Tomyris

Si Tony asin an Payo ni Cyrus, si Frankenthal porcelain, c. 1773
Naaraman ni Reyna Tomyris na an saiyang aki na si Spargapises na kinua nin buhay ni Cyrus, ni Jan Moy (1535–1550).
Isinubsob ni Tomyris an payo kan gadan na si Cyrus sa agihan nin Dugo ni Rubens

Si Tomyris (/ˈtɒmɪrɪs/; Saka: *Taumuriyaʰ; Suanoy na Griyego: Τομυρις, romanisado: Tomuris; Latin: Tomyris) na inaapod man na Thomyris, Tomris, o Tomiride, na bisto lamang poon sa Griyegong istoryador na si Herodotus. Segun sa saiyang, naghade siya sa Massagetae, sarong Iranian Saka na taga-Central Asia. Pinanginutan ni Tomyris an saiyang mga hukbo para ipagtanggol laban sa pag-atake ni Cyrus the Great nin Achaemenid Empire, asin dinaog asin ginadan siya kan 530 BC. Inilaag niya an saiyang pinutol na payo sa sarong bag o mangkok na pano nin dugo, na sinasabi igdi, "Ayan: maginom ka nin dugo!"

Dai sia nasambitan sa pira pang enot na reperensia na nakakobrehan kan peryodong iyan, nangorogna si Ctesias.

Si Tomyris nagin popular na marhay na tema sa arte asin literaturang Europeo durante kan Renaissance. Sa arte an usong tema iyo an pag'ako niya kan pamayo ni Cyrus, o pagkaag kaini sa may dugong-lana. Ini nagin parte kan Poder of Women group nin mga babaying nasasakopan na nanggana sa manlainlain na paagi kisa sa kalalakihan.

Ngaran

[baguhon | baguhon an source]

An pangaran na iyo an Latin na porma kan Suanoy na Griego ngaran na Tomuris (Τομυρις), na mismo iyo an Helenistiko sa Saka na **Taumuriyaʰ, na boot sabihon "pamilya" hale sa sarong kognakan kan terminong Avestan taoxman asin kan tataramon na Lumang Persyano na taumā, na nangangahulogan "banhi, " "germ," asin "pagkakamag-anak."

Kasaysayan

[baguhon | baguhon an source]

Pinaghalean

[baguhon | baguhon an source]

Si Tomyris an nabalong agom kan hade sa Massagetae, na nagin reyna kan tribo pagkagadan nia.[1]

Legasiya

[baguhon | baguhon an source]
Mattia Preti, Tomoris na Nag - ako kan Payo ni Cyrus, 1670-72
Reyna Tomyris asin an pamayo ni Cyrus, kan Mattia Preti.

An kasaysayan ni Tomyris pinag-inkorporado sa tradisyon kan arteng Solnopan; Ruben, Allegrini,Si Luca Ferrari, Mattia Preti, Gistave Moreau asin an iskultor na si Severo Calzetta da Ravenna kabali sa dakul na artistang nagladawan nin mga pangyayari sa buhay ni Tomyris asin saiyang kadaogan ki Cyrus saka sa saiyang hukbo.

Si Eustache Deschamps idinugang si Tomyris sa saiyang berso bilang saro sa siyam na Female Worthies kan huring kabtang nin ika - 14 na siglo.

Sa kaenot - enoteng drama ni Shakespeare na Hadeng Henry VI (Part I), an mga Kadese nin Auvergne, mantang hinahalat an pagdatong kan Kagurangnan na Talbot', sinambit si Tomyris (Act II, Sc. iii).

An pagkasambit ni Shakespeare sa Tomyris bilang 'Queen of the Scythians', imbes na an parating apod sa Griegong "Queen of the Masagetae', itinotokdo an duwang posibleng reperensia, Si Marcus Junianus Justinus' "Abridged Trogus Pompeius" sa Latin, o an traduksion ni Arthur Golding pagsasalin (1564[2]

Kan 1707 an opera na Thomyris, Queen of Scythia enot ining ipinasali sa London.

An ngaran na "Tomyris" inako man sa poololohikong taxonomiya, para sa grupong mga species nin Tomyris kan moths Sentral Amerika asin sa genus na Tamyris na skipper butterflies.

590 Tomyris an pangarang itinao sa saro sa mga menor de edad na planeta.

An presenteng nasyon nin Kazakstan inampon si Tony bilang mga heroe asin isyung nasyonal kaini sa saiyang hokbo.

[baguhon | baguhon an source]
  • AnToʻmarisning Koʻzlari (An Mata ni Tomyris) sarong 1984 libro nin mga tula asin istorya kan awtor na si Uzbek Xurshid Davron.
  • An Toʻmarisning Aytganii (An Mga Kasabihan ni Tomyris sarong 1996 na libro nin tula ni Uzbek poet Halima Xudoyberityeva.
  • Nagluwas an pelikulang Kazakhstan na "Kazakfilm" kan film (Tomoris) kadtong huring parte kan 2019. siya kan Almira Turslyn.
  • Si Tomyris iyo an nanginginot sa sibilisasyon kan Scythian kan 2016 4X video game Civilization VI na namukna kan Fraxis Games.
  • Washington D.C.-based, babae-na-ere, heavy metal band na Aound of Tunder, tampok an sarong kanta tituladong "Momris," base sa historikong pigura, sa saindang ikaanom na pano nin album It Metal iniluwas kan 2018.

Hilingon pa

[baguhon | baguhon an source]
  • Sarasyon
  • Zarinaa

Toltolan

[baguhon | baguhon an source]
  1. ↑ Gera, Deborah Levine (2018). Warrior Women: The Anonymous Tractatus De Mulieribus. Leiden, Netherlands; New York City, United States: Brill. p. 187-199. ISBN 978-9-004-32988-1. 
  2. ↑ The Reader's Companion to The Death of Shakespeare, by Jon Benson https://books.google.com/books?id=ekygCwAAQBAJ[permanent dead link]