Сэрж Арош

Сэрж Арош
	Сэрж Арош
	Serge Haroche
Дата нараджэньня	11 верасьня 1944 (80 гадоў)
Месца нараджэньня	Касаблянка, Марока;
Месца вучобы	Ліцэй Людовіка Вялікага[d]; Унівэрсытэт П’ера і Марыі Кюры[d] (1971); Вышэйшая нармальная школа[d]; факультэт прыродазнаўчых навук Парыскага ўнівэрсытэту[d] (1967); Ліцэй Карно[d]; Парыскі ўнівэрсытэт[d];
Занятак	фізык, прафесар універсітэта, навуковец, дасьледнік
Навуковая сфэра	квантавая мэханіка, квантавая фізыка, атамная фізыка[d], экспэрымэнтальная фізыка[d], дасьледаваньне і Rydberg atom[d]
Месца працы	Калеж дэ Франс; Унівэрсытэт П’ера і Марыі Кюры[d]; Вышэйшая нармальная школа[d]; Ельскі ўнівэрсытэт;
Вядомы як	упершыню экспэрымэнтальна даказаў зьяву квантавай дэкагерэнцыі
Сябра ў	Француская акадэмія навук, Нацыянальная акадэмія навук ЗША, Інстытут універсітэцтва Францыі[d], Амэрыканская акадэмія мастацтваў і навук[d] і Бразільская акадэмія навук[d]
Навуковы кіраўнік	Клёд Коэн-Тануджы
Бацька	Albert Haroche[d]
Узнагароды	Нобэлеўская прэмія
Сайт	college-de-france.fr/sit…
	Сэрж Арош у Вікісховішчы

Сэрж Арош (анг. Serge Haroche; нарадзіўся 11 верасьня 1944 году ў Касаблянцы, Марока) — францускі фізык. Ляўрэат Нобэлеўскай прэміі 2012 году за працы ў галіне квантавай фізыкі за распрацоўку мэтодыкі квантавай тэлепартацыі (сумесна з Дэйвідам Ўайнландам).

Біяграфія

Сэрж Арош нарадзіўся 11 верасьня 1944 году ў Касаблянцы. Бацька Сэржа Альбэрт Арош (па-француску: Albert Haroche; 1920—1998) — мараканец, нарадзіўся ў Маракешы і працаваў юрыстам. Дзявочае прозьвішча маці Валянціны Арош (франц. Valentine Haroche; 1921—1998) — Рублёва, яна нарадзілася ў Адэсе ў сям’і габрэяў, якая пераехала ў Парыж напачатку 1920-х, працавала настаўніцай. Сэрж Арош жыў у Марока да 1956 году і пасьля таго, як закончыўся францускі пратэктарат, пераехаў у Францыю. Вучыўся ў вышэйшай нармальнай школе і ўнівэрсытэце імя П’ера і Мары Кюры ў Парыжы. Ад 1967 да 1975 працаваў ў Нацыянальным Цэнтры навуковых дасьледаваньняў (CNRS) дасьледчыкам. На працягу аднаго году ад 1972 да 1973 працаваў на пасадзе запрошанага дасьледчыка ў Стэнфардзкім ўнівэрсытэце ў камандзе Артура Шаўлоў. У 1975 годзе ўладкаваўся прафэсарам ва Унівэрсытэт П’ера і Мары Кюры. Адначасова выкладаў у іншых установах: Політэхнічнай школе ў Парыжы (1973—1984), Гарвардзкім унівэрсытэце (1981), Ельскім унівэрсытэце (1984—1993; не ў штаце) ды Кансэрваторыі мастацтваў ды рамёстваў (2000). Ад 1994 да 2000 году ўзначальваў катэдру фізыкі Вышэйшай нармальнай школы. У 1996 годзе разам з калегамі па Вышэйшай нармальнай школе экспэрымэнтальна даказаў зьяву квантавай дэкагерэнцыі^[11]. Зараз Сэрж Арош жыве ў Парыжы і працуе ў Калеж дэ Франс, дзе кіруе дасьледаваньнямі ў галіне квантавай фізыкі. Прафэсар катэдры квантавай фізыкі ў Калеж дэ Франс. У 1988 годзе стаў сябрам Амэрыканскага Фізычнага таварыства, у 1990 г. стаў сапраўдным сябрам гэтага таварыства. У 1988 годзе ўзнагароджаны Прэміяй Айнштайна ў галіне лязэрнай навукі (катэгорыя дасьледчыкаў у прамысловасьці і ўнівэрсытэтах). У 1992 г. атрымаў узнагароду імя Гумбальта (Нямеччына). Ён уваходзіць у склад Акадэміі навук Францыі (ад 1993) і зьяўляецца кавалерам ордэну Ганаровага Легіёну (ад 2007). У 2010 годзе абраны сябрам Нацыянальнай Акадэміі навук ЗША. Ён жанаты на сацыёлягу Кладзін Арош (франц. Claudine Haroche, дзявочае прозьвішча Зэлігсон (франц. Zeligson), таксама дачцы габрэйскіх эмігрантаў з Расеі. У іх ёсьць двое дзяцей. Сэрж Арош прыходзіцца дзядзькам францускаму сьпеваку і актору Рафаэлю Арошу (франц. Raphaël Haroche).

Крыніцы

^ http://www.britannica.com/EBchecked/topic/1885342/Serge-Haroche
^ Serge Haroche // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)
^ Serge Haroche // Roglo — 1997.
^ http://allafrica.com/stories/201210110498.html
^ http://www.israelnationalnews.com/News/News.aspx/160653
^ http://www.timesofisrael.com/french-jewish-nobel-laureate-im-against-academic-boycott-of-israel/
^ ^а ^б Agence bibliographique de l'enseignement supérieur (France) Système universitaire de documentation (фр.) — Montpellier: ABES, 2001.
^ ^а ^б ^в ^г ^д Haroche, Serge // Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі
^ list of professors at Collège de France
^ https://www.radiofrance.fr/personnes/serge-haroche
^ The Internatiobal WHO'S WHO. — 78th Edition. — London and New York: Routledge, 2014. — P. 875. — ISBN 978-1-85743-713-3

Вонкавыя спасылкі

Сэрж Арош — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

Уручаны Нобэль за фізыку. Радыё Свабода (9 красавіка 2012).
Нобэлеўская прэмія ў галіне фізыкі ў 2012 годзе прысуджаная піянэрам квантавых тэхналёгіяў (анг.). Centre for Quantum Technologies (9 красавіка 2012).

[_77773b7266e3ff9b-1] ttp://www.britannica.com/EBchecked/topic/1885342/Serge-Haroche

[_dd32946e34f1eafe-2] Serge Haroche // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)

[_54d56dfb4cee6597-3] Serge Haroche // Roglo — 1997.

[_85006bd94037dfc1-4] ttp://allafrica.com/stories/201210110498.html

[_a24bb24fa8e6a3d3-5] ttp://www.israelnationalnews.com/News/News.aspx/160653

[_20d98a56afde7363-6] ttp://www.timesofisrael.com/french-jewish-nobel-laureate-im-against-academic-boycott-of-israel/

[_bc034552f1497df2-7] а ^б Agence bibliographique de l'enseignement supérieur (France) Système universitaire de documentation (фр.) — Montpellier: ABES, 2001.

[_bae18b1106b70c7a-8] а ^б ^в ^г ^д Haroche, Serge // Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі

[_92a61928d0c29ab1-9] st of professors at Collège de France

[_72f59425ff0c272f-10] ttps://www.radiofrance.fr/personnes/serge-haroche

[11] The Internatiobal WHO'S WHO. — 78th Edition. — London and New York: Routledge, 2014. — P. 875. — ISBN 978-1-85743-713-3

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]