Ryanair

Ryanair
ІАТА
FR
ІКАА
RYR
Дата заснавання 1984
Памер флота 457
Кірункі 225
Штаб-кватэра Дублін, Ірландыя
Кіраўніцтва Майкл О’Ліры
Сайт: https://www.ryanair.com/

Ryanair — ірландская звышбюджэтная авіякампанія, заснаваная ў 1984 годзе. Штаб-кватэра размешчана ў горадзе Сордс, а асноўныя базы яе эксплуатацыі ў аэрапортах Дубліна і Лондана. Кампанія складае самую вялікую частку сямейства авіякампаній Ryanair Holdings, куды ўваходзяць авіякампаніі — Ryanair UK, Buzz і Malta Air. У 2016 годзе Ryanair была найбуйнейшай еўрапейскай бюджэтнай авіякампаніяй па палётах рэгулярных рэйсаў і перавозіла больш міжнародных пасажыраў, чым любая іншая авіякампанія.[1]

Ryanair эксплуатуе больш за 400 самалётаў Boeing 737—800, прычым адзін 737—700 выкарыстоўваецца ў якасці чартарнага самалёта, у якасці рэзерва і для навучання пілотаў.[2] Авіякампанія характарызуецца сваім хуткім пашырэннем з-за дэрэгуляцыі авіяцыйнай прамысловасці ў Еўропе ў 1997 годзе і поспехам недарагой бізнес-мадэлі. Маршрутная сетка Ryanair абслугоўвае 40 краін Еўропы, Паўночнай Афрыкі (Марока) і Блізкага Усходу (Ізраіль, Ліван і Іарданія).[3]

Кампанію часта крытыкуюць за дрэнныя ўмовы працы,[4][5][6] інтэнсіўнае выкарыстанне дадатковых збораў,[7][8][9] дрэннае абслугоўванне кліентаў[10][11] і схільнасць да наўмыснага спараджэння спрэчак, каб атрымаць бясплатную рэкламу.[12][13][14]

З моманту свайго стварэння ў 1984 годзе Ryanair вырасла з невялікай авіякампаніі, якая рабіла рэйсы з Уотэрфарда ў Лондан Гатвік, у найбуйнейшага авіяперавозчыка Еўропы. У кампаніі працавала больш за 19 000 чалавек, большасць з якіх наняты агенцтвамі для палётаў на самалётах Ryanair.[15][16]

Авіякампанія стала публічнай у 1997 годзе,[17] а сабраныя грошы былі выкарыстаны для пашырэння авіякампаніі ў агульнаеўрапейскага перавозчыка. Выручка вырасла з 231 мільёнаў еўра у 1998 годзе да 1843 мільёнаў еўра ў 2003 годзе і да 3013 мільёнаў еўра ў 2010 годзе. Аналагічным чынам чысты прыбытак павялічыўся з 48 мільёнаў еўра да 339 мільёнаў еўра за той жа перыяд.[18] 

Ryanair Embraer EMB 110 Bandeirante у 1988 годзе
Ryanair ATR 42-300 у 1991 годзе

Ryanair была заснавана ў 1984 годзе як «Danren Enterprises» Крыстаферам Раянам, Ліамам Ланерганам (уладальнікам ірландскага турыстычнага агента Club Travel) і ірландскім бізнесменам Тоні Раянам, заснавальнікам кампаніі Guinness Peat Aviation.[19][20] Неўзабаве авіякампанія была перайменавана ў «Ryanair». Сваю дзейнічаць пачала ў 1985 годзе, ажыццявіўшы палёт 15-мясцовым турбавінтавым самалётам Embraer Bandeirante паміж Уотэрфардам і аэрапортам Гатвік.[21]

У 1986 годзе кампанія дадала другі маршрут — рэйс з Дубліна ў Лутон, такім чынам, упершыню непасрэдна канкурыруючы з дуаполіяй Aer Lingus і British Airways. Ва ўмовах частковай дэрэгуляцыі ЕЭС авіякампаніі могуць пачаць новыя міжнародныя паслугі ўнутры ЕЭС, калі адзін з двух урадаў дасць згоду (так званы рэжым «падвойнага неўхвалення»). У той час ірландскі ўрад адмовіўся адабрыць Aer Lingus, але Брытанія, пры дэрэгуляванні кансерватыўнага ўрада Маргарэт Тэтчэр, ухваліла гэтую паслугу. Маючы два маршруты і два самалёты, маладая авіякампанія перавозіла 82 000 пасажыраў за год.[22]

У 1986 годзе дырэктары Ryanair купілі 85 % акцый London European Airways. З 1987 года гэта забяспечыла сувязь з Амстэрдамам і Бруселем.[23] У 1988 годзе London European Airways пачаў дзейнічаць як Ryanair Europe, а пазней пачаў прадастаўляць паслугі па чартары.[24][25] У тым жа годзе Майкл О’Ліры далучыўся да кампаніі ў якасці фінансавага дырэктара.[26] У 1989 годзе Short Sandringham эксплуатаваўся са спонсарскімі тытуламі Ryanair, але ніколі не выконваў рэйсы, якія прыносяць прыбытак авіякампаніі.[27]

