R136a1

Зорка
R136a1 ва ўяўленні мастака
Гісторыя даследавання
Адкрывальнік Пол Кроўтэр
Назіральныя даныя
(Эпоха J2000.0)
Прамое ўзыходжанне {{{1}}}h {{{2}}}m {{{3}}}s
Схіленне {{{4}}}° {{{5}}}′ {{{6}}}″
Адлегласць 165 тыс. св. гадоў
Бачная зорная велічыня (V) 12,77
Сузор’е Залатая Рыба
Астраметрыя
Абсалютная зорная велічыня (V) -12,5
Характарыстыкі
Спектральны клас WN5h[1]
Паказчык колеру (B − V) +0,01
Фізічныя характарыстыкі
Маса 265[1] M☉
Радыус ~36[1] R☉
Тэмпература 53000 ± 3000[1] K
Свяцільнасць ≈ 8,7×106[1] L☉
Інфармацыя ў базах даных
SIMBAD даныя
Крыніцы: [2]

R136a1 — зорка ў кампактнай зорнай скупнасці R136 у эмісійнай туманнасці NGC 2070 (туманнасць «Тарантул»), якая знаходзіцца ў Вялікім Магеланавым Воблаку, самая масіўная[3] з вядомых навуцы зорак. Адносіцца да блакітных гіпергігантаў. Няўзброеным вокам з прычыны адлегласці 165 000 светлавых гадоў зорка не бачна, але скупнасць можа быць знойдзена ў добры аматарскі тэлескоп у паўднёвым паўшар'і ці паблізу экватара. Таксама зорка з'яўляецца і адной з самых яркіх, выпускаючы святла, па найвышэйшых ацэнках, да 10 млн раз больш, чым Сонца.

Гісторыя адкрыцця

[правіць | правіць зыходнік]

21 чэрвеня 2010 года каманда астраномаў пад кіраўніцтвам Пола Кроўтэра (англ.: Paul Crowther), прафесары астрафізікі з Універсітэта Шэфілда (англ.: University of Sheffield), пры даследаванні скупнасці зорак RMC 136a выявіла зорку, маса якой значна перавышае масу Сонца[4]. Даследаванні праводзіліся з выкарыстаннем масіву тэлескопаў VLT Еўрапейскай паўднёвай абсерваторыі, а таксама архіўных дадзеных з тэлескопа «Хабл»[4].

Навукоўцы выявілі некалькі зорак з тэмпературай паверхні больш 40 000 К, у некалькі дзясяткаў раз больш і некалькі мільёнаў разоў ярчэй Сонцы. Згодна існым мадэлям, некаторыя з гэтых зорак пры ўтварэнні мелі масу больш 150 сонечных. Зорка R136a1 аказалася найболей масіўнай з вядомых навуцы зорак: яе маса складае 265 мас Сонца, а маса пры ўтварэнні — больш 320.

Падобныя звышцяжкія зоркі вылучна рэдкія і ўтвараюцца толькі ў вельмі шчыльных зорных скупнасцях. Назіранне падобных зорак патрабуе вельмі высокай раздзяляльнай здольнасці прылад.

Астрафізікі з Інстытута астраноміі імя Аргеландара ў Боне (Германія) на грунце мадэлявання працэсу фармавання зорак у гэтай частцы туманнасці Тарантула выказалі здагадку, што R136a1 сфармавалася ў выніку зліцця некалькіх драбнейшых зорак з масай менш класічнай мяжы масы адзінкавай зоркі (150 сонечных мас)[5].

Фізічныя характарыстыкі

[правіць | правіць зыходнік]
Злева направа: чырвоны карлік, Сонца, блакітны гігант, і R136a1

Дагэтуль застаецца нявысветленым пытанне паходжання падобных звышмасіўных зорак: ці ўтварыліся яны з такой масай спрадвечна, або ўтварыліся з некалькіх меншых зорак.

Яркасць гэтай зоркі перасягае яркасць Сонца ў 8,7 млн разоў. Сама зорка спараджае моцны зорны вецер, што прыводзіць яе да хуткай страты рэчыва.

Зоркі масай ад 8 да 150 сонечных пад канец свайго жыццёвага цыклу выбухаюць як звышновыя, пакідаючы пасля сябе нейтронную зорку.

А калі зорка яшчэ больш, то бок маса ад 150 да 300 сонечных, то гэта зорка завецца гіперновай. Пад канец жыцця гіперновыя выбухаюць, з паўднёвага і паўночнага полюса вырываецца вузкі прамень гама воплеску, а ад гіперновай застаецца чорная дзірка, якая і вінавата ва ўтварэнні гама-воплеску, які на адлегласці некалькі тысяч светлавых гадоў можа знішчыць усё на сваім шляху.

Крыніцы

[правіць | правіць зыходнік]
  1. ↑ а б в г д Crowther, Paul A.; Schnurr, Olivier; Hirschi, Raphael; Yusof, Norhasliza; Parker, Richard J.; Goodwin, Simon P.; Kassim, Hasan Abu (2010). "The R136 star cluster hosts several stars whose individual masses greatly exceed the accepted 150 M☉ stellar mass limit". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 408 (2): 731–751. arXiv:1007.3284. Bibcode:2010MNRAS.408..731C. doi:10.1111/j.1365-2966.2010.17167.x.
  2. ↑ SIMBAD (англ.). — R136a1 у базе даных SIMBAD. Праверана 22.07.2010.
  3. ↑ Astronomers detect 'monster star' (англ.)(недаступная спасылка). BBC (21 июля 2010). Архівавана з першакрыніцы 9 мая 2012. Праверана 22 ліпеня 2010.
  4. ↑ а б A 300 Solar Mass Star Uncovered (англ.). European Southern Observatory (21 июля 2010). Архівавана з першакрыніцы 3 мая 2012. Праверана 22 ліпеня 2010.
  5. ↑ Сверхмассивные звёзды возникли в результате слияния меньших звёзд

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]