Навогард

Навогард
польск. Nowogard
Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі
Герб Навогарду
Першыя згадкі:	1268
Места з:	1309
Краіна:	Польшча
Ваяводзтва:	Заходнепаморскае
Павет:	Галеняўскі
Гміна:	Навогард
Бурмістар:	Робэрт Чапля
Плошча:	12 км²
Вышыня:	51 м н. у. м.
Насельніцтва (2014)
колькасьць:	16 898 чал.[1]
шчыльнасьць:	1408,17 чал./км²
Часавы пас:	UTC+1
летні час:	UTC+2
Тэлефонны код:	(+48) 91
Паштовы індэкс:	72-200
TERYT:	3204044
Нумарны знак:	ZGL
Геаграфічныя каардынаты:	53°40′0″ пн. ш. 15°7′0″ у. д. / 53.66667° пн. ш. 15.11667° у. д. / 53.66667; 15.11667Каардынаты: 53°40′0″ пн. ш. 15°7′0″ у. д. / 53.66667° пн. ш. 15.11667° у. д. / 53.66667; 15.11667
Навогард на мапе Польшчы Навогард
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
http://nowogard.pl

Наво́гард (па-польску: Nowogard, па-нямецку: Naugard) — места ў Галеняўскім павеце Заходнепаморскага ваяводзтва Польшчы, сядзіба гміны Навогард. Знаходзіцца за 64 км на паўночны ўсход ад Шчэціну і за 56 км на поўдзень ад Балтыйскага ўзьбярэжжа.

Насельніцтва — 16 816 чалавек (2010)^[2]. Плошча — 12,44 км²^[3].

Мінуўшчына

Першыя згадкі пра Навоград датаваныя 1268 рокам як пра ўласнасьць каменскага біскупа. У 1309 атрымаў любецкія правы.

У першай палове XIV стагодзьдзя распачатае будаўніцтва абарончых муроў. У 1330—1334 збудаваны касьцёл Сьвятой Марыі, які захаваўся дагэтуль (цяпер Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі).

У Сярэднявеччы Навогард быў невялікім сельскагаспадарча-рамесьніцкім мястэчкам. У часе войнаў XVIII стагодзьдзя значна пацярпела і ў 1770 налічвала ўсяго 726 жыхароў.

У 1808 року Навоград стаў сядзібаю павету, у 1819 у склад павету ўлучаны Галеняў. У другой палове XIX стагодзьдзя пачынаецца хуткі рост места. У траўні 1883 адкрытая чыгуначная станцыя, у наступныя гады збудаваныя новыя прадпрыемствы і жылыя будынкі.

Дом па адрасе вул. Любошан д. 1, занесены ў сьпіс культурнай спадчыны Польшчы

Перад пачаткам Другой сусьветнай вайны ў месьце налічвалася 8148 мяшканцаў. У 1945 року Навогард занялі савецкія войскі, пасьля гэтага ён увайшоў у склад Польшчы. Нямецкае насельніцтва дэпартаванае.

Першыя паваенныя месяцы месца мела назву Навоград^[4][5][6]. Сучасная назва прысвоеная 7 траўня 1946 року^[7].

У 1946—1998 роках мясцовасьць адносілася да Шчэцінскага ваяводзтва. Па вайне адбылася адбудова зруйнаванага места, між іншага цалкам зьнішчанага гістарычнага цэнтру.

Турыстычная інфармацыя

• Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі — позьнегатычны Марыінскі касьцёл, збудаваны ў 1330—1334
• Замак Эбэрштайнаў — комплекс замкавай забудовы XIII стагодзьдзе. Спалены падчас бунту вязьняў у 1989
• Фрагмэнты абарончых муроў XIV стагодзьдзя — часткова захаваліся
• Воданапорная вежа вышынёй 46 мэтраў (1882)
• Ратуша (пачатак XX стагодзьдзя)

Транспарт

Від на чыгуначную станцыю Навогард

• чыгуначная станцыя Навогард
• аэрапорт Галеняў — 20 км
• порт Сьвінавуйсьце — 80 км

Месцы-сябры

• Вэлес, Паўночная Македонія — ад 3 чэрвеня 2010^[8]
• Дубровіца, Украіна — ад 16 верасьня 2009^[9]

Крыніцы

1. Główny Urząd Statystyczny (GUS), stan na 30.06.2014
2. Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2010 r.). — Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2011-06-10. — ISSN 2083—334.
3. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2009 r.. — Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2009-08-20. — ISSN 1505-5507.
4. Dz. U. z 1945 r. Nr 33, poz. 196
5. Mapa Polski 1:1 000 000 Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1945 Mapa Polski, 1945
6. Koleje Pomorza Przyodrzańskiego 1:1 000 000 Dyr. Okręg. Kolei Państw. w Szczecinie, 1946 [1]
7. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. Nr 44, poz. 85, s. 1)
8. Z wizytą w Veles (пол.). Urząd Miejski w Nowogardzie (2010-06-08). Праверана 2011-08-06 г.
9. Nawiązanie współpracy z Ukrainą (пол.). Urząd Miejski w Nowogardzie (2009-09-25). Праверана 2011-08-06 г.

Вонкавыя спасылкі

• Афіцыйная бачына (пол.)