З-за памяншэння прыбытку кампанія была рэструктурызавана ў 1990 годзе, скапіраваўшы мадэль нізкіх тарыфаў Southwest Airlines, пасля наведвання гэтай кампаніі О’Ліры.[26]

Ryanair карысталася самалётамі BAC 1-11 серыі 500 паміж 1988 і 1993 гадамі
Ranair Boeing 737—200 у 2003 годзе
Ranair Boeing 737—800 у былой ліўрэі

У 1992 годзе дэрэгуляванне Еўрапейскім саюзам авіяцыйнай прамысловасці ў Еўропе дало права перавозчыкам з адной краіны ЕС праводзіць рэгулярныя рэйсы паміж іншымі дзяржавамі ЕС і стала галоўнай магчымасцю для Ryanair.[28] Пасля паспяховага размяшчэння на Дублінскай біржы і біржы NASDAQ авіякампанія запусціла паслугі ў Стакгольм, аэрапорт Сандэф’ёрд, Торп (110 км на поўдзень ад Осла), Бове-Ціле і Шарлеруа каля Бруселя.[29] У 1998 годзе з прыцягненнем новага капіталу авіякампанія размясціла буйны заказ на 2 мільярды даляраў ЗША на 45 новых самалётаў серыі Boeing 737—800[30].

Авіякампанія запусціла свой вэб-сайт у 2000 годзе, калі першапачатковае браніраванне праз Інтэрнэт было невялікай і няважнай часткай праграмнага забеспячэння, якое падтрымліваў сайт. Інтэрнэт-браніраванне ўсё часцей спрыяла зніжэнню коштаў на рэйсы, прадаючы непасрэдна пасажырам і выключаючы выдаткі, накладзеныя турагентамі. На працягу года сайт апрацоўваў тры чвэрці ўсіх браніраванняў.

Ryanair запусціла новую базу эксплуатацыі ў аэрапорце Шарлеруа ў 2001 годзе. Пазней у тым жа годзе авіякампанія замовіла 155 новых самалётаў 737—800 у «Boeing», як лічылася, з істотнай зніжкай, якія будуць пастаўляцца на працягу васьмі гадоў з 2002 па 2010 год.[31] Прыблізна 100 з гэтых самалётаў былі пастаўлены да канца 2005 года, хаця ў канцы 2005 года былі невялікія затрымкі, выкліканыя перабоямі ў вытворчасці ў выніку забастоўкі машыністаў «Boeing».[32]

У красавіку 2003 года Ryanair набыла ў KLM свайго хворага канкурэнта Buzz.[33]

На працягу 2004 года Майкл О’Ліры папярэджваў пра «крывавую ванну» зімой, у выніку якой застануцца толькі дзве-тры бюджэтныя авіякампаніі, разлічваючы, што гэта будуць Ryanair і EasyJet.[34] Страта 3,3 еўра мільёнаў у другім квартале 2004 года стала першай зафіксаванай стратай авіякампаніі за 15 гадоў, але неўзабаве авіякампанія стала прыбытковай. Пашырэнне Еўрапейскага Саюза 1 мая 2004 года адкрыла шлях да новых маршрутаў для Ryanair.[35]

Хуткае даданне новых маршрутаў і новых баз дазволіла павялічыць колькасць пасажыраў і зрабіла Ryanair адным з найбуйнейшых перавозчыкаў на еўрапейскіх маршрутах. У жніўні 2005 года авіякампанія заявіла, што перавезла ў Еўропе на 20 % больш пасажыраў, чым British Airways.[36]

За шэсць месяцаў да 30 верасня 2006 года, пасажырапаток вырас больш чым на пятую частку і склаў 22,1 мільёнаў пасажыраў, а даходы выраслі на траціну — да 1,256 млрд. Еўра.[37]

13 лютага 2006 года на брытанскім канале Channel 4 у межах серыі Dispatches быў паказаны дакументальны фільм «Ryanair злавілі на дрымоце». Дакументальны фільм раскрытыкаваў палітыку навучання Ryanair, працэдуры бяспекі і гігіену самалётаў, а таксама падкрэсліў нізкі маральны дух персаналу. Ryanair адхіліла абвінавачванні[38] і заявіла, што рэкламныя матэрыялы, у прыватнасці фотаздымак спячай сцюардэсы, былі падробленыя Dispatches[39].

5 кастрычніка 2006 года Ryanair выступіла з заяўкай на 1,48 млрд еўра (1 млрд. фунтаў стэрлінгаў; 1,9 млрд долараў) для куплі ірландскага перавозчыка Aer Lingus. 2 кастрычніка 2006 года Aer Lingus адхіліў заяўку Ryanair на паглынанне, заявіўшы, што