Puruṣārtha

An Purushartha (Sanskrito: पुरुषार्थ, IAST: Puruṣārtha) sa literal nangangahulogan nin "pag - otob sa paghanap nin tawo"[1]

Iyan pangenot na ideya sa Hinduismo, asin nanonongod sa apat na tamang katuyohan nin buhay nin tawo. An apat na puruṣārtha iyo an Dharma (katanosan, moral na pamantayan), Artha (prosperity, mga prinsipyo sa ekonomiya), Kama (kauswagan, pagkamoot, birtud na sikolohikal) asin Moksha (liberasyon, espiritwal na mga prinsipyo sa buhay, aktwalisasyon).[2]

Mahalaga an gabos na apat na Purusharthas, alagad sa mga kaso nin iriwal, ibinilang si Dharma na mas mahalaga kisa kan Artha o Kama sa pilosopiyang Hindu.[3] Si Moksha iyo an konsideradong pinakamarahay sa buhay nin tawo.[4] Kadungan kaiyan, ini bakong konsekulasyon sa tahaw kan gabos na Hindu, asin dakol an igwa nin laen - laen na interpretasyon kan hirarkiya, asin dawa kun baga an saro maninigong mag - eksister.

Binibisto kan mga historikong iskolar sa India asin pinagdebatehan an inherent tension sa pag'oltan kan aktibong paghanap nin kayamanan (Artha) asin kaalingan (Kama), asin pagrereparo kan gabos na yaman asin kaalingan para sa espiritwal na katalingkasan (Moksha). Nagproprodyusir sinda nin "aksyon na may renunsiasyon" o "talingkas sa paghidaw, dharma-orienteng paghiro," na inapod man na Nishkama Karma bilang posibleng solusyon sa tensyon.[5]

Toltolan

[baguhon | baguhon an source]
  1. ↑ puruSArtha Sanskrit-English Dictionary, Koeln University, Germany
  2. ↑ M Hiriyanna (2000), Philosophy of Values, in Indian Philosophy: Theory of value (Editor: Roy Perrett), Routledge, ISBN 978-0-8153-3612-9, pages 1–10
  3. ↑ See:
  4. ↑ Alban Widgery (1930), The Principles of Hindu Ethics, International Journal of Ethics, 40(2): 239–240
  5. ↑ Gerard Delanty (2012), Routledge Handbook of Cosmopolitanism Studies, Routledge, ISBN 978-0-415-60081-1, page 465