Пабла Казальс

Пабла Казальс-і-Дэфілья
катал.: Pau Casals i Defilló
Асноўная інфармацыя
Поўнае імя катал.: Pau Casals i Defilló
Дата нараджэння 29 снежня 1876(1876-12-29)
Месца нараджэння
Дата смерці 22 кастрычніка 1973(1973-10-22) (96 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Краіна Іспанія
Бацька Carles Casals i Ribes[d]
Маці Pilar Defilló Amiguet[d]
Жонка Susan Metcalfe Casals[d] і Marta Casals Istomin[d]
Альма-матар
Месца працы
Музычная дзейнасць
Педагог Víctor Mirecki Larramat[d]
Прафесіі віяланчэліст, дырыжор, кампазітар
Інструменты віяланчэль
Жанры класічная музыка і сардана
Выхаванцы Juliette Alvin[d], Gaspar Cassadó[d], Bernard Greenhouse[d], Jacqueline du Pré[d], Аляксандр Шнайдэр[d] і Q29358672?
Грамадская дзейнасць
Член у
Узнагароды
Аўтограф Аўтограф
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Пабла Казальс-і-Дэфілья (катал.: Pau Casals i Defilló; 29 снежня 1876 г, Вендрэль, правінцыя Тарагона — 22 кастрычніка 1973 года, Сан-Хуан, Пуэрта-Рыка) — каталонскі віяланчэліст, дырыжор, кампазітар, музычна-грамадскі дзеяч.

Пабла Казальс — адзін з найбольш вядомых іспанскіх музыкантаў XX стагоддзя. Сын іспанца (Carlos Casals i Ribes) і пуэртарыканкі (Pilar Defilló de Casals), Казальс стаў адным з лепшых віяланчэлістаў усіх часоў. Нарадзіўся і рос побач з маці ў Пуэрта-Рыка да 1888, а потым яны пераехалі ў Барселону, дзе ён паступіў у муніцыпальную школу музыкі. З 1901 гастраляваў у многіх краінах свету (у 1905-1913 — штогод у Расіі як саліст і ў ансамблі з С. В. Рахманінавым, А. І. Зілоці, А. Б. Гальдэнвейзерам). З 1905 удзельнік фартэпіяннага трыо (з А. Корта і Ж. Цібо). Арганізатар першага ў Барселоне сімфанічнага аркестра (1920, дырыжор да 1936), Працоўнага музычнага таварыства (кіраваў у 1924-1936), музычнай школы, музычнага часопіса і нядзельных канцэртаў для рабочых у Каталоніі. На працягу кар'еры зроблена шмат запісаў Казальса не толькі пры выкананні музычных твораў у сольных і камерных канцэртах, і ў суправаджэнні аркестра, а таксама як дырыжора, але, мабыць, ён больш за ўсё вядомы па запісамі Баха для віяланчэлі, зробленым з 1936 па 1939 г. Вучань Х. Гарсія (віяланчэль), Т. Брэтона (кампазіцыя) і Х. Манастырыа (камерны ансамбль).

Актыўна дапамагаў рэспубліканцам падчас Грамадзянскай вайны 1936-1939 (гл. раздзел V яго ўспамінаў, выдадзеную першапачаткова на французскай мове Альбертам Ю. Канам (Albert E. Kahn) і перакладзеную на каталонскую пад назвай «Joia i Tristor» «Радасць і сум»). У знак пратэсту супраць франкісцкага рэжыму ў Іспаніі, а таксама супраць палітыкі неўмяшання з боку вядучых еўрапейскіх дзяржаў, Казальс адмаўляецца ад шырокай канцэртнай дзейнасці. Пасля падзення Іспанскай рэспублікі (1939) ён эмігруе ў Францы , а з 1956 жыве ў Сан-Хуану (Пуэрта-Рыка), дзе засноўвае сімфанічны аркестр (1959) і кансерваторыю (1960). Адзін з арганізатараў фестываляў у Прадесе (Францыя, 1950-1966) і Сан-Хуане (з 1957).

Паў Казальс памёр ад сардэчнага прыступу 22 кастрычніка 1973 г., ва ўзросце 96 гадоў, у г. Сан-Хуан дэ Пуэрта-Рыка, дзе жылі іншыя вядомыя ва ўсім свеце іспанцы, такія як паэт, нобелеўскі лаўрэат 1956 года па літаратуры Хуан Рамон Хіменес (Juan Ramón Jiménez) і пісьменнік Франсіска Аяла (Francisco Ayala García-Duarte). Ён быў пахаваны на мемарыяльных могілках Сан-Хуан-дэ-Пуэрта-Рыка. У гэтым горадзе Пуэрта-Рыка праводзіцца Фестываль Казальс і размешчаны музей Пабла Казальса. 9 лістапада 1979, пасля аднаўлення дэмакратыі ў Іспаніі, яго астанкі былі перанесены на могілкі Вендрэль, у яго родны горад, дзе ён зараз спачывае. У цэнтры горада Вендрэль знаходзіцца дом-музей Пабла Казальса, а ў раёне Сан-Сальвадор таго ж горада — штаб-кватэра фонду Пабла Казальса, дзе размяшчаецца іншы дом-музей, перад канцэртнай залай, якая носяць яго імя, з яго бюстам, аўтарам якога з'яўляецца скульптар Жазэф Марыя Зубіракс (Josep María Subirachs).

Перу Казальса-кампазітара належаць араторыя «Яслі» (1943), «Гімн Арганізацыі Аб'яднаных Нацый», вядомы таксама як «Гімн Свету» для аркестра (1971), сімфанічныя, харавыя, камерна-інструментальныя і іншыя творы. Вялікую вядомасць набыла каталонская народная «Песня птушак» ў яго перакладанні для віяланчэлі.

Статуя Казальса, устаноўленая да яго стагоддзя на гары Мансерат.

З 1957 у розных краінах праводзяцца міжнародныя конкурсы імя Казальса (1-ы — у Парыжы) і ў гонар Казальса (у Будапешце). Адзін з найбуйнейшых выканаўцаў XX ст., Казальс не стварыў школы ў агульнапрынятым сэнсе гэтага слова, аднак яго ўклад як у выканальніцкую практыку (шырока вядомыя, напрыклад, распрацаваныя Казальсам новыя прыёмы віяланчэльнай аплікатуры і смычковай тэхнікі), так і ў сусветную музычную культуру ў цэлым, неацэнны. Вернасць маральным ідэалам, бескампрамісная маральная пазіцыя Казальс з'явіліся ўзорам і арыенцірам для многіх у крызісныя моманты гісторыі XX стагоддзя. Уручаючы ў 1945 Казальсу Ордэн Ганаровага легіёна, прэм'ер-міністр Францыі Ж. Бідо сказаў, звяртаючыся да музыканта: «Вы — адзін з галасоў сусветнага сумлення». Намінацыя на Нобелеўскую прэмію міру (1958), Медаль за свабоду (ЗША, 1963), Вялікі крыж Ордэна «За заслугі» (Францыя, 1971) і іншыя.

Бюст Пабла Казальса, Вольфэнбютэль, Германія
  • 1926–1928: Казальс, Жак Цібо і Альфрэд Карто – першыя трыа Шуберта, Шумана і Мендэльсона, "Archduke" Бетховена, G Major Гайдна і "Какаду" Бетховена Варыяцыі (Запісаныя ў Лондане)
  • 1929, Брамс: Двайны канцэрт з Цібо і Карто, правядзення уласным аркестрам Казальс.
  • 1929: Канцэрт Брамса і Дворака
  • 1929: Бетховен: Чацвёртая сімфонія (запіс у Барселоне)
  • 1930: Бетховен: Месяцавая саната Op. 69, з Ота Шульхафам
  • 1936–1939: Бах: Cello Suites
  • 1936: Бетховен: Месяцавая саната Op. 102 No. 1; і Брамс: Cello Sonata Op. 99
  • 1936: Бакеріні: Cello Concerto в B-flat; і Бруз.
  • 1937: Дворак: Cello Concerto – Czech Philharmonic conducted by George Szell.
  • 1939: Бетховен: Cello Sonatas Nos. 1, 2, and 5, з Mieczysław Horszowski.
  • 1945: Месяцавыя канцэрты Эльгара і Гайдна: BBC Symphony. Дырыжор Эдрыан Болт.
  • 1950: Першыя запісы ў Калумбіі:
    • Бах: Sonatas for Viola da Gamba, BWV 1027–1029,
    • Шуман: Fünf Stücke im Volkston, з Leopold Mannes
    • Шуман: Cello Concerto, з Казальсам у ролі дырыжора.
  • 1951: На фестывалі ў Перпіньяне, уключаючы:
    • Бетховен: Cello Sonata Op. 5 No. 2, and three sets of Variations, з Rudolf Serkin
    • Бетховен: Trios, Op. 1 No. 2, Op. 70 No. 2, Op. 97, і the Clarinet Op. 11 transcription; таксама
    • Шуберт: Trio No. 1, D.898, усе з Alexander Schneider і Eugene Istomin.
  • 1952: У Прадзе, уключаючы:
    • Брамс: Trio Op. 8, з Isaac Stern і Myra Hess
    • Брамс: Trio Op. 87, з Joseph Szigeti і Myra Hess
    • Шуман: Trio Op. 63, і Шуберт: Trio No. 2, D.929, з Alexander Schneider і Mieczysław Horszowski
    • Шуберт: C Major Quintet, і Isaac Stern, Alexander Schneider, Milton Katims і Paul Tortelier
    • Брамс: Sextet No. 1, зноў з Stern, Schneider, і Katims, plus Milton Thomas і Madeline Foley
  • 1953: At Prades, including:
    • Бетховен: Cello Sonatas Nos. 1, 3, 4, and 5, з Rudolf Serkin
    • Бетховен: Trios Op. 1 No. 1, and Op. 70 No. 1, з Joseph Fuchs і Eugene Istomin
    • Шуман: Cello Concerto in A minor, Op. 129, з Eugene Ormandy, якія дырыжаваў аркестрам.
  • 1954: У Прадзе (усе канцэрты с жывым гукам), уключаючы:
    • Бетховен: Cello Sonata No. 5, and Op. 66 Variations, з Mieczysław Horszowski
    • Бетховен: Trios Op. 70 No. 1, and Op. 121a, з Шымонам Гольдбергам і Rudolf Serkin
  • 1955: У Прадзе (усе канцэрты с жывым гукам), уключаючы:
    • Брамс: Trios Nos. 1–3, з Yehudi Menuhin і Eugene Istomin
    • Брамс: Clarinet Trio Op. 114, з кларнетыстам David Oppenheim і Eugene Istomin
    • Бетховен: Trio Op. 70 No. 2, з Szymon Goldberg і Rudolf Serkin
  • 1956: У Прадзе (усе канцэрты с жывым гукам), уключаючы:
    • Бах: Sonata BWV 1027 for Viola da Gamba, with Mieczysław Horszowski
    • Шуман: Trio No. 2, з Yehudi Menuhin і Mieczysław Horszowski
    • Шуман: Trio No. 3, з Шандарам Вегам і Rudolf Serkin
  • 1958: В Бетховен-Хаусе в Боне (усе канцэрты с жывым гукам), уключаючы:
    • Бетховен: Sonata Op. 5 No. 1, з Вільгельмам Кемпфам.
    • Бетховен: Sonatas Op. 5 No. 2, Op. 102 No. 2, і the Horn Op. 17 з Mieczysław Horszowski
    • Бетховен: Trios Op. 1 No. 3, і Op. 97, з Sándor Végh і Mieczysław Horszowski
    • Бетховен: Trio Op. 70 No. 1, з Sándor Végh і Karl Engel
  • 1959: У Прадзе (усе канцэрты с жывым гукам), уключаючы:
    • Гайдн: "Farewell" Symphony (No. 45) і Моцарт "Linz" Symphony (No. 36)
    • Бетховен: Trio Op. 1 No. 3, з Іехудай і Hephzibah Menuhin
    • Шуберт: String Quintet, з Будапецкім струнным квінтэтам.
  • 1961: Мендэльсон: Piano Trio No. 1 з Аляксандрам Шнайдэрам і Mieczysław Horszowski (Запіс 13 лістапада 1961 года ў Белым доме)
  • 1963: Бетховен: Eighth Symphony
  • 1963: Мендэльсон: Fourth Symphony, at Marlboro
  • 1964–65: Бах: Brandenburg Concerti, at Marlboro
  • 1966: Бах: Orchestral Suites, at Marlboro
  • 1969: Бетховен: First, Second, Fourth, Sixth ("Pastorale"), and Seventh Symphonies
  • 1974: El Pessebre (The Manger) oratorio

Зноскі

  1. а б Archivio Storico Ricordi — 1808. Праверана 3 снежня 2020.
  • Kirk H.L. Pablo Casals; a biography. New York: Holt, Rinehart and Winston, 1974
  • Diran Alexanian. Traite Theorique et Pratique du Violoncelle. Paris : A.Z. Mathot, 1914
  • Alavedra J. Pablo Casals. Madrid : Publicaciones Españolas, 1976
  • Blum D. Casals and the art of interpretation. New York: Holmes & Meier Publishers, 1977
  • Х. М. Корредор. Беседы с Пабло Казальсом. Ленинград : Музгиз, 1960
  • Гинзбург Л. Пабло Казальс. М.: Музыка, 1966
  • Касальс (Казальс) Пабло // Музыкальный энциклопедический словарь. — М.: Советская энциклопедия, 1990. — С. 240. — ISBN 5-85270-033-9. Архівавана з першакрыніцы 2 кастрычніка 2015.
  • Кан А. Радости и печали. Размышления Пабло Казальса, поведанные им Альберту Кану. Перев. с английского. М.: Прогресс, 1977
  • Pablo Casals, Robert Baldock, Northeastern University Press, Boston (1992), ISBN 1-55553-176-8
  • Pablo Casals, a Biography, H. L. Kirk, Holt Rinehart and Winston, New York (1974), ISBN 0-03-007616-1
  • Conversations with Casals. With an Introduction by Pablo Casals. With an Appreciation by Thomas Mann, J. Ma. Corredor, E. P. Dutton, New York (1957)
  • Joys and Sorrows; Reflections by Pablo Casals as Told to Albert E. Kahn, Pablo Casals, Simon and Schuster, New York (1973) ISBN 0-671-20485-8
  • Pablo Casals, Lillian Littlehales, W. W. Norton, New York (1929)
  • Song of the Birds. Sayings, Stories and Impressions of Pablo Casals, Compiled, Edited and with a Foreword by Julian Lloyd Webber, Robson Books, London (1985). ISBN 0-86051-305-X
  • Just Play Naturally. An Account of Her Study with Pablo Casals in the 1950s and Her Discovery of the Resonance between His Teaching and the Principles of the Alexander Technique, Vivien Mackie (in Conversation with Joe Armstrong), Boston-London 1984-2000, Duende Edition(2006). ISBN 1-4257-0869-2.
  • Arnold Schoenberg Correspondence. A Collection of Translated and Annotated Letters Exchanged with Guido Adler, Pablo Casals, Emanuel Feuermann, and Olin Downes, Egbert M. Ennulat, The Scarecrow Press, Metuchen (1991). ISBN 0-8108-2452-3
  • The Memoirs of Pablo Casals, Pablo Casals as Told to Thomas Dozier, Life en Espanol, New York (1959).
  • Cellist in Exile. A Portrait of Pablo Casals, Bernard Taper, McGraw-Hill, New York (1962).
  • Casals, Photographed by Fritz Henle, American Photographic Book Publishing Co., Garden City (1975). ISBN 0-8174-0593-3.
  • Virtuoso, Harvey Sachs, Thames and Hudson, New York (1982), chapter six, pp. 129–151 is devoted to Pablo Casals. ISBN 0-500-01286-5.