Forest.[12] An kahiwasan mantinido bilang dae-kultibado hasta sa ika-21 na siglo, kun sain an base nin lava iyo pigpapadipisil an pagliwat kaini para sa agrikultura. Nin uli ta an kagubatan iyo namantinir an gayon, pigsasabing ini igwang solmanteng ekolohiya.[13]

An kagubatan iyo an primerong pinaghahalean kan tubig hale sa irarom kan daga asin man para sa inomon kan harus kabangang nilyong katawohan na yaon sa isla half million people of the island, nin uli ta an tubig-uran dumidiretso nin direkta sa mga aquifer sa paago nin mga crack sa lava sa ibaba kan kagubatan. An Gotjawal forest iyo pigkokonsidera sa pang-internasyunal na importansya uli sa mga "wetland" sa irarom nin Ramsar Convention kan nagkapirang mga "researchers".[14] Ini man an istaran kan mga solamenteng espesyi nin mga tanom asin an pangenot na pinaghahalean nin tubig para sa mga residente, maski ngani hasta sa ngunyan dae pa nanggad ini pigdedeklarar bilang sarong "Ramsar" na sityo.[15]

Daepo Jusangjeolli Cliff

Pormasyon

[baguhon | baguhon an source]
  • Harus sa nakaaging 2  milyong taon, an isla nin Jeju naporma sa paagi nin aktibidad kan bulkan.[11]
  • Harus sa nakaaging 1.2  milyong taon, sarong "magma chamber" fan naporma sa irarom kan kadagaan nin dagat asin nagpuon suminabog.
  • Harus sa nakaaging 700 ribong taon, an isla Jeju naporma sa paagi nin aktibidad kan bulkan. An aktibidad kan puminondo sana pagkatapos an 100 ribong taon.
  • Harus sa nakaaging 300 ribong taon, an aktibidad nin bulkan nagpuon liwat sa parte nin baybayon.
  • Harus sa nakaaging 100 ribong taon, an aktibidad nin bulkan naporma an Bukid nin Halla.
  • Harus sa nakaaging 25 ribong taon, an lateral na mga pagsabog sa palibot kan Bukid nin Halla nagwalat nin pirang "oreum" (saradit na 'parasitic cones' sa mga "flank" kan primerong kapa).
  • An aktibidad nin bulkan nagpundo asin pigpalawig an "weathering" asin erosyon na nakatabang sa pagporma kan isla.[16]

Ekonomiya

[baguhon | baguhon an source]

Turismo

[baguhon | baguhon an source]

An turismo iyo sarong importanteng lado kan lokal na ekonomiya. An isla pig-aapud man minsan na "Hawaii kan Sur na Korea". An mga tursita gikan sa China dae kaipuhan an visa tangarig makabisita sa Jeju, dae arug kan natatadang parte kan Sur na Korea, asin kan 2010s nagpuon magbisita sa mga espesyal na "package tours" tangarig makakua nin "driver's license" sa Sur na Korea; an eksaminasyon kapareho sa Tsina, pero pwedeng makompleto sa kadikit na oras asin mas madali. An mga "application form" asin "test form" iyo yaon sa mga nagkapirang mga tataramon. Asin an lisensya sa Sur na Korea, dae arug kan lisensya sa Tsina, iyo pig-oonra bilang International Drivers License.[17] Pira sa mga lugar nin interes iyo an mga:

Seongsan Ilchulbong o "Sunrise Peak"
Baybayon sa Jeju
  • Manjanggul Lava Tube - 8 km na laba na igwang 1 km na porsyong madudumanan kan publiko
  • Seongsan Ilchulbong or "Sunrise Peak" - iyo sarong bulkan na "tuff cone and crater"
  • Bukid nin Hallasan - pinakadominanteng bukid sa isla
  • Seongeup Folk Village
  • Jeju Teddy Bear Museum
  • Jeju Maze Park
  • Mysterious Road
  • Water Falls (Jeongbang. Cheonjiyeon. Cheonjeyeon)
  • Jeju Loveland - iskulpturang parke na may temang seks
  • O'Sulloc Tea Museum
  • Beach (Jungmun. Hyeopjae)
  • Ecoland Train Trip Theme Park
  • Natural Recreation Forest Jeolmul

Edukasyon

[baguhon | baguhon an source]
  • North London Collegiate School Jeju - iyo sarong independiyenteng Briton na "boarding school" sa Seogwipo para sa lalake asin babae na may edad 4 hasta 19 na taon
  • Korean International School Jeju - iyo sarong independyenteng "boarding school" para sa mga lalake asin babae
  • Branksome Hall Asia - iyo sarong pambabaeng independiyenteng paadalang institusyon sa Seogwipo.
  • St. Johnsbury Academy JeJu - iyo sarong bagong kabubuka na "boarding asin day school" para sa lalaki asin babae na igwang Amerikong edukasyon na sistema sa Seogwipo.
  • Jeju National University - sarong pampublikong unibersidad
  • Jeju International University- sarong pribadong unibersidad
  • Cheju Halla University - sarong pribadong unibersidad
  • Jeju Tourism University - sarong pribadong unibersidad
  • Korea Polytechnics - sarong pampublikong bokasyonal na paadalan;an kampus nin Jeju iyo nasa Syudad nin Jeju,

