Акоп

Ако́п — паглыбленьне ў зямлі, якое абараняе жаўнераў і вайсковую тэхніку ад паражэньня разьлічнымі відамі зброі. Акопы бываюць стралковымі і гарматныя.

Грэбля, якая прысыпаецца з унутранага боку да брустверу і ўздымае гармату над даляглядам гэдак, каб яно магло страляць паўз бруствер, называецца барбэтам, а згаданая прорэзь — амбразурай.

Стралковыя акопы

Стралковыя акопы — найбольш распаўсюджаны і для большасьці вучасткаў палявой пазыцыі самы мэтазгодны від фартыфікацыйных пабудоваў. Галоўным чынам на іх грунтуецца дзеяньне агнём па непрыяцелю. Да акопах зьвяртаюцца ня толькі пры абароне, але і пры атацы, калі атака складаецца ў паступовым набліжэньні да непрыяцеля і вядзецца зь перапынкамі, падчас якіх атакуючыя войскі могуць акапацца. Атакуючы капае акопы яшчэ часам да пачатку наступу, на выпадак магчымай няўдачы.

Дзякуючы невялікай вышыні насыпаў і малой глыбіні равоў ў акопах яны лёгка будуюцца самім войскам, гэта значыць самаакопваньнем, і добра прымяняюцца да мясцовасьці, добра маскуюцца і не перашкаджаюць перамяшчэньню войскаў на поле бітвы. Апошняя ўласьцівасьць абумоўліваецца таксама адсутнасьцю перашкод пад час штурму. Гэта ня шкодзіць войскам, якая займае акопы, так як за імі заўсёды маюцца рэзэрвы, калі толькі працягу пазыцыі па фронце адпавядае велічыні атрада. Рэзэрвы дапамогаюць адбіць франтальную атаку і разам з тым забясьпечваюць акопы ад захопу і абыходу.

Найбольш распаўсюджаныя тыпы стралковых акопаў — для стральбы з калена і стоячы. Пры капаньні акопаў навідавоку ў непрыяцеля, калі нельга загадзя ведаць, колькі будзе часу для работы, — будуюць спачатку акопы слабога профілю, з маленькім брустверам і дробным ровам, каб хутчэй атрымаць сховішча ад агню, а затым іх ўдасканальваюць і пераходзяць да профіля больш моцнага. Такім чынам, спачатку капаецца акоп для стральбы лежачы, потым, паглыбляючы яго, атрымліваюць акоп для стральбы з калена і, нарэшце, для стральбы стоячы.

Напрамак лініі агню стралковых акопаў пераважна крывалінейныя; гэта залежыць ад выгібаў мясцовасьці і ад жаданага напрамкі агню з акопаў. Ускраек акопа заварочваецца ў тыл на выпадак флангавага агню з боку непрыяцеля, а таксама для магчымасьці больш эфэктыўнага абстрэлу ворага.

Гарматныя акопы

Гарматныя акопы бываюць адзінкавыя, на адно арудыё, або батарэйныя — для некалькі гармат; першыя і другія выкарыстоўваюцца для схаваньня ад варожага агню артылерыйскай прыслугі і самай гарматы; памеры насыпу залежаць ад наяўнага ў распараджэньні часу. Па профілю акопы і батарэі могуць быць падзелены на:

Даляглядныя — гармата стаіць на даляглядзе зямлі, узвышаючыся на ўсю сваю вышыню над даляглядам;
Паглыбленыя — гармата стаіць ніжэй далягляду, быўшы ўкапаных амаль на ўсю сваю вышыню ў зямлю;
Паўзаглыбленыя — частка гарматы знаходзіцца ніжэй далягляду, а іншая — вышэй далягляду.

Адзінкавыя гарматныя акопы капаюцца хутка, добра хаваюць арудыё і прыслугу ад непрыяцельскага агню, уяўляюць сабою невялікія равы і не перашкаджаюць руху артылерыі наперад паміж акопамі. Да недахопаў такіх акопаў варта аднесьці вялікую адлегласьць, што акопв займаюць па фронце пазыцыі, і нязручнасьць кіраваньня агнём гармат.

Заслоны ў палявой вайне прызначаюцца для абароны ад непрыяцельскага агню і назіраньняў, калі сама мясцовасьць такіх магчымасьцяў не дае; ўжываецца даволі рэдка. Для рэзэрваў, блізкіх да баявой лініі, заслоны зручней за ўсё ўладкоўваць у выглядзе стралковых акопаў, якія даюць магчымасьць, калі спатрэбіцца, адкрыць агонь праз галовы разьмешчаных наперадзе сваіх войскаў.

Пазыцыя пяхоты Расейскай арміі каля Сарыкамышу, 1914 год.
Трэнінг ангельскага войска. Лемнос, 1915 год.
Брытанскі акоп каля бальшаку Альбэр-Бапом падчас Бітвы на Соме, ліпень 1916.
Ў акопе.
Жаўнер брытанскага спэцназу капае акоп, 7 чэрвеня 1944.
Францускі жаўнер, пачатак Першай сусьветнай вайны.
Бліндыраваньне: стварэньне сховішча з дапамогаю мяхоў зь зямлёю.
Канчаткі акопаў заварочваюцца назад на выпадак флянгавага нападу з боку ворага.
Аўстралійскі снайпар страляе зь вінтоўкі з пэрыскопам падчас дарданэльскай апэрацыі.
Аўстралійскія жаўнеры ў акопах . Іпр, 1917.
Лінія Гіндэнбурга
Нямецкі акоп каля Айсын , 1917.
Жаўнер у акопе, карціна мастака Юрыя Гарэлага "Хотят ли русские войны?", 1962