Загадкавае месца

Уваход у атракцыён

«Загадкавае месца» (па-ангельску: Mystery Spot), таксама вядомае як Зона Прэйзэра (паводле прозьвішча стваральніка па-ангельску: George Prather) — турыстычны атракцыён, разьмешчаны непадалёк ад места Санта-Круз, Каліфорнія (ЗША). Супрацоўнікі атракцыёну сьцьвярджаюць, што тут ня дзейнічаюць законы фізыкі і зямнога прыцягненьня, прыводзячы ў доказ гэтага некалькі вопытаў.

Апісаньне

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Як сьцьвярджае афіцыйная бачына атракцыёну, пад зямлёй могуць быць закапаныя пазазямныя мэталы, якія выкарыстоўваюцца для навігацыі іншаплянэтных караблёў, альбо пад зямлёй знаходзіцца сам касьмічны карабель, або што з-пад зямлі прасочваецца дыяксыд вугляроду. Сярод іншых тэорыяў пералічваюцца дзірка ў азонавым слоі, вір магмы, анамальны ўзровень дыэлектрычнае біякасьмічнае радыяцыі і радыэстэзія[1].

Сярод «анамаліяў» зоны більярдныя шары, што коцяцца ўгору; зэдлікі, што стаяць на сьценах; компасы, што мяняюць паказаньні стрэлкі на 180° пры набліжэньні да зямлі; людзі, што ходзяць па паверхні пад нахілам і ўздымаюцца па сьценах хаціны; бэтонная балка, на розных канцах якое людзі зьмяняюць свой рост, бо адзін яе канец «звычайны», а на другі дзейнічае загадкавая сіла.

Мінуўшчына

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Адна з аптычных ілюзіяў у «Загадкавым месцы»

Напрыканцы 1930-х рокаў Джордж Прэзэр наведаў атракцыён Джона Літцэра (анг. John Litster) «Oregon Vortex» у Голд Хіле (штат Арэгон), які на той час быў першым падобным «загадкавым месцам». Хоць першы «нахілены дом» быў запатэнтаваны яшчэ ў 1905 року Артурам Б. Грыфэнам (анг. Arthur B. Griffen), аднак Oregon Vortex выгадна адрозьніваўся ад яго сваёй «натуральнасьцю», то бок упісанасьцю ў вакольны ляндшафт[2].

Джордж Прэзэр быў на той час дасьведчаным шоўмэнам, самаабвешчаным гіпнатызэрам і вынаходнікам, які атрымаў пяць патэнтаў. Разгледзеўшы вялізны патэнцыял у атракцыёнах кшталту літцэраўскага «Арэгонскага віру», ён вырашыў стварыць падобны ў Санта-Крузе, дзе жыў сам. Дзеля гэтага 21 кастрычніка 1940 року ён набыў у папярэдніх уладальнікаў Ньюкомбаў пляцоўку дыямэтрам 46 м непадалёк ад места[2]. Пляцоўка была агароджаная закручаным плотам, які нівэляваў вакольныя вэртыкальныя дрэвы, а ў зямлю закапалі намагнічаныя кавалкі мэталу, каб заблытаць компасы наведнікаў. У пабудове атракцыёну дапамагаў старэйшы сын былых уладальнікаў, з дапамогай якога была выкапаная студня, пабудаваная нахіленая хаціна. Пасьля адкрыцьця «Загадкавага месца» напрыканцы 1940 року экскурсаводамі былі сам Прэзэр, а пасьля і ўсе тры сыны Ньюкомбаў.

Гэта, аднак, не спадабалася Джону Літцэру, стваральніку «Арэгонскага віру», які пагражаў Джорджу Прэзэру судом за «выкраданьне ідэі». Аднак гэтым справа і скончылася, бо ў судзе, каб даказаць факт парушэньня аўтарскіх правоў на «прыродныя анамаліі», Літцэр меў бы патлумачыць мэханіку працы свайго атракцыёну, заснаванага на аптычных ілюзіях[2].

З пачаткам Другой сусьветнай вайны колькасьць наведвальнікаў атракцыёну зьменшылася настолькі, што Ньюкомбы сышлі з працы, а Прэзэр вымушаны быў прадаць яго МакКрэям (анг. McCray), аднак празь некалькі рокаў вярнуў у сваю ўласнасьць. На мяжы XX—XXI стагодзьдзя сын заснавальніка Брус Прэзэр прадаў атракцыён Сьмітам, ва ўласнасьці якіх ён знаходзіцца да цяпер[2].

Тлумачэньне ілюзіі

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

«Загадкавае месца» ўяўляе сабой тыповы гравітацыйны холм — аптычную ілюзію, справакаваную нахільным разьмяшчэньнем. Унутры пахіленае хаціны памылкова адчуваюцца вышыня і арыентацыя аб’ектаў. Нават звонку, стоячы на зямлі на фоне нахіленага будынку, ілюзіі атрымоўваюцца за кошт параўнаньня чалавечага росту з вышынёй пахіленага даху, а не сапраўднага гарызонту[3]. Акрамя таго, на думку псыхоляга з Унівэрсытэту Бэрклі Ўільяма Прынцмэтала, знаходжаньне назіральніка ў нахіленым стане павялічвае яго ўразьлівасьць да ілюзіяў удвая або ўтрая[4].

Глядзіце таксама

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Крыніцы і заўвагі

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
  1. ^ What is it? (анг.). The Mystery Spot. Праверана 24 лютага 2012 г.
  2. ^ а б в г Karen Sentor. (2003) Santa Cruz Mystery Shack (анг.) Daffy Klub. Darkride and Funhouse Enthusiasts™. Праверана 24 лютага 2012 г.
  3. ^ Shimamura, A. P. & Prinzmetal, W. The Mystery Spot Illusion and its Relation to Other Visual Illusions // Psychological Science. — 1999. — В. 6. — Т. 10. — С. 501–507.
  4. ^ Patricia McBroom. (9 верасьня 1998) Santa Cruz «Mystery Spot» Explained (анг.). Office of Public Affairs, University of California, Berkeley. Праверана 24 лютага 2012 г.

Вонкавыя спасылкі

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Каардынаты: 37°00′45″ пн. ш. 122°00′06″ з. д. / 37.012601° пн. ш. 122.001795° з. д. / 37.012601; -122.001795