Т-72

Т-72
Тып танка:	асноўны баявы танк
Краіна-вытворца:	СССР, Расея, Індыя Іран, Польшча Чэхаславаччына
Павозка (экіпаж), чал.:	3 чалавекі
Гісторыя:
Час эксплюатацыі:	з 1974 году па сёньняшні дзень
Выкарыстаньне:	СССР, Расея, Беларусь Індыя, Сырыя, Украіна і іншыя краіны
Гісторыя вытворчасьці:
Гады вытворчасьці:	з 1973 па 2005 год[1][2][3]
Усяго выраблена:	каля 30 000[4]
Мадыфікацыі:	Т-72 (Аб’ект 172М)
Памеры:
Маса, т:	41,0 (44,5)
Даўжыня, мм:	6860
Даўжыня з гарматай, мм:	9530
Шырыня, м:	3460
Вышыня, м:	2190
База, м:	4270
Клірэнс, м:	470
Браня:
Тып брані:	катаная й адліваная сталёвая й сталёва-тэксталіта-сталёвая камбінаваная
Лоб корпусу (верх), мм:	205 / 68°, камбінаваная
Лоб корпусу (ніз), мм:	85 / 60°
Борт корпусу, мм:	70—80 / 0°
Лоб вежы, мм:	410 / 0°
Узбраеньне:
Марка гарматы і калібр:	125-мм 2А46
Тып гарматы:	гладкаствольная гармата
Даўжыня ствала:	48
Боекамплект гарматы:	39
Вэртыкальны нахіл:	−6°13'..16°47'
Гарызантальны нахіл:	360
Далёкасьць стральбы, км:	да 10
Прыцэл:	прыцэл-далямэр ТПД-2-49, пэрыскапічны начны ТПНЗ-49
Кулямёт:	1 × 12,7 НСВТ 1 × 7,62-мм ПКТ
Тэхнічныя характэрыстыкі:
Тып рухавіка:	дызэльны з наддувам
Магутнасьць рухавіка, к.с.:	700
Хуткасьць па шашы, км/г:	240
Тып падвескі:	індывідуальная тарсіённая
Выявы ў Вікісховішчы

Т-72 «Урал» — асноўны баявы танк вытворчасьці СССР. Самы масавы асноўны баявы танк другога пакаленьня^[5]. Прыняты на ўзбраеньне ва Ўзброеных сілах СССР з 1973 году. Т-72 распрацаваны і вырабляўся Уралвагонзаводам у Ніжнім Тагіле. Галоўны канструктар машыны — В. Н. Венедыктаў. «Урал» знаходзіцца на ўзбраеньні краінаў СНД, экспартаваўся ў краіны Варшаўскай дамовы, Фінляндыю, Індыю, Іран, Ірак, Сырыю. Мадыфікацыі Т-72 выпускаліся па ліцэнзіі ў Югаславіі (M84), Польшчы (PT-91), Чэхаславаччыны і Індыі якія, у сваю чаргу, таксама іх экспартавалі.

Гісторыя стварэньня й вытворчасьці

У Т-72 месцы ​​кіроўцы (1), камандзіра (2) і наводчыка (3) знаходзяцца ў непасрэднай блізкасьці ад барабана баеўкладкі снарадаў (4), якія зьмяшчаюць кідальны зарад (аранжавы) і кулі (жоўты).

Распрацоўка Т-72 пачалася ў 1967 годзе. Падчас далейшае працы, у 1968—1969 гадах, былі праведзены параўнальныя выпрабаваньні танкаў Т-64А з рухавіком У-45 і эжэкцыённаю сыстэмаю астуджэньня (распрацоўка канструктарскага бюро ў Харкаве) і ўзораў з рухавіком У-45, аўтаматам зараджаньня гарматы на 22 стрэлы й вэнтылятарнаю сыстэмаю астуджэньня (распрацоўка канструктарскага бюро ў Ніжнім Тагіле). Апошнія паказалі больш высокія вынікі. У лістападзе 1969 году на гэтыя машыны сталі ўсталёўваць рухавікі У-46 магутнасьцю 573 квт (780 л.с.) і хадавую частку новае канструкцыі. Вырабленаму з паказанымі зменамі ўзору быў прысвоены індэкс «аб’ект 172М». 7 жніўня 1973 г. сумеснай пастановаю ЦК КПСС і Рады Міністраў СССР № 554—172 на ўзбраеньне Войска быў прыняты танк Т-72. Вырабляўся ў СССР у пэрыяд з 1974 па 1992 гады. Усяго выпушчана каля 30 000 танкаў.

