Тыматэвуш Павал Ґажэнскі | |
Tymoteusz Paweł Gorzeński | |
Род дзейнасьці | арцыбіскуп познанска-гнезьненскі |
---|---|
Дата нараджэньня | 20 сакавіка 1743 |
Месца нараджэньня | Дабжыца, Плешаўскі павет, Велікапольскае ваяводзтва, Польшча |
Дата сьмерці | 20 сьнежня 1825 |
Месца сьмерці | Познань, Польшча |
Месца пахаваньня | |
Занятак | каталіцкі сьвятар, каталіцкі дыякан, каталіцкі біскуп |
Узнагароды | |
Тыматэвуш Павал Ґажэнскі (па-польску: Tymoteusz Paweł Gorzeński; 20 сакавіка 1743, Дабжыца, цяпер Плешаўскі павет, Велікапольскае ваяводзтва, Польшча — 20 сьнежня 1825, Познань, цяпер Польшча) — рымска-каталіцкі дзяяч, арцыбіскуп познанска-гнезьненскі.
Сын уладара дабжыцкае воласьці Францішка Гажэнскага гербу Наленч і Ганны з Дарангоўскіх. У 1765 годзе распачаў навучаньне ў сэмінарыі ксяндзоў місіянэраў у Кракаве. Ад 1763 году канонік пры познанскай катэдры, ад 1776 году канонік пры кракаўскай катэдры. Ад таго самага году рэктар госьпісу сьвятога Станіслава ў Кракаве. Верагодна, ягонай працай на заканчэньне навучаньня ў кракаўскай сэмінарыі была Conclusiones theologicae pro disputtionibus publicis. У 1775 годзе выехаў у Рым, дзе вывучаў права. У Польшчы зьявіўся толькі ў 1777 годзе. У 1780 годзе пераехаў у Варшаву як дэлегат кракаўскае курыі да Кароннага Трыбуналу. У 1781 годзе атрымаў Ордэн Сьвятога Станіслава і пасаду рэфэрэндара вялікага кароннага. Ад 1788 году апошні канцлер северскага княства.
У 1790 годзе прызначаны смаленскім біскупам. Падчас Вялікага Сойму разам із сваяком Аўгустынам Ґажэнскім дзейнічаў у падтрымку Канстытуцыі 3 траўня, прыняў прысягу ад караля 3 траўня. Пасьля Трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай пераехаў у Кракаў. Часьцяком бываў у сваім галічынскім маёнтку ў Жарноўцы. Пэўны час жыў у Вене, а ў 1804 годзе пераехаў у Познань. У 1806 годзе прускі кароль Фрыдрых Вільгельм III прызначыў яго познанскім біскупам, але ж напалеонаўскія войны перашкодзілі інтранізацыі. У 1808 годзе ўлады Варшаўскага княства пацьвердзілі намінацыю, у 1809 годзе яна была зацьверджаная папам. У 1810 годзе скончыў распачатую біскупам Ігнацыем Рачынскім генэральную рэарганізацыю познанскае капітулы, стварыўшы ўстой, які амаль бязьменна захаваўся да сёньня.
У 1821 годзе папа Піюс VII узьвялічыў познанскае біскупства да рангу мэтраполіі й злучыў яго пэрсанальнай уніяй з Гнезьненскай мэтраполіяй зь сялібай у Познані. Са згоды прускіх уладаў пасаду ўзначаліў Тыматэвуш Гажэнскі. У 1822 годзе Фрыдрых Вільгельм ІІІ забараніў яму ўжываць тытул прымаса Польшчы. Арцыбіскуп гэтаму не запярэчыў, але пастанову не выконваў. Як арцыбіскуп у скарбніцу познанскае катэдры ўнёс шматлікія літургічныя шаты, начыньне, мэблю і іншыя каштоўнасьці. Фундаваў касьцёл сьвятога Тыматэвуша ў Бялэжыне. Пасьля сьмерці быў пахаваны ў познанскай катэдры ў капліцы Шолдрскіх. Сёньня пахаваны ў крыпце разам зь іншымі познанскімі арцыбіскупамі.
Тыматэвуш Павал Гажэнскі — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
Папярэднік Адам Станіслаў Нарушэвіч |
Смаленскія біскупы 1790—1809 |
Наступнік — |
Папярэднік Ігнацы Рачынскі |
Арцыбіскуп познанскі 1809—1825 |
Наступнік Тэафіль Валіцкі |
Папярэднік Ігнацы Рачынскі |
Арцыбіскуп гнезьненскі 1821—1825 |
Наступнік Тэафіль Валіцкі |
Папярэднік — |
Прымас Польшчы й Літвы 1821—1825 |
Наступнік Тэафіль Валіцкі |