Атлетык Більбао

Атлетык Більбао
Поўная назва	па-ангельску: Athletic Club[1]
Заснаваны	1898
Горад	Більбао, Гішпанія
Стадыён	Сан-Мамэс Умяшчальнасьць: 53 289
Галоўны трэнэр	Эрнэста Вальвэрдэ^[d][2]
Чэмпіянат	Ля Ліга
· 2023—2024	5 месца
Хатнія колеры Выязныя колеры
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы athletic-club.eus (анг.)​ (гішп.)​ (баск.)​ (фр.)

«Атле́тык Більба́о» (па-гішпанску: Athletic Club de Bilbao) — гішпанскі футбольны клюб з гораду Більбао (краіна Баскаў). Клюб быў заснаваны ў 1898 годзе, з 1928 году (з часу заснаваньня) выступае ў Ля Лізе. З усіх клюбаў заснавальнікаў толькі «Атлетык», «Рэал Мадрыд» і «Барсэлёна» ніколі не пакідалі найвышэйшы гішпанскі дывізіён.

Традыцыйныя клюбныя колеры ёсьць чырвона-белыя, за што клюб атрымаў мянушку «чырвона-белыя» (гішп. rojiblancos). Мянушка «львы» паходзіць з таго, што стадыён разьмешчаны побач з царквой Сьвятога Мамаса. Мамас у раньні пэрыяд хрысьціянства быў кінуты на разарваньне ільвам рымлянамі. Ільвы ня сталі есьці Мамаса. Пазьней ён быў прылічаны да ліку сьвятых.

Клюб вядомы сваёй кансэрватыўнай палітыкай у пляне выкарыстаньня толькі мясцовых футбалістаў. Гэта як выклікае крытыку, гэтак і зьяўляецца прадметам гонару. Аднак запрашэньне ў клюб атрмоўвалі ня толькі гульцы, якія нарадзіліся ў Краіне Баскаў, але й футбалісты зь іншых краінаў з басконскімі каранямі.

Гісторыя

Раньні пэрыяд

«Атлетык» зь першым Кубкам Гішпаніі

Футбол у Більбао зьявіўся дзякуючы дзьвюм групам людзей, зьвязаных зь Вялікабрытаніяй, гэта былі брытанскія сталявары й маракі й басконскія студэнты, якія вярнуліся з брытанскіх школ і ўнівэрсытэтаў.

У канцы XIX стагодзьдзя Більбао быў галоўным портам у самым сэрцы найважнейшай індустрыяльнай вобласьці зь вялікай колькасьцю жалезных шахтаў і вэрфяў. Тут была разьмешчана рухаючая сіла гішпанскай эканомікі, і таму гэта месца прыцягвала працоўных мігрантаў. Сярод іх былі й шахтары з паўночнага захаду Ангельшчыны й працаўнікі вэрфяў з Саўтгэмптану і Портсмуту. Брытанскія працоўныя прывезьлі сюды, як і ў многія іншыя куткі плянэты, гульню пад назвай «футбол». У пачатку 1890-х гэтыя працаўнікі сабраліся разам і сфармавалі футбольны клюб «Більбао».

Тым часам дзеці басконскай інтэлігенцыі адпраўляліся ў Вялікабрытанію навучацца інжынэрнай справе й камэрцыі. У Вялікабрытаніі басконскія студэнты зацікавіліся футболам, і па вяртаньні ў Більбао яны сталі праводзіць гульні з брытанскімі працоўнымі. У 1898 годзе студэнты з Гімназіі Самакоіс заснавалі «Клюб Атлетык» (Athletic Club — на ангельскі манер). У 1901 годзе адбыўся сход у кавярні Гарсія, на якім былі вызначаны правілы й статут клюбу.

У 1902 годзе два клюбы зь Більбао сфармавалі агульную каманду пад назвай «Клюб Біская» для ўдзелу ў першым розыгрышы Кубка Гішпаніі па футболе. Са спаборніцтваў яны вярнуліся з галоўным трафэем, абыграўшы клюб «Барсэлёну» ў фінале. Шмат у чым, гэты посьпех прывёў да таго, што ў 1903 годзе адбылося афіцыйнае зьліцьцё двух клюбаў пад агульнай назвай «Атлетык Більбао», у даслоўным варыянце «Клюб Атлетык зь Більбао». У тым жа годзе басконскія студэнты сфармавалі й каманду «Атлетык Мадрыд», які ў далейшым быў ператвораны ў «Атлетыка Мадрыд». Год стварэньня клюбу зьяўляецца дыскусійным пытаньнем сярод футбольных гісторыкаў. Афіцыйна дэкляруецца 1898 год, але некаторыя людзі лічаць, што сапраўдным годам стварэньня клюбу павінен лічыцца 1901 год. Ёсьць таксама і прыхільнікі 1903 году як адпраўнога пункту.

