Чалябінск

	Чалябінск; лац. Čalabinsk
	рас. Челябинск
	; Вуліца Кірава ў Чалябінску
Герб Чалябінску	Сьцяг Чалябінску
Дата заснаваньня:	1736
Краіна:	Расея
Суб’ект фэдэрацыі:	Чалябінская вобласьць
Кіраўнік:	Яўген Цефцелеў[d], Kotova, Natalia Petrovna[d] і Q131306117?
Плошча:	500,9 км²;
Вышыня:	220 м н. у. м.
Насельніцтва:	1 143 458 чал. (2012)
Часавы пас:	UTC+5
Тэлефонны код:	+7 351
Паштовыя індэксы:	454000—454999
Нумарны знак:	74, 174
Геаграфічныя каардынаты:	55°9′0″ пн. ш. 61°24′0″ у. д. / 55.15° пн. ш. 61.4° у. д.Каардынаты: 55°9′0″ пн. ш. 61°24′0″ у. д. / 55.15° пн. ш. 61.4° у. д.
	Чалябінск на мапе Расеі Чалябінск
	Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
	http://www.cheladmin.ru/

Чаля́бінск (па-расейску: Челябинск) — буйны горад у Расеі, месьціцца ў Чалябінскай вобласьці. У гарадзкой аглямэрацыі, у якую, таксама, уваходзяць Капейск, Какрына й іншыя населеныя пункты, пражывае каля 2,1 млн чалавек.

Горад зьяўляецца транспартным вузлом, то бок празь яго праходзіць чыгунка й шашэйныя дарогі. Таксама ў месьце будуецца Чалябінскі мэтрапалітэн. Чалябінск зьяўляецца буйным прамысловым цэнтрам з прадпрыемствамі мэталюргіі, машынабудаваньня й мэталаапрацоўкі, прыборабудаваньня, лёгкай і харчовай прамысловасьці.

Гісторыя

Чалябінская крэпасьць была закладзена ў 1736 годзе на месцы башкірскай вёскі Чалябы^[5]. Крэпасьць была заснавана са згоды ўладальніка зямлі, на якой плянавалася будаўніцтва, — башкірскага Тархан Таймаса Шаімава, што ў канчатковым выніку прывяло да вызваленьня башкіраў ад падаткавага абкладаньня^[6]. Горадам Чалябінск стаў у 1787 годзе, калі была пераназваная Чалябінская крэпасьць.

У 1780-я гады Чалябінск быў ціхім павятовым горадам, але ў 1788 годзе ў горадзе група лекараў упершыню апісала сымптомы й дала назву сыбірскай язьве, а таксама першай у сьвеце вынайшлі сыроватку супраць гэтай сьмяротнай хваробы^[7].

Да канца XIX стагодзьдзя Чалябінск быў невялікім горадам. У 1892 годзе скончылася будаўніцтваў Самара-Златавустаўскай чыгункі, калі быў адчынены рух з Масквы да Чалябінску. У 1892 год праз Чалябінск прайшла Транссыбірская магістраль, у 1896 годзе была запушчана ў эксплюатацыю чыгунка на Екацярынбург.

Эканоміка

Чалябінск зьяўляецца адным з найбуйнейшых прамысловых гарадоў Расеі. Аб’ём адгружаных тавараў уласнай вытворчасьці, выкананай працы й паслуг уласнымі сіламі апрацоўваючых вытворчасьцей у 2011 годзе склаў 332 млрд расейскіх рублёў.

Гарады-сябры

Крыніцы

^ ^а ^б http://chelyabinsk.74.ru/text/news/60893052522496.html
^ ^а ^б https://www.znak.com/2018-11-15/oficialno_mer_chelyabinska_evgeniy_teftelev_pokidaet_post
^ ^а ^б https://www.rbc.ru/rbcfreenews/5dd3d55f9a7947f971a9a6a5
^ Вынікі Ўсерасейскага перапісу насельніцтва 2012.
^ Витевский В. Н. «И. И. Неплюев и Оренбургский край в прежнем его составе до 1758 года». Т.2. Казань, 1897 стр. 459
^ В. А. Весновский. Карманный справочник «Весь Челябинск и его окрестности» — Челябинск: Тип. Л. Б. Бреслиной. 1909. −138 с.
^ Чалябінская мэдыцына

Вонкавыя спасылкі

Чалябінск — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

[_81e8615916035417-1] а ^б http://chelyabinsk.74.ru/text/news/60893052522496.html

[_9f5680948aa028fb-2] а ^б https://www.znak.com/2018-11-15/oficialno_mer_chelyabinska_evgeniy_teftelev_pokidaet_post

[_10103ac7c7b7091f-3] а ^б https://www.rbc.ru/rbcfreenews/5dd3d55f9a7947f971a9a6a5

[4] Вынікі Ўсерасейскага перапісу насельніцтва 2012.

[5] Витевский В. Н. «И. И. Неплюев и Оренбургский край в прежнем его составе до 1758 года». Т.2. Казань, 1897 стр. 459

[6] В. А. Весновский. Карманный справочник «Весь Челябинск и его окрестности» — Челябинск: Тип. Л. Б. Бреслиной. 1909. −138 с.

[7] Чалябінская мэдыцына

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]