Партрэт Дарыяна Грэя | |
The Picture of Dorian Gray | |
Вокладка першага выданьня | |
Жанр: | Гатычны раман |
---|---|
Аўтар: | Оскар Ўайлд |
Мова арыгіналу: | ангельская |
Публікацыя: | 1890 |
Асобнае выданьне: | 1891 |
Выдавецтва: | Ward, Lock, and Company |
Вікікрыніцы зьмяшчаюць поўны тэкст гэтага твору |
Партрэт Дарыяна Грэя — раман Оскара Ўайлда, апублікаваны ў 1890 годзе. У гэтым рамане аўтар зьвярнуўся да праблемы суаднесенасьці мастацтва і рэчаіснасьці, мастацтва і маралі. Задума была падказана яму сустрэчай у майстэрні знаёмага мастака, якому пазіраваў для партрэта дзіўнай прыгажосьці малады чалавек. Прататыпам Дарыяна Грэя быў паэт Джон Грэй, сябра Ўайлда, але сучасныя камэнтатары не падтрымліваюць гэтай вэрсіі.
«Партрэт Дарыяна Грэя» друкаваўся першапачаткова ў 1890 годзе ў часопісе «Lippincott’s Monthly Magazine» (бел. Часопіс Ліпінкотс), які здолеў у тую пару прыцягнуць цэлы шэраг выбітных аўтараў — Стывэнсана, Уайлда, а за імі — Кіплінга, Конан Дойля, Гэрбэрта Ўэлза. Пурытанская прэса сустрэла раман у багнеты, знаходзячы яго «амаральным». Ўайлд абараняўся, і калі адзін з рэцэнзэнтаў папракнуў яго ў тым, што ён усяго толькі карыстаецца «небясьпечным» матэрыялам, падобна таму як гэта робіць у «Крэйцаравай санаце» Талстой, Ўайлд адказаў, што падобнае параўнаньне толькі лісьлівіць яму.
Але спрачаліся з Ўайлдам не адны ханжы й невукі. У аповесьці крытычна адзначалі эстэцкае любаваньне «штучкамі», якое выяўляецца да таго ж вельмі просталінейна; аднастайнасьць фарбаў і прадметаў, абавязкова яркіх, дарагіх; нагрувашчваньне імёнаў, нязьменна арыстакратычных, гучных; празьмерную стракатасьць склада.
Разнастайная «эрудыцыя», якой шэраг старонак аповесьці перагружаны, носіць характар дэкаратыўна-вонкавы. Ўайлд і не чакаў ад чытачоў, каб яны дэталёва разьбіраліся ва ўсіх дадзеных ім зьвестках. Хутчэй ён жадаў асьляпіць іх, напрыклад, тым фэервэркам з цытат, гістарычных фактаў і дарагіх камянёў, якіх ён уладкоўвае ў частцы адзінаццатай. Пры гэтым раман шэксьпіраўскага сучасьніка Томаса Лоджа «Маргарыта Амэрыкі» цытуецца амаль даслоўна, а вытрымку з хронікаў Эдварда Хола прыводзіць ужо зусім вольна, што, зрэшты, дазваляў сабе Шэксьпір, які чэрпаў матэрыял з тых жа хронікаў; гэтак жа паступае Уайлд і зь іншымі крыніцамі.