Пітэр Перэз Бурдэт

Пітэр Перэз Бурдэт
англ.: Peter Perez Burdett
Фатаграфія
«Галава мужчыны» — адна з шматлікіх работ, для якіх пазіраваў Бурдэт
Дата нараджэння 1734
Месца нараджэння
Дата смерці 9 верасня 1793(1793-09-09)[1]
Месца смерці
Грамадзянства
Бацька Уільям Бурдэт[2]
Маці Ганна Бурдэт [2]
Жонка Хана; Фрэдэрыка Каткоўскі[3]
Дзеці Anna Periez(sic) Burdett m. Friedrich Gf v Nostitz-Rieneck
Род дзейнасці картограф, мастак
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Пітэр Перэз Бурдэт (англ.: Peter Perez Burdett, ~1734 — 9 верасня 1793 года[3]) — картограф, мастак, геадэзіст і чарцёжнік XVIII стагоддзя родам з Іствуда[3], дзе ён атрымаў у спадчыну невялікі маёнтак і імя Perez, так як яго дзед з мацярынскага боку быў там святаром[2]. Вядомы як частым удзелам у карцінах Джозефа Райта, так і удзелам у 1769 годзе ў распрацоўцы шляху канала Лідса і Ліверпуля (Leeds and Liverpool Canal). Яго апісвалі як «размешчанага калі не у цэнтры, дык у паўсвятле згуртавання Lunar Society of Birmingham»[4]. Апошнія свае гады жыў у Карлсруэ, пазбягаючы крэдытораў.

«Філосаф, які тлумачыць мадэль Сонечнай сістэмы» (з калекцыі Музея і мастацкай галерэі Дэрбі)

Бурдэт пазіраваў для карцін Райта, у той жа час тлумачыў яму некаторыя асаблівасці перспектывы[5]. Першая іх сустрэча адбылася ў пачатку 1760х гадоў[5].

У 1766 годзе Райт намаляваў сваю карціну «Філосаф, які тлумачыць мадэль Сонечнай сістэмы». На ёй выяўлена публічная лекцыя аб сонечнай сістэме; святло на тварах паказвае фазы месяца. Крайняя злева фігура на гэтай карціне — Бурдэт; справа размешчана фігура Вашынгтона Шырлі.

У 1767 годзе Бурдэт зрабіў карту Дэрбі ў маштабе 1 цаля: 1 міля. З гэтай картай ён стаў другім паспяховым прэтэндэнтам у спаборніцтве 1759 года, якое праводзілася Мастацкім згуртаваннем (Society of Art) сярод аўтараў карт у такім маштабе[6]. Акрамя таго, ён зрабіў акватынту Two Boys Blowing a Bladder by Candle-light («два хлопчыка надзімаюць мачавы пузыр пры святле свечкі»)[7].

Пітэр і яго першая жонка Хана

У 1768 годзе Бурдэт пераехаў з Дэрбі ў Ліверпуль для стварэння карты Ланкашыра. Ён знаходзіць новых заступнікаў і асістуе Джорджу Пэры ў стварэнні карты і гісторыі Лівэрпуля. Бурдэт стварае замалёўкі і піша апісанні важных будынкаў для гісторыі Пэры ў 1773 годзе[5].

Academy by Lamplight

Пераезд аказаўся настолькі паспяховы, што Бурдэт паклікаў за сабой Райта. У 1769 Бурдэт засноўвае Згуртаванне мастакоў (Society of Artists) і становіцца яго першым прэзідэнтам[5].Верагодна, яшчэ адна карціна Райта, Academy by Lamplight, прысвечана менавіта гэтай акадэміі.

Two Boys Blowing a Bladder by Candle-light

Верагодна, Бурдэт быў першым брытанскім акватынтыстам; выстава яго акватынтаў прайшла ў 1772 годзе, у рамках Society of Arts Exhibition; ён выставіў An Etching in imitation of a Wash Drawing і An Etching from a design of Mr. Mortimer[8]. Ён выкарыстаў новую тэхніку, які адрознівалася ад ранніх метадаў, распрацаваных у Францыі[8]. Ён навучыўся ім ад J.B. Le Prince of Paris[9].