Transportasyon

[baguhon | baguhon an source]

An isla pigsisirbehan nin kan Jeju International Airport sa Syudad nin Jeju. An Seoul – Jeju City na rutang pang-ere iyo saro sa mga pinakasibot sa bilog na kinaban, kun sain harus 13,400,000 na pasahero an luminayog sa tahaw kan duwang syudad kan 2017.[18] An ibang syudad na may biyahe pasiring sa Jeju iyo an Daegu, Busan, Gunsan asin Gwangju.

An Jeju pwede man maabot hale sa Busan sa paagi nin barko.[19] An oras kan biyahe iyo yaon sa 3 hasta 12 na oras.

An isla may pampublikong na sistema para sa bus, asin mayo nin tren sa laog kan isla.[20] Sarong "tunnel" pasiring sa isla na magdudukot digdi sa Korea Train Express na network an pig-propose, pero sa ngunyan dae pa ini maibo nin uli sa konsern sa gastos asin lokal na oposisyon sa Jeju, sa paghadit na dagos na pagkawara kan katutubong kultura sa isla.[21]

Toltolan

[baguhon | baguhon an source]
  1. ↑ "Joshua Calder's World Island Info - Largest Islands of Selected Countries". Worldislandinfo.com. Retrieved 2016-01-30. 
  2. ↑ "Unesco names World Heritage sites". BBC News. June 28, 2007. http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/6248244.stm. Retrieved on May 6, 2010. 
  3. ↑ Hulbert, H. B (1905). "The Island of Quelpart". Bulletin of the American Geographical Society 37 (7): 396–408. doi:10.2307/198722. 
  4. ↑ Hall, R. Burnett (1926). "Quelpart Island and Its People". Geographical Review 16 (1): 60–72. doi:10.2307/208503. 
  5. ↑ Hulbert, Archer Butler (1902). "The Queen of Quelparte". 
  6. ↑ Sokol, A. E (1948). "The Name of Quelpaert Island". Isis 38 (3/4): 231–235. doi:10.1086/348077. 
  7. ↑ "Jeju Island Facts". 
  8. ↑ "The Island of Quelpart" (PDF). 
  9. ↑ "Archive copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2021-08-31. Retrieved 2020-11-23. 
  10. ↑ Map of Korea: Cheju Island Archived 2016-03-04 at the Wayback Machine. The People's Korea. Accessed 8 July 2012
  11. ↑ 11.0 11.1 Woo, Kyung; Sohn, Young; Ahn, Ung; Spate, Andy (January 2013), "Geology of Jeju Island", Jeju Island Geopark - A Volcanic Wonder of Korea, Geoparks of the World (closed), 1: 13–14, doi:10.1007/978-3-642-20564-4_5, ISBN 978-3-642-20563-7 
  12. ↑ "RISS 통합검색 - 국내학술지논문 상세보기". www.riss4u.net. 
  13. ↑ "RISS 통합검색 - 학위논문 상세보기". www.riss4u.net. 
  14. ↑ Jang, Yong-chang and Chanwon Lee, 2009, "Gotjawal Forest as an internationally important wetland," Journal of Korean Wetlands Studies, 2009, Vol 1.
  15. ↑ "Ramsar site list" (PDF). Archived from the original (PDF) on January 14, 2009. Retrieved 2007-06-20.  Unknown parameter |url-status= ignored (help) Accessed June 2009
  16. ↑ "제주특별자치도 자연환경생태정보시스템". nature.jeju.go.kr. Archived from the original on 2016-07-12. Retrieved 2016-03-14.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  17. ↑ Craig, Erin (October 2, 2018). "The unusual reason Chinese tourists are going to S Korea". BBC News. http://www.bbc.com/capital/story/20181001-spending-your-holiday-driving-round-in-circles. 
  18. ↑ Murray, Tom (2018-07-21). "The world's busiest air route is between Seoul and the 'South Korean Hawaii'". Business Insider. Retrieved 2020-02-26.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  19. ↑ "Ferry to Jeju". 
  20. ↑ "The all new Jeju public transportation system". Archived from the original on 2018-07-23. Retrieved 2020-11-23. 
  21. ↑ "To Jeju, by train?". m.jejuweekly.com (in English). 2010-01-04. Archived from the original on 2021-10-21. Retrieved 2020-02-26.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)

Panluwas na takod

[baguhon | baguhon an source]
  • Igwang relatibong medya para sa Jeju duman sa Wikimedia Commons
  • An Jeju travel guide gikan sa Wikivoyage