Анікшты

Анікшты
лет. Anykščiai
Герб Анікштаў Сьцяг Анікштаў
Першыя згадкі:	1442
Горад з:	1792
Краіна:	Летува
Павет:	Уцянскі
Вышыня:	75 м н. у. м.
Насельніцтва:	9190 чал. (2017)
Часавы пас:	UTC+2
летні час:	UTC+3
Тэлефонны код:	381
Паштовы індэкс:	LT-29001
Геаграфічныя каардынаты:	55°32′4″ пн. ш. 25°6′26″ у. д. / 55.53444° пн. ш. 25.10722° у. д. / 55.53444; 25.10722Каардынаты: 55°32′4″ пн. ш. 25°6′26″ у. д. / 55.53444° пн. ш. 25.10722° у. д. / 55.53444; 25.10722
Анікшты на мапе Летувы Анікшты
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
http://www.anyksciai.lt/

Ані́кшты (па-летувіску: Anykščiai) — горад у паўночнай Летуве за 100 км ад Вільні і за 52 км ад Уцянаў, на рацэ Сьвятой. Зьяўляецца адміністрацыйным цэнтрам Анікштаўскага раёну Уцянскага павету. Колькасьць насельніцтва налічвае каля 12 тыс. чалавек. Праз горад праходзіць чыгунка Панявеж — Сьвянцяны. Анікшты знаходзяцца ў этнаграфічным рэгіёне Аўкштота.

Гісторыя

Першыя ўспаміны аб паселішчы адносяцца да 1442 году^[1]. У XVI стагодзьдзі тут быў пабудаваны двор Радзівілаў. Магдэбурскае права Анікшты атрымалі 17 студзеня 1792 году па загадзе вялікага князя Станіслава Аўгуста Панятоўскага.

Пасьля падзелаў Рэчы Паспалітай горад апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі. Жыхары гораду актыўна ўдзельнічалі ў паўстаньнях 1830—1831 гадоў і 1863—1864 гадоў, а ў навакольлі гораду дзейнічала майстэрня па вытворчасьці зброі для паўстанцаў.

У 1902 годзе тут была пабудавана водная электрастанцыя. Большасьць насельніцтва Анікштаў была габрэямі, якія практычна ўсе былі забітыя гітлераўцамі падчас Другой сусьветнай вайны. Пасьля 1920 году Анікшты знаходзіліся ў складзе Летувіскай рэспублікі, а з 1940 году ў складзе СССР. У 1938 годзе Анікшты паўторна атрымалі статус гораду.

Асобы

• Антанас Баранаўскас (1835—1902) — летувіскі паэт, стваральнік тэрмінаў летувіскай граматыкі, рымакаталіцкі біскуп

1. Baranauskas, Tomas. Drumstas vanduo Anykščių istorijos ištakose, Lituanistica, 2022, nr. 3 (129), p. 250—253.