У 1773 годзе была выстаўлена пласціна пад назвай The effect of a stained drawing attempted by printing from a plate wrought chemically, without the use of any instrument of sculpture. Існуюць тры захаваныя карціны, аўтарства Бурдэта ў якіх вядома: Banditti Terrifying Fishermen (1771 год), Skeleton on a Rocky Shore і Two Boys Blowing a Bladder by Candle-light. У бібліятэцы Ліверпуля захоўваецца копія апошняй з іх, з подпісам на адваротным баку «First Speciman of aquatinta invented in Liverpool by P.P. Burdett, 1774, assisted by Mr. S. Chubbard.» («Першы ўзор акватынты, зроблены ў Ліверпулі П. П. Бурдэтам, 1774 год, пры садзейнічанні містэра С. Чабарда»).

Бенджамін Франклін 21 жніўня 1773 года напісаў Бурдэту: «I should be glad to be inform’d where I can see some example of the new Art you mention of printing in Imitation of Paintings. It must be a most valuable Discovery: but more likely to meet with adequate Encouragement on this side the water than on ours.» («Я быў бы рады атрымаць вестку, што я змагу ўбачыць ўзор новага мастацтва, друку ў перайманне жывапісу. Гэта павінна быць вельмі каштоўнае адкрыццё, больш верна было б сустрэцца на належным узроўні па наш бок вады, чым па ваш»)[10].

У 1771 годзе Бурдэт зрабіў 'A Chart for the Harbour of Liverpool’[11] and in 1772 Survey of the County Palatine of Chester [12].

У 1774 годзе ён пакінуў Ліверпуль, каб пазбегнуць выплаты доўгу[13].Пры гэтым ён забраў з сабой карціну з выявай сябе і сваёй жонкі, але пакінуў жонку з крэдыторамі. Карціна з выявай Бурдэта і яго жонкі цяпер захоўваецца ў Нацыянальнай галерэі ў Празе. З моманту ад'езду з Ліверпуля карціна была ў Вялікабрытаніі на выставах двойчы[5].

У 1774 годзе Джозеф Райт наведваў яго ў паўднёвай Германіі [3]. Бурдэт ажаніўся тут з Фрэдэрыкай Каткоўскай (Friederike Kotkowski) 11 ліпеня 1787 года[3]; у іх нарадзілася дачка Ганна. У тым жа годзе ён намаляваў план для рыначнай плошчы Карлсруэ, якія ляжаць у аснове сучасных будынкаў[14].

Бурдэт памёр у Карлсруэ 9 верасня 1793 года.

Зноскі

  1. ↑ RKDartists Праверана 23 жніўня 2017.
  2. ↑ а б в Oxford Dictionary of National Biography
  3. ↑ а б в г д Karlsruhe (in German) Архівавана 3 жніўня 2012. accessed 17 June 2008
  4. ↑ [Taking Notes on the Left’: The Shadowy Career and Thwarted Ambitions of Peter Burdett], Paul Laxton, UoL, Eighteenth-Century Worlds Research Centre (University of Liverpool) & Walker Art Gallery (NML), 16-17 November 2007, Merseyside Maritime Museum, Liverpool
  5. ↑ а б в г д Liverpool Museums accessed 17 June 2008
  6. ↑ Burdett's map of Derbyshire 1767. A History of the World in 100 Objects. BBC.co.uk. Архівавана з першакрыніцы 4 чэрвеня 2011. Праверана 27 January 2011.
  7. ↑ Timeline of art History
  8. ↑ а б The Museum of Modern Art, accessed 17 June 2008
  9. ↑ Mackenzie, I. (1987), British Prints, a Dictionary and Price Guide, Art Collectors' Club, Suffolk. ISBN 0902028960
  10. ↑ Godfrey, R.T. 1978, Printmaking in Britain, Phaidon, Oxford. Page 59. ISBN 0714818380
  11. ↑ Origins of Britain’s First Lifeboat Station Архівавана 30 верасня 2011.
  12. ↑ Bonhams & Brooks Архівавана 25 мая 2011.
  13. ↑ The Papers of Benjamin Franklin Архівавана 21 ліпеня 2011.
  14. ↑ Zur Südentwicklung der Karlsruher Innenstadt Архівавана 3 жніўня 2012. by von Rudolf J. Schott, accessed 19 June 2008