Аўгуст Кіцбэрг

Аўгуст Кіцбэрг
August Kitzberg
Помнік Аўгусту Кіцбэргу ў Карксі-Нуі
Помнік Аўгусту Кіцбэргу ў Карксі-Нуі
Асабістыя зьвесткі
Імя пры нараджэньні Аўгуст Кіц
Псэўданімы Tiibuse Jaak
Нарадзіўся 29 сьнежня 1855
Ляатрэ
Памёр 10 кастрычніка 1927
Тарту
Пахаваны
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці драматург, пісьменьнік
Мова эстонская

А́ўгуст Кі́цбэрг (па-эстонску: August Kitzberg; 29 сьнежня [ст. ст. 17 сьнежня] 1855, Ляатрэ, цяпер у Эстоніі — 10 кастрычніка 1927, Тарту, Эстонія) — эстонскі пісьменьнік, адзін з пачынальнікаў эстонскай нацыянальнай драматургіі.

Жыцьцяпіс

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Да 1863 року Аўгуст Кіцбэрг быў вядомы як Аўгуст Кіц. Ён вырас у воласьці Аб’я, пэўны час працаваў у Вільяндзі і Латвіі. У 1901 пераехаў у Тарту і ўладкаваўся ў газэту Postimees.

Творчасьць

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Літаратурную дзейнасьць пачаў у 1874 року. У Тарту пачалося супрацоўніцтва Аўгуста Кіцбэрга з тэатрам Ванэмуйнэ. Напачатку ён пісаў дыдактычныя камэдыі, прызначаныя для вясковай сцэны («Пунга-Мярт і Уба-Каарэль», 1894).

Росквіт ягонай творчасьці адносіцца да 1906—1915 рокаў.

П’есы

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
  • «Пунга-Мярт і Уба-Каарэль» (1894)
  • Sauna Antsu «oma» hobune (1894)
  • Püve Peetri «riukad» (1897)
  • Veli Henn (1901)
  • Räime Reeda 10 kopikat (1903)
  • Rätsep Õhk (1903)
  • Hennu Veli (1904)
  • «У віхуры вятроў» (1906)
  • «Пярэварацень» (1911/12)
  • «Каваль-Анц і Ванапаган» (1912)
  • Kauka jumal (1915)
  • Kosjasõit (1915)
  • Enne kukke ja koitu (1919)
  • «Ляўрыц» (1919)
  • Onu Zipul (1922)
  • «Пракляты хутар» (1923)

Аповесьці

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
  • Maimu (1889)
  • Külajutud (у 5 т., 1915—1921)
  • Tiibuse Jaak Tiibuse kirjavahetus (у 2 т., 1920/1923, пад псэўданімам Tiibuse Jaak)

Успаміны

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
  • Vana «tuuletallaja» noorpõlve mälestused (у 2 т., 1924/25)

Ушанаваньне памяці

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У 1990 року ў Карксі-Нуі Аўгусту Кіцбэргу пастаўлены помнік[1]. На радзіме пісьменьніка дзейнічае ягоны дом-музэй[2].

Крыніцы і заўвагі

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
  1. ^ Monument to August Kitzberg (анг.) Visitestonia Праверана 28 кастрычніка 2012 г.
  2. ^ Museum-room of the writer August Kitzberg (анг.) Museums. Вільяндзімаа. Праверана 28 кастрычніка 2012 г.

Літаратура

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
  • Об эстонской литературе. Сб.. — Таллин: 1956. — С. 79—110.
  • Villem Alttoa. August Kitzberg. — Tallinn: Eesti Riiklik Kirjastus, 1960.
  • Eesti kirjanduse ajalugu. — Tallinn: 1953 Т. IH. — С. 115—123.

Вонкавыя спасылкі

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Аўгуст Кіцбэрг — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў