Dreadnoughtus — род гіганцкіх заўрападавых дыназаўраў з клады Lithostrotia, якія жылі ў часы познамелавой эпохі (кампан — маастрыхт, 86,3—66,0 млн год таму) на тэрыторыі сучаснай правінцыі Санта-Крус (Аргенціна). Уключае адзіны від — Dreadnoughtus schrani. Адна з найбуйнейшых сухапутных жывёл. Названы ў гонар класа самых вялікіх баявых караблёў пачатку XX стагоддзя[1][2].
Галатып асобіны D. schrani (MPM-PV 1156) уяўляе сабой у асноўным поўны, добра захаваны посткраніяльны шкілет (частка шкілета за выключэннем чэрапа), уключаючы ўсе асноўныя косткі пярэдніх канечнасцяў, у адрозненне ад многіх дыназаўраў, якія вядомыя толькі па фрагментарным рэштках[3].
Дзякуючы добрай захаванасці касцей шкілета (больш за 70 %[4]) атрымалася вызначыць асноўныя параметры цела дыназаўра, яго даўжыню і масу цела. Dreadnoughtus вызначаны як самы буйны з дыназаўраў, чыю вагу атрымалася дакладна разлічыць: даўжыня — 26 метраў, маса — 59,3 тоны (што адпавядае вазе тузіна афрыканскіх сланоў або сямі тыраназаўраў рэкс). Палеантолагі, улічваючы характар адкладаў на месцы выяўлення астанкаў мяркуюць, што дрэдноўт загінуў у момант разліву старажытнай ракі, у выніку чаго глеба пад дыназаўрам ператварылася ў падабенства зыбучых пяскоў, імгненна «паглынуўшых» жывёлу[2] .
- Памеры[1]:
Параметры
|
Прамер
|
Маса
|
59,3 т
|
Агульная даўжыня
|
26 м
|
Даўжыня галавы і шыі
|
12,2 м
|
Даўжыня шыі
|
11,3 м
|
Даўжыня тулава
|
5,1 м
|
Даўжыня хваста
|
8,7 м
|
Вышыня ў карку
|
6 м
|
Радавая назва Dreadnoughtus (бясстрашны) дадзена па імі дрэдноўтаў, класа гіганцкіх ваенных караблёў пачатку XX стагоддзя. Краявідная назва schrani дадзена ў гонар амерыканскага прадпрымальніка Адама Шрэна (Adam Schran) за яго падтрымку праекта палеанталагічных даследаванняў[1][2].
На аснове кладыстычнага аналізу аўтары даследавання разглядаюць таксон Dreadnoughtus schrani у якасці аднаго з базальных відаў тытаназаўраў[1].
У 2016 годзе іншая група навукоўцаў на чале з Гансалесам Рыга змяніла становішча роду, змясціўшы яго ў кладу Lithostrotia[5].
Зноскі
- ↑ а б в г Lacovara, Kenneth J.; Ibiricu, L. M.; Lamanna, M. C.; Poole, J. C.; Schroeter, E. R.; Ullmann, P. V.; Voegele, K.K.; Boles, Z.M.; Egerton, V.M.; Harris, J.D.; Martínez, R.D.; Novas, F.E. A Gigantic, Exceptionally Complete Titanosaurian Sauropod Dinosaur from Southern Patagonia, Argentina(англ.) // Scientific Reports : journal. — 2014. — 4 September — DOI:10.1038/srep06196 Article number: 6196
- ↑ а б в Крупнейшего сухопутного динозавра назвали в честь непотопляемых линкоров (руск.). Lenta.ru (4 верасня 2014). — Новость. Архівавана з першакрыніцы 4 верасня 2014. Праверана 4 верасня 2014.
- ↑ Voegele KK, Bonnan MF, Siegler S, Langel CR and Lacovara KJ (2022) Constraining Morphologies of Soft Tissues in Extinct Vertebrates Using Multibody Dynamic Simulations: A Case Study on Articular Cartilage of the Sauropod Dreadnoughtus. Front. Earth Sci. 10:786247.
- ↑ CNN.com: Meet Dreadnoughtus, perhaps the biggest creature to ever walk the planet (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 5 верасня 2014. Праверана 5 верасня 2014.
- ↑ B. J. González Riga, M. C. Lamanna, L. D. Ortiz David, J. O. Calvo, and J. P. Coria. (2016). A gigantic new dinosaur from Argentina and the evolution of the sauropod hind foot. Scientific Reports 6(19165): 1—15. DOI:10.1038/srep19165.
- Weishampel, David B.; Dodson, Peter; Osmólska, Halszka, ed (2004). The Dinosauria, Second Edition. Berkeley: University of California Press. ISBN 0-520-24209-2.