Polaris Dawn

Polaris Dawn
Агульныя звесткі
Краіна	ЗША[1]
Арганізацыя	SpaceX[1]
Палётныя даныя карабля
Назва карабля	Resilience^[d][2][3]
Ракета-носьбіт	Falcon 9 Block 5^[d][3][2]
Стартавая пляцоўка	Kennedy Space Center Launch Complex 39A^[d][2][3]
Запуск	10 верасня 2024[4]
Пасадка	15 верасня 2024[5]
NSSDC ID	2024-161A
SCN	61042
Эмблема
← Inspiration4
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Polaris Dawn — экспедыцыя на пілатуемым касмічным караблі Dragon 2 на калязямную арбіту^[6]. Працягвалася з 10 па 15 верасня 2024 года. Місія кіравалася кампаніяй SpaceX. У гэтай місіі адбыўся першы ў гісторыі выхад у адкрыты космас камерцыйнага астранаўта^[7]. Polaris Dawn — першая з трох запланаваных місій па праграме Polaris, сумеснай ініцыятыве SpaceX і мільярдэра Джарэда Айзекмана^[8][9].

Экіпаж

У склад экіпажа ўвайшоў мільярдэр Джарэд Айзекман — заснавальнік і генеральны дырэктар Shift4 Payments, які раней удзельнічаў у касмічнай місіі Inspiration4.

Імя	Пасада	№ палёту
Джарэд Айзекман	камандзір экіпажа	2
Скот Поціт	пілот	1
Сара Гіліс	спецыяліст палёту	1
Ганна Менон	спецыяліст палёту	1

Запуск

Першая спроба запуску 27 жніўня 2024 года была адменена з-за ўзніклай уцечкі гелія на наземным абсталяванні^[10]. Другая спроба запуску 28 жніўня была скасаваная праз неспрыяльныя ўмовы надвор’я ў раёне прываднення карабля^[11].

Запуск адбыўся 10 верасня 2024 года ў 10:23 UTC на ракеце-носьбіце Falcon 9 са стартавага комплексу LC-39A у Касмічным цэнтры Кенэдзі.

Ход місіі

За час місіі экіпаж правёў больш за 40 эксперыментаў, у т. л. медыцынскіх, а таксама пратэставаў лазерную сістэму сувязі паміж касмічным караблём і спадарожнікам Starlink^[8].

11 верасня 2024 года Dragon 2 аддаліўся на 1400 км ад Зямлі — найбольшая вышыня палёту для пілатуемага касмічнага карабля пасля місій «Апалон», апошні з якіх стартавала ў снежні 1972 года^[12].

Выхад у адкрыты космас

Адной з задач місіі было тэставанне ў адкрытым космасе палегчаных скафандраў EVA: гэта новая распрацоўка з лёгкіх вогнетрывалых матэрыялаў з рэгуляцыяй тэмпературы і абаронай ад мікраметэарытаў^[13].

Першы ў гісторыі выхад у адкрыты космас у рамках камерцыйнага касмічнага палёту адбыўся 12 верасня 2024 года. Пасля дбайнай падрыхтоўкі ўсе чатыры члена экіпажа надзелі свае скафандры. Затым карабель быў цалкам разгерметызаваны, пасля чаго Джарэд Айзекман і Сара Гіліс выйшлі з карабля для правядзення розных выпрабаванняў скафандра. Кожны з іх выхадаў заняў у сярэднім восем хвілін. Іншыя два члены экіпажа-Скот Поціт і Ганна Менон заставаліся ўнутры капсулы^[14][15].

Паколькі ў капсулах Dragon 2 адсутнічаюць шлюзы для выхадаў у адкрыты космас, ва ўнутраную частку карабля Resilience былі ўнесены некаторыя змены. Былі ўсталяваныя дадатковыя балоны з азотам і кіслародам, а стыкоўны вузел быў заменены люкам з лесвіцай. Усе чацвёра астранаўтаў былі апранутыя ў скафандры, нягледзячы на тое, што толькі двое выходзілі з касмічнага карабля. Гэтая місія пабіла рэкорд па колькасці людзей, якія пабывалі ў касмічным вакууме адначасова, усталяваны трыма астранаўтамі падчас палёту «Апалона-15» падчас выхаду Альфрэда Уордэна ў адкрыты космас^[16].

Завяршэнне

15 верасня ў 7:37:10 UTC спускальная капсула Dragon 2 прываднілася ля астравоў Драй-Тартугас, Фларыда.

Крыніцы

1. https://space.skyrocket.de/doc_sdat/dragon-v2.htm
2. https://www.nasaspaceflight.com/2024/09/polaris-dawn/
3. McDowell J. Jonathan's Space Report — 1989.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q14946885"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6272367"></a>
4. https://polarisprogram.com/polaris-dawn-successfully-launches-to-earths-orbit-and-begins-five-day-mission/
5. https://polarisprogram.com/polaris-dawn-crew-returns-to-earth-achieving-major-objectives-during-their-five-day-mission/
6. Sheetz, Michael. Billionaire astronaut Jared Isaacman buys more private SpaceX flights, including one on Starship (англ.). CNBC (14 лютага 2022). Архівавана з першакрыніцы 14 лютага 2022. Праверана 14 лютага 2022.
7. Космический турист впервые выйдет в открытый космос в конце года (нявызн.) (14 лютага 2022). Архівавана з першакрыніцы 15 лютага 2022. Праверана 14 лютага 2022.
8. Ruth Comerford. SpaceX crew returns to Earth after historic mission (нявызн.). BBC (15 верасня 2024). Праверана 15 верасня 2024.
9. Sheetz, Michael. Billionaire astronaut Jared Isaacman buys more private SpaceX flights, including one on Starship (англ.). CNBC (14 лютага 2022). Праверана 4 ліпеня 2024.
10. SpaceX перенесла на сутки запуск миссии Polaris Dawn из-за утечки гелия (руск.). Хабр (27 жніўня 2024). Праверана 28 жніўня 2024.
11. Исторический старт SpaceX с миссией Polaris Dawn отложили в третий раз, теперь из-за плохой погоды (руск.). iXBT.com. Праверана 28 жніўня 2024.
12. Корабль Dragon удалился от Земли на рекордные 1400 километров (нявызн.). N+1 (11 жніўня 2024). Праверана 12 верасня 2024.
13. Андрей Коршунов. Поле риска: экипаж Polaris Dawn испытает новые технологии и скафандры (нявызн.). Известия (11 верасня 2024). Праверана 15 верасня 2024.
14. Polaris Dawn Mission Overview Briefing (нявызн.) (19 жніўня 2024).
15. Два американских туриста впервые в истории вышли в открытый космос (нявызн.). Интерфакс (12 верасня 2024). Праверана 12 верасня 2024.
16. LAUNCH DELAYED! Polaris Dawn to launch Friday (англ.)  (нявызн.) ?. earthsky.org (28 жніўня 2024). Праверана 28 жніўня 2024.