Ёруба (мова)

Ёруба
Èdè Yorùbá
Ужываецца ў Нігерыі, Бэніне, Тога
Рэгіён Нігерыя, Бэнін, Тога, Лагас[d], Ogun State[d], Osun State[d], штат Оя[d], Ekiti State[d] і Ondo State[d]
Колькасьць карыстальнікаў
Клясыфікацыя Нігера-кангалескія мовы
Афіцыйны статус
Афіцыйная мова ў Нігерыя
Статус: 2 Правінцыйны[d][1]
Пісьмо лацінскае пісьмо
Коды мовы
ISO 639-1 yo
ISO 639-2(Б) yor
ISO 639-2(Т) yor
ISO 639-3 yor

Ёруба (ёр. Èdè Yorùbá‎) — мова, на якой размаўляюць у Заходняй Афрыцы, найбольш заўважна ў паўднёва-заходняй частцы Нігерыі. На ім размаўляюць этнічныя народы ёруба. Колькасьць носьбітаў мова складае прыкладна 50 мільёнаў чалавек. У дадатак да іх налічваецца каля 2 мільёнаў носьбітаў як другой мовы[2]. Зьяўляючыся плюрыцэнтрычнай мовай, на ёй размаўляюць у асноўным на тэрыторыях, якія ахопліваюць Нігерыю і Бэнін, а таксама меншыя суполкі маюцца ў Кот-д’Івуары, Сьера-Леонэ і Гамбіі.

Лексыка ёруба таксама выкарыстоўваецца ў афра-бразыльскай рэлігіі, вядомай як кандомбле, а таксама ў карыбскай рэлігіі сантэрыі і розных афраамэрыканскіх рэлігіях Паўночнай Амэрыкі. Аднак, тыя, хто практыкуе згаданыя рэлігіі, больш не гавораць і не разумеюць мову ёруба, а мова выкарыстоўваецца, толькі ў сьпевах старажытных песень, якія для іх ахутаныя таямніцай. Выкарыстаньне лексыкону словаў і кароткіх фразаў ёруба падчас рытуалу таксама ёсьць распаўсюджаным, але яны зьмяніліся праз тое, што практыкі больш ня маюць вольнае валоданьне мовы[3][4][5].

Мова ёруба ёсьць асноўнай у групе ёрубскіх моваў, да ліку якіх таксама ўваходзяць мова ітсэкіры, на якой размаўляюць у дэльце Нігеру, і ігала, якая пашыраная ў цэнтральнай Нігерыі.

Крыніцы

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
  1. ^ а б Ethnologue (анг.) — 25, 19 — Dallas, Texas: SIL International, 1951. — ISSN 1946-9675
  2. ^ Eberhard, David M.; Simons, Gary F.; Fennig, Charles D. «Ethnologue [yor»]. Ethnologue: Languages of the World. SIL International.
  3. ^ Valdés, Vanessa K. (2015-03-04). «Yoruba Traditions and African American Religious Nationalism by Tracey E. Hucks (review)». Callaloo. 38 (1): 234–237. doi:10.1353/cal.2015.0025. ISSN 1080-6512.
  4. ^ Warner, Maureen (1971). «Trinidad Yoruba — Notes on Survivals». Caribbean Quarterly. 17 (2): 40–49. doi:10.1080/00086495.1971.11829073. ISSN 0008-6495
  5. ^ Nigeria, Know (2017-04-13). «The Oyotunji village: A mini Yoruba Empire in the USA». Inspire Afrika.

Вонкавыя спасылкі

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]