Mary Walter
| Mary Diche Walter | |
|---|---|
| Kamundagan | Septyembre 10, 1912 Bacon, Sorsogon, Kaiislahang Filipinas |
| Kagadanan | Pebrero 25, 1993 (edad 80) Metro Manila, Filipinas |
| Trabaho | Pilipinong aktres |
| Mga taon na aktibo | 1927–1993 |
| Mga gawad | FAMAS Lifetime Achievement Award 1980 Gawad Urian Lifetime Achievement Award 1992 |
Si Mary Walter (Setyembre 10, 1912[1] – Pebrero 25, 1993) sarong Filipinang aktress na an saiyang walong dekada-long film acting career, nahiling an saiyang pagbabago puon sa sarong romantikong lead sa panahon nin pelikulang silensyo paduman sa sarong kabit na tigang na mga pelikula nin katatakutan sa huring ika-1980 sagkod sa amay na ika-1990. Para sa saiyang lawas nin trabaho na natapos sa sarong lalong halaba nin karera, pig-onrahan siya sa Lifetime Achievement Award gikan sa parehas na Akademiyang Pilipino kan mga Arte nin Pelikula asin mga Siyensiya asin Gawad Urian.
Biyograpiya
[baguhon | baguhon an source]Namundag si Walter sa sarong Aleman na ama sa kun ano ngunyan na Syudad nin Sorsogon, Sorsogon. Bilang sarong huben, nagbut'wa si Walter sa bodabil circuit kan Maynila bilang sarong chorus girl sa padalan kan entablado ni Katy de la Cruz.[2] Nagpuon an saiyang karera sa pelikula bilang sarong bit player. Enot na nakaduman sa kasikatan si Walter kan 1927, kan nagganap siya sa Ang Lumang Simbahan, na pigtanghal gikan sa sikat na nobela ni Florentino Collantes.[3] An saiyang leading man sa pelikula iyo si Gregorio Fernandez na kun siisay na siya panromatikong pigpades sa sarong sunod kan mga pelikulang silensyo, na pwedeng maging unaenot na "love-team" sa sinehan kan Pilipino.[4]
Pagkatapos kan mga pag-butwa sa mga pelikulang silensyo, madalion na nagibong makabalyo ni Walter kan buminutwa an pelikulang tanog sa Filipinas kan katahawan na ika-1930. Saro man siya sa mga nagbutwang mga bituon sa 1942 na pelikula nin LVN na Prinsipe Teñoso, an solong pelikulang pigprodyuser kan Estudyo nin pelikula kan Pilipino sa kasagsagan kan Pagrakyada ka mga Hapon sa Filipinas.[5]
Kan 1939, nagbutwa siya sa padalan na "Mariposang Berde" na nakaiba niya asin papaabot na aktres na si Malou "Chumams" Nocedo.
Kan 1948, pagkatapos kan sarong 21-tona karera sa pelikula, nagretiro si Walter sa saiyang ginikanan-banwa sa Sorsogon.[5] Pagkalihis nin sampulong taon, sapiritang naghiro siya otro dangan nagbutwa siya sa Kastilaloy kan LVN. Ngunyan sa saiyang pan-apat na pulong taon, nagganap siya bilang mga matron o mga ina. Kan higit na nag-edad na, naging saro si Walter sa mga pinaka-nabibistong mga akter na karakter sa sine kan Filipinas. Tama lang, sadit asin payat, dae siya gayong nabibisto sa saiyang mga piggaganap bilang sarong lola. Bilang sarong chain-smoker, an saiyang tingog nin boses nagmukna saiya nin perpektong pagganap sa mga malupit na mga gampanon, pinaka prominente sa pelikulang 1974 kan Lino Brocka na Tatlo, Dalawa, Isa. Kan mga 1980, an saiyang presensiya, dae malilingawan sa mga popular na pelikula nin katatakutan arog kan Shake, Rattle and Roll (1984) asin Tiyanak (1988).
Kan 1980, Nakarisibi si Walter nin FAMAS Lifetime Achievement Award.[1] Sa parehas na onra, sa oras na ini, pigtao an Gawad Urian ki Walter kan 1992.
Taliwas sa kung ano an napublikar sa saiyang IMDB biography, Bako si Walter enot na artista na nakikiheras sa mga eksena nin hadukan sa sinehan kan Filipinas (an pagsasadiri nabibilang sa Dimples Cooper).[6] Dae na nanggad nagretiro otro si Walter pagkatapos kan siya nagbalik sa pelikula kan 1958. Naggadan siya kan Pebrero 25, 1993.
Mga tala
[baguhon | baguhon an source]- ↑ 1.0 1.1 Nicanor Tiongson, ed. (1994). "Philippine Film". CCP Encyclopedia of Philippine Art. VIII (1st ed.). Manila: Cultural Center of the Philippines. pp. 336–337. ISBN 971-8546-31-6.
- ↑ Ma. Lourdes Maniquis (1994). "Philippine Theater". In Nicanor Tiongson. CCP Encyclopedia of Philippine Art. V (1st ed.). Manila: Cultural Center of the Philippines. p. 287. ISBN 971-8546-30-8.
- ↑ Garcia, Jessie B. (2004). A Movie Album Quizbook. Iloilo City, Philippines: Erehwon Books & Magazine. p. 202. ISBN 971-93297-0-X.
- ↑ Garcia, p. 270
- ↑ 5.0 5.1 Garcia, p. 203
- ↑ Garcia, p. 127
Mga panluwas na takod
[baguhon | baguhon an source]- Mary Walter sa IMDb
Mga toltolan
[baguhon | baguhon an source]- Nicanor Tiongson, ed. (1994). "Philippine Film". CCP Encyclopedia of Philippine Art. VIII (1st ed.). Manila: Cultural Center of the Philippines. pp. 336–337. ISBN 971-8546-31-6.
- Garcia, Jessie B. (2004). A Movie Album Quizbook. Iloilo City, Philippines: Erehwon Books & Magazine. pp. 202–203. ISBN 971-93297-0-X.