Апэратары

Сучасныя

• Расея:
  • Сухапутныя войскі Расеі — 650 Т-72Б і Т-72БА, 1350 Т-72Б3, у тым ліку ўзору 2016 году, 7000 Т-72, Т-72А, Т-72Б на захоўванні, паводле стану на 2020 год^[6]
  • Берагавыя войскі ВМФ Расеі — 50 Т-72Б і 150 Т-72Б3^[7]
• Абхазія — каля 40 Т-72, паводле стану на 2008 год^[8]
• Азэрбайджан— 244 Т-72, паводле стану на 2016 год^[9]. З іх 48 Т-72АГ.^[10]
• Альжыр — 325 Т-72, паводле стану на 2016 год^[11]. З іх 88 Т-72АГ.
• Ангола — 50 Т-72, паводле стану на 2010 год
• Армэнія — 101 Т-72, паводле стану на 2017 год^[12]
• Беларусь — 1446 Т-72, паводле стану на 2012 год
• Баўгарыя — 80 Т-72, паводле стану на 2016 год^[13]
• Вугоршчына — 30 Т-72, паводле стану на 2010 год
• Вэнэсуэла — 92 адзінкі Т-72М1М замоўлены ў 2009 годзе. Пастаўкі павінны былі завяршыцца ў 2011 годзе
• Віетнам — пастаўка партыі з 150 Т-72М1 вядзецца Польшчай з 2005 году
• Грузія — 100 Т-72, паводле стану на 2016 год^[14]
• Індыя — 2418 Т-72М1, паводле стану на 2020 год^[15]
• Ірак — 168 Т-72, паводле стану на 2016 год^[16]
• Іран — 480 Т-72, паводле стану на 2010 год
• Емэн— 60 Т-72, паводле стану на 2010 год. Зь іх 32 Т-72АГ.
• Казахстан — 980 Т-72, паводле стану на 2010 год
• Кенія — 110 Т-72АГ, паводле стану на 2010 год
• Кыргыстан — 200 Т-72БА, паводле стану на 2016 год^[17]
• Конга — 100 адзінак Т-72М1 пастаўлены з Украіны у 2010 годзе
• Лібан — 31 адзінка Т-72М1 замоўлена ў 2010 годзе, пастаўкі мелі быць скончаны ў 2011 годзе
• Лібія — 200 Т-72, яшчэ 115 на захоўванні, паводле стану на 2010 год
• Паўночная Македонія — 31 Т-72АГ, паводле стану на 2010 год
• Марока — 40 Т-72, паводле стану на 2010 год
• М’янма — 50 Т-72, паводле стану на 2010 год. Зь іх 14 Т-72АГ.
• Нікарагуа — 50 мадэрнізаваных Т-72Б1^[18].
• Польшча — 586 Т-72, паводле стану на 2010 год
• Сэрбія — 13 Т-72, паводле стану на 2010 год
• Сырыя — каля 1500—1700 Т-72 і Т-72М, паводле стану на 2010 год
• Славаччына — 30 Т-72М, паводле стану на 2016 год^[19]
• Судан — 70 адзінак Т-72М1 паводле стану на 2016 год^[20].
• Сьера-Леонэ — 2 адзінкі Т-72 пастаўлены з Украіны праз Польшчу у 1995 годзе
• Таджыкістан — 30 Т-72, паводле стану на 2010 год
• Туркмэністан — 650 Т-72, паводле стану на 2016 год^[21]
• Уганда — 10 Т-72, паводле стану на 2010 год
• Узбэкістан — 70 Т-72, паводле стану на 2010 год
• Украіна — 100 Т-72АВ/Б1 і 530 Т-72, паводле стану на 2020 год^[22]
• Харватыя — 3 Т-72М, паводле стану на 2010 год
• Чэхія — 30 T-72CZ і 93 Т-72 на захаваньні, паводле стану на 2016 год^[23]
• Этыёпія — 211 Т-72Е1 паводле стану на 2016 год^[24]
• Паўднёвая Асэтыя — 75 Т-72, паводле стану на 2008 год^[25]

Былыя

• НДР — 551 адзінка Т-72Б чэхаславацкай і польскай вытворчасці пастаўлены з СССР у пэрыяд з 1979 па 1989 гады, перайшлі да ФРН
• Румынія — 30 адзінак Т-72 пастаўлены з СССР у 1979 годзе. Зьняты з узбраеньня.
• Сэрбія і Чарнагорыя — 390 адзінак Т-72М1 выраблены па ліцэнзіі (большасьць у мадыфікацыі М84) у пэрыяд з 1981 па 1990 год.
• Фінляндыя — 70 адзінак пастаўлены з СССР у пэрыяд з 1985 па 1990 гады, зьняты з узбраеньня
• Чэхаславаччына — 815 адзінак Т-72Б выраблены па ліцэнзіі ў пэрыяд з 1977 па 1991 гады, перайшлі да Чэхіі і Славаччыны пасьля распаду дзяржавы

Галерэя

• 
• 
• 
• 
• 
• 

Крыніцы

1. Stockholm Internation Peace Research Institute — Arms Transfers Database
2. С. В. Устьянцев, Д. Г. Колмаков Боевые машины Уралвагонзавода. Танк Т-72, стр.78
3. Т-72 в мире. waronline.org. Праверана 2011-12-01 г. Архіўная копія ад 2012-02-11 г.
4. Военный паритет: Основные боевые танки
5. М.Баряцінскій. Савецкая бранетанкавая тэхніка 1945—1995. — М.: Бронекалекцыя, выпуск № 3, 2000, стар.15
6. The Military Balance 2020. С. 196.
7. The Military Balance 2020. С. 200.
8. Газета. Ру — Колькасць і ўзбраенні войскаў Грузіі, Паўднёвай Асеціі і Абхазіі
9. The Military Balance 2016. — P. 180.
10. Army Guide — Т-72АГ, Мадэрнізацыя бронетэхнікі
11. The Military Balance 2016. — P. 320.
12. The Military Balance 2017. — P. 199.
13. The Military Balance 2016. — P. 82.
14. The Military Balance 2016. — P. 184.
15. The Military Balance 2020. С. 270.
16. The Military Balance 2017. — P. 380.
17. The Military Balance 2016. — P. 185.
18. Екатерина Згировская, Михаил Ходаренок (3 жніўня 2016) Как Россия и Никарагуа сотрудничают в военной сфере (рас.). Газета.Ru.
19. The Military Balance 2016. — P. 137.
20. The Military Balance 2016. — P. 471.
21. The Military Balance 2016. — P. 203.
22. The Military Balance 2020. С. 212.
23. The Military Balance 2016. — P. 87.
24. The Military Balance 2016. — P. 445.
25. Асяцінскае радыё і тэлебачанне — Узброеныя сілы Паўднёвай Асеціі

Літаратура

• М. Б. Баратынскі. Т-72. Уральская браня супраць НАТА. — Масква: Яўза, Калекцыя, Эксмо, 2008. — 4100 ас. — ISBN 978-5-699-30987-0
• S. Zaloga, M. Jerchel, S. Sewell. T-72 Main Battle Tank 1974—1993. — London: Osprey Publishing, 1993. — (New Vanguard № 6). — ISBN 1-85532-338-9
• Кніга першая // Танк Т-72А. Тэхнічнае апісаньне й інструкцыя па эксплуатацыі. — Масква: Ваеннае выдавецтва, 1986.
• The Military Balance. — London: 2020. — 504 p.. — ISBN 978-0367466398

Вонкавыя спасылкі

• Да пытаньня пра жывучасьць Т-72Б
• Фатаграфіі Т-72А (Музэй у г. Аксай, Растоўскае вобл.)
• http://warfront.ucoz.ru/publ/2-1-0-6
• Чалябінскі трактарны завод: Рухавік У-46-6