Вітыла

Вітыла
па-польску: Witelon
Дата нараджэньня 1230[1]
Месца нараджэньня
  • невядома
Дата сьмерці каля 1275[1]
Месца сьмерці
Месца вучобы
Занятак матэматык, фізык, псыхоляг, філёзаф, тэоляг, хрысціянскі манах, манах, клерык
Навуковая сфэра матэматыка[3], фізыка[3], філязофія[3], оптыка[3] і псыхалёгія[3]

Эразм Цёлак Вітыла (лац. Witilo[4][a], Witelo, Vitello; каля 1220 — каля 1280) — навуковец.

Біяграфія

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Меў нямецка-польскае паходжаньне (бацька — немец з Турынгіі). Навучаўся каля 1250 году ў Сарбоне. Сябраваў зь Вільгельмам Мёрбэке, якому прысьвяціў сваю «Оптыку» ў 10 кнігах, напісаную паміж 1270 і 1278 гадамі.

Гэты твор ёсьць перапрацоўкай «Кнігі оптыкі» Ібн аль-Хайсама. Аснову оптыкі Вітылы складае нэаплятонаўская мэтафізыка сьвятла; але пры тым ён разглядае вывучэньне сьвятла як сродак увядзеньня матэматычнай дакладнасьці ў навуку пра прыроду. Экспэрымэнтальнае мастацтва ў галіне оптыкі дасягае ў Вітылы вельмі высокага роўню. У час дасьледаваньняў вясёлкі сканструяваў найлепшую для свайго часу прызму, каб вывучаць спэктар. Разглядаў таксама эстэтычнае значэньне асобных фарбаў і якасьцяў назіранага прадмета. Вельмі істотна зьвяртаў уагу на значэньне звычкі ў эстэтычным успрыманьні, адрозьненьні ў норавах людзей і ў псыхалёгіі народаў.

Трактат Вітылы зрабіў прыкметны ўплыў на навукоўцаў-наступнікаў, у тым ліку Леанарда да Вінчы і Ёгана Кеплера (першы трактат Кеплера з оптыкі называецца «Дадаткі да Вітэлія», 1604 год).

Глядзіце таксама

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Заўвагі

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
  1. ^ лац. Witilo, studens in iure canonico[5]

Крыніцы

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
  1. ^ а б Witelo // CERL Thesaurus (анг.) — Consortium of European Research Libraries.
  2. ^ https://books.google.fr/books?redir_esc=y&hl=fr&id=AX-Mi1XklNoC&q=WITELO#v=snippet&q=WITELO&f=false — С. 549.
  3. ^ а б в г д Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі
  4. ^ Lindberg D. C. Witelo // Complete Dictionary of Scientific Biography. — New York: Charles Scribner's Sons, 2008.
  5. ^ Book I of Witelo's Perspectiva. — Wrocław: Ossolineum, 1977. P. 17.