Olympus Mons

Mars Express orbiter pigpapahiling an Olympus Mons na an saiyang tuktok caldera, escarpment, asin aureole

An Olympus Mons ( /əˌlɪmpəs ˈmɒnz, oʊˌ-/;[1] Latin for Bukid Olympus) iyo an dakulang shield volcano sa Marte. Iyan labi sa 21.9 km (13.6 mi o 72,000 ft) an langkaw, segun sa pagsukol kan Mars Orbiter Laser Altimeter (MOLA),[2] asin iyan haros duwa may kabanga kisa sa langkaw kan Mount Everest sa itaas kan lebel kan dagat. Saro iyan sa pinakadakulang bulkan kan Marte, an saiyang pinakahalangkaw na planetaryong bukid, asin iyan haros kasinghalangkaw kan Rheasilvia bilang iyo an pinakahalangkaw na bukid na nadiskubre pa sana sa Sistemang Solar. Asosyado iyan sa Tharsis Montes, sarong dakulang bulkanikong rehiyon sa Marte.[3][4][5] Huri iyan na nagtúga kaidtong 25 milyon na taon an nakaagi.[6]

An Olympus Mons iyo an pinakahoben sa darakulang bulkan sa Marte, naporma durante kan Hesperian Period kan Marte na an mga pagtuga nagpadagos pasiring sa Amazonian. Midbid iyan sa mga Astronomo poon kaidtong huring ika-19 na siglo bilang albedo feature Nix Olympica (Latin para sa "Olympic Snow"), asin an saiyang kabukidan na naturalesa pigsusupetsahan bago an space probes kinompirma iyan bilang sarong bukid.[7]

Toltolan

[baguhon | baguhon an source]
  1. ↑ "Olympus". Dictionary.com Unabridged. Random House.  "Mons". Dictionary.com Unabridged. Random House. 
  2. ↑ Plescia, J. B. (2004). "Morphometric Properties of Martian Volcanoes". J. Geophys. Res. 109 (E3): E03003. doi:10.1029/2002JE002031. Bibcode: 2004JGRE..109.3003P. 
  3. ↑ "Mars Exploration: Multimedia". 
  4. ↑ Borgia, A.; Murray, J. (2010). Is Tharsis Rise, Mars, a Spreading Volcano? in What Is a Volcano?, E. Cañón-Tapia and A. Szakács, Eds.; Geological Society of America Special Paper 470, 115–122, doi:10.1130/2010.2470(08).
  5. ↑ "Mars impact crater or supervolcano?". 
  6. ↑ "Olympus Mons: The Largest Volcano in the Solar System". Space.com. 9 December 2017. 
  7. ↑ Patrick Moore 1977, Guide to Mars, London (UK), Cutterworth Press, p. 96