Фабрыка Ломба

	Фабрыка Ломба
	Lombe’s Mill
	Фабрыка Ломба ў XVIII стагодзьдзі
Іншыя назвы	Italian Works
Тып	Фабрыка
Месцазнаходжаньне	Дэрбішыр
Замоўца	Джон Ломб
Пачатак будаўніцтва	1721
Вышыня	17 м
Найвышэйшы паверх	5
Іншыя велічыні памеру	33,5 x 12 м
Архітэктар	Джордж Соракалд
Каардынаты	52°55′32″ пн. ш. 1°28′32″ з. д. / 52.92556° пн. ш. 1.47556° з. д.Каардынаты: 52°55′32″ пн. ш. 1°28′32″ з. д. / 52.92556° пн. ш. 1.47556° з. д.
	Фабрыка Ломба на мапе Вялікабрытаніі Фабрыка Ломба

Фабрыка Ломба (па-ангельску: Lombe’s Mill) — першая пасьпяховая шоўкаматальная фабрыка ў Ангельшчыне. Пабудаваная на высьпе ракі Дэрвэнт у Дэрбі. Архітэктар — Джордж Соракалд.

Мінуўшчына

Першая спроба пабудаваць фабрыку па вытворчасьці шоўку належала Томасу Котчэту. Пасьля ягонай няўдачы Джон Ломб вырашыў вывучыць досьвет італьянцаў у П’емонце, куды ён накіраваўся ў 1716 року. Гэтае ягонае падарожжа сталася адным зь першых прыкладаў прамысловага шпіянажу. Вярнуўся дамоў ён ня толькі з досьведам, але і зь некалькімі італьянцамі.

Разам з братам Томасам яны замовілі ўзьвядзеньне фабрыкі Джорджу Соракалду паводле ягонага разуменьня і ўсталявалі там новыя станкі. Фабрыка была пабудаваная побач з фабрыкай Томаса Колчэта на заходнім узьбярэжжы ракі Дэрвэнт у Дэрбі. Месца пабудовы мела вельмі істотнае значэньне, паколькі ў гэтым месцы рака мела магутны сьцёк, а фабрыка стаяла ля дарогі на Лёндан.

Томас Ломб атрымаў 14-рочны патэнт на абарону дызайну сваіх машын па скручваньні шоўку. Гэта абурыла караля Сардыніі, які спыніў пастаўкі сыравіны. Ён таксама падазраецца ў загадкавай сьмерці Джона Ломба ў 1722 року. Старэйшы Ломб, Томас, пераняў справы брата пасьля ягонай сьмерці. Па сканчэньні тэрміну дзеяньня патэнту ў 1732 паўсталі новыя фабрыкі ў Стокпарце і Маклсфілдзе. У 1739 року фабрыка была прададзеная Томасу Ўілсану^[1].

Вельмі мала зьвестак дайшло пра першапачатковы выгляд фабрыкі. Вядома, што яна была пяціпавярховай, вышынёй 17 м, і мела форму простакутніка даўжынёй 33,5 м і шырынёй 12 м. Яна стаяла на некалькіх каменных арках, празь якія магла працякаць вада. Першыя два паверхі займалі закладачныя станкі, матальныя машыны займалі тры верхнія паверхі. Станкі прыводзіліся ў дзеяньне вадзяным колам Сараколда дыямэтрам 7 м і шырынёй 2 м. З патэнту 1718 року вынікае, што падчас працы фабрыку неабходна было праграваць. Гэта зьдзяйсьнялася з дапамогай паравога рухавіку, які нагнятаў цёплае паветра.

Сучаснасьць

Музэй індустрыі Дэрбі, збудаваны на месцы фабрыкі

Фабрыка некалькі разоў пераходзіла з рук у рукі і перабудоўвалася, цяпер у яе будынку месьціцца музэй індустрыі Дэрбі. Непадалёк, ля мосту Эксэтэр, знаходзіцца барэльефная скульптура Джона Ломба.

Глядзіце таксама

Музэй індустрыі Дэрбі

Крыніцы і заўвагі

^ Anthony Callandine Lombe's Mill: An Exercise in reconstruction // Industrial Archaeology Review. — Maney Publishing, 1993. — Т. XVI. — ISSN 0309-0728.

Літаратура

Gillian Darley Factory (Objekt). — London: Reaktion Books, 2003. — ISBN 1-86189-155-5
Hollins Rayner Silk throwing and waste silk spinning. — Scott, Greenwood, Van Nostrand, 1903.

[callandine-1] Anthony Callandine Lombe's Mill: An Exercise in reconstruction // Industrial Archaeology Review. — Maney Publishing, 1993. — Т. XVI. — ISSN 0309-0728.

[1]