Такім жа спрэчным пытаньнем зьяўляецца й паходжаньне клюбных колераў. Хоць першапачаткова кашулі клюбу мелі белыя й сінія палоскі, у 1910 годзе гэтае спалучэньне зьмянілі на чырвоныя й белыя палоскі. Існуе тры вэрсіі, чаму гэта адбылося. Самая распаўсюджаная вэрсія кажа пра тое, што зьмена адбылася ва ўгоду брытанскім заснавальнікам клюбу, якія былі родам з Сандэрлэнду й Саўтгэмптану^[3]. Паводле іншай вэрсіі чалец клюбу, які быў адпраўлены ў Вялікабрытанію закупіць бела-сініх футболак ня здолеў знайсьці такую ​​расфарбоўку й вярнуўся з футболкамі чырвона-белых колераў. Існуе таксама тэорыя, паводле якой чырвона-белыя колеры былі выбраны з-за іхнай таннасьці, паколькі чырвона-белае спалучэньне выкарыстоўвалася пры вырабе матрацаў. Такім чынам, абодва клюбы «Атлетык Більбао» й «Атлетыка Мадрыд» выкарыстоўвалі першапачаткова сіне-белую расфарбоўку, аднак, затым перайшлі на спалучэньне чырвонага й белага. Мадрыдзкі клюб зрабіў гэты крок першым, за што й атрымаў мянушку «Los Colchoneros», што перакладаецца прыкладна як «вытворцы матрацаў».

Дасягненьні

• Чэмпіёны Гішпаніі (8):
  • 1930, 1931, 1934, 1936, 1943, 1956, 1983, 1984

• Уладальнікі Кубка Гішпаніі (25):
  • 1902, 1903, 1904, 1910, 1911, 1914, 1915, 1916, 1921, 1923,
  • 1930, 1931, 1932, 1933, 1943, 1944, 1945, 1950, 1955, 1956,
  • 1958, 1969, 1973, 1984, 2024

• Уладальнікі Супэркубка Гішпаніі (2):
  • 1984, 2015

• Фіналіст Лігі Эўропы УЭФА: 2012

Склад

Актуальны на 12 верасьня 2024 году

№ Пазыцыя Імя Год нараджэньня 1 Бр Унаі Сымон 1997 2 Аб Андоні Гарасабэль 1996 3 Аб Даніель Вівіян 1999 4 Аб Айтор Парэдэс 2000 5 Аб Ерай Альварэс 1995 6 ПА Мікель Вэсга 1993 7 Нап Алекс Бэрэнгер 1995 8 ПА Аян Сансэт 2000 9 Нап Іньякі Ўільямз 1994 10 Нап Ніка Ўільямз 2002 11 Нап Альвара Джалё 1999 12 Нап Горка Гурусэта 1996 13 Бр Хулен Агірэсабаля 2000

№ Пазыцыя Імя Год нараджэньня 14 Аб Унаі Нуньес (ар. Сэльта) 1997 15 Аб Іньіга Лекуэ 1993 16 ПА Іньіга Галярэта 1993 17 Аб Юры Бэршыш 1990 18 Аб Оскар дэ Маркас (капітан) 1989 19 Нап Хавіер Мартон 1999 20 ПА Унаі Гомэс 2003 21 ПА Андэр Эрэра 1989 22 Нап Ніка Сэрана 2003 23 ПА Мікель Хаўрэгісар 2003 24 ПА Бэньят Прадас 2001 26 Бр Алекс Падыльля 2003 32 Аб Адама Байро 2002

Крыніцы

1. https://www.athletic-club.eus/en/legal-notice
2. https://www.transfermarkt.com/-/mitarbeiterhistorie/verein/621
3. G. Turner, J. Dart (23 лістапада 2005) Nicking the shirts off their backs. The Guardian.

Вонкавыя спасылкі

• Афіцыйны сайт клюбу