Змеегалоўнік

Змеегалоўнік
Змеегалоўнік Руйша (Dracocephalum ruyschiana)
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя[1] Клас:  Двухдольныя[2] Парадак:  Ясноткакветныя Сямейства:  Ясноткавыя Падсямейства:  Nepetoideae Род:  Змеегалоўнік
Міжнародная навуковая назва
Dracocephalum
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   32488 NCBI   39166 EOL   70870 GRIN   g:3963 IPNI   331573-2

Змеегалоўнік^[3] (Dracocephalum) — род кветкавых раслін сямейства ясноткавыя. Каля 45 відаў. Пашыраны ў Еўропе, нетрапічнай Азіі і Паўночнай Амерыцы. На Беларусі 2 дзікарослыя віды — змеегалоўнік Руйша (Dracocephalum ruyschiana) (занесены ў Чырвоную кнігу) і змеегалоўнік чаборакветкавы (Dracocephalum thymiflorum).

Апісанне

Лісце суцэльнакрайняе, зубчастае, лапчастае або пёрыста-рассечанае.

Кветкі блакітныя, чырванаватыя, рэдка белыя; кубачак пяцізубчаты, з больш буйным верхнім зубцамі, або двухгубы; двухгубы вяночак, верхняя губа ўвагнутая, выемчатая, ніжняя трохлопасцевая.

Плод — гладкі арэшак.

Віды

Паводле базы даных The Plant List (на жнівень 2016) род уключае 74 віда^[4]:

• Dracocephalum aitchisonii Rech.f.
• Dracocephalum argunense Fisch. ex Link
• Dracocephalum aucheri Boiss.
• Dracocephalum austriacum L.
• Dracocephalum bipinnatum Rupr.
• Dracocephalum botryoides Steven
• Dracocephalum breviflorum Turrill
• Dracocephalum bullatum Forrest ex Diels
• Dracocephalum butkovii Krassovsk.
• Dracocephalum calophyllum Hand.-Mazz.
• Dracocephalum charkeviczii Prob.
• Dracocephalum discolor Bunge
• Dracocephalum diversifolium Rupr.
• Dracocephalum ferganicum Lazkov
• Dracocephalum foetidum Bunge
• Dracocephalum formosum Gontsch.
• Dracocephalum forrestii W.W.Sm.
• Dracocephalum fragile Turcz. ex Benth.
• Dracocephalum fruticulosum Steph. ex Willd.
• Dracocephalum grandiflorum L.
• Dracocephalum heterophyllum Benth.
• Dracocephalum hoboksarensis G.J.Liu
• Dracocephalum imberbe Bunge
• Dracocephalum imbricatum C.Y.Wu & W.T.Wang
• Dracocephalum integrifolium Bunge
• Dracocephalum isabellae Forrest ex W.W.Sm.
• Dracocephalum jacutense Peschkova
• Dracocephalum junatovii A.L.Budantsev
• Dracocephalum kafiristanicum Bornm.
• Dracocephalum komarovii Lipsky
• Dracocephalum kotschyi Boiss.
• Dracocephalum krylovii Lipsky
• Dracocephalum lindbergii Rech.f.
• Dracocephalum longipedicellatum Muschl.
• Dracocephalum microflorum C.Y.Wu & W.T.Wang
• Dracocephalum moldavica L. — Змеегалоўнік малдаўскі
• Dracocephalum multicaule Montbret & Aucher ex Benth.
• Dracocephalum multicolor Kom.
• Dracocephalum nodulosum Rupr. — Змееголовник узловатый
• Dracocephalum nuratavicum Adylov
• Dracocephalum nuristanicum Rech.f. & Edelb.
• Dracocephalum nutans L. — Змееголовник поникший
• Dracocephalum oblongifolium Regel
• Dracocephalum olchonense Peschkova
• Dracocephalum origanoides Steph. ex Willd.
• Dracocephalum palmatoides C.Y.Wu & W.T.Wang
• Dracocephalum palmatum Steph. ex Willd.
• Dracocephalum parviflorum Nutt.
• Dracocephalum paulsenii Briq.
• Dracocephalum peregrinum L.
• Dracocephalum pinnatum L.
• Dracocephalum polychaetum Bornm.
• Dracocephalum popovii T.V.Egorova & Sipliv.
• Dracocephalum propinquum W.W.Sm.
• Dracocephalum psammophilum C.Y.Wu & W.T.Wang
• Dracocephalum purdomii W.W.Sm.
• Dracocephalum renati Emb.
• Dracocephalum rigidulum Hand.-Mazz.
• Dracocephalum rupestre Hance
• Dracocephalum ruyschiana L. — Змеегалоўнік Руйша
• Dracocephalum schischkinii Strizhova
• Dracocephalum scrobiculatum Regel
• Dracocephalum spinulosum Popov
• Dracocephalum stamineum Kar. & Kir.
• Dracocephalum stellerianum Hiltebr.
• Dracocephalum subcapitatum (Kuntze) Lipsky
• Dracocephalum surmandinum Rech.f.
• Dracocephalum taliense Forrest ex W.W.Sm.
• Dracocephalum tanguticum Maxim.
• Dracocephalum thymiflorum L. — Змеегалоўнік чаборакветкавы
• Dracocephalum truncatum Y.Z.Sun ex C.Y.Wu
• Dracocephalum velutinum C.Y.Wu & W.T.Wang
• Dracocephalum wallichii Sealy
• Dracocephalum wendelboi Hedge

Гаспадарчае значэнне

Лекавыя, тэхнічныя. меданосныя і дэкаратыўныя расліны, выкарыстоўваюць у парфумерыі і харчовай прамысловасці.

Зноскі

1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
3. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 46. — 160 с. — 2 350 экз.
4. Dracocephalum (англ.). The Plant List. Version 1.1. (22 кастрычніка 2013). Праверана 4 жніўня 2016.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.7: Застаўка — Кантата / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Белэн, 1999. — 608 с.: іл. ISBN 985-11-0279-2