Tiesa
An tiesa (Pouteria campechiana) sarong tinanom na nagkakahoy na an dahon dai natata', tubong habagatan Mehiko asin sa Sentral Amerika. Ini tinatanom man sa ibang nasyon arog kan Brasil, Taiwan, Byetnam, Indonesya, asin Filipinas ta pigkuan kan mga bunga kaini.
An tiesa natalubo abot 10 metro (33 pye) an langkaw asin may bungang nagkokolor na giyaw-narangha na nalaba abot 7 sentimetro (2.8 pul.) asin ini mapulot-pulot sa kagat, mahamis asin garo agid sa linabo'nan na kamote o kapulahan kan sugok.
Gamit
[baguhon | baguhon an source]An bunga ginagamit pangnamit sa sorbetes, kinakakan man na dai naaging luto basta hinog, ginigibong santan, marmalade, sinalodsod, asin bilang arina. An prutas rinurunot asin sinasalak sa gatas asin ibang sangkap paghaman nin shake. An kahoy kaini nagagamit man sa konstruksyon bilang latay, tongtongan o bilang barsa.[1][2]
Pwede man gamiton an tiesa bilang pangkolor sa kakanon. [3] asin pig'aadalan man na posibleng bulong sa kanser.
Etimolohiya
[baguhon | baguhon an source]Igdi sa filipinas, inaapod pa man ining tiessa, o chesa. An katagang ini haleng Espanyol alagad sinubli mansana sa tataramon na Nahuatl, lenggwaheng Aztec. Sa Sri Lanka bisto ini sa apod na Laulu, Lavulu o Lawalu. Sa Tailandya, inaapod ini na Lamut Khamen (ละมุดเขมร="Khmer Sapodilla") o Tho Khamen (ท้อเขมร="Khmer Peach"), asin sa Kambodya, an pangaran kaini See Da, Mon Khai (ม่อนไข่) —Khai "sugok", o Tiesa (ทิสซา). Sa Tseko, apod kaini Sapota žlutá, sa Aleman, Gelbe sapote, asin sa Hapon, Kanisuteru. [4]
Toltolan
[baguhon | baguhon an source]
Galeriya
[baguhon | baguhon an source]-
hilaw na tiesang prutas -
tiesang tinanom -
mga dahon -
mga tindang tiesa sa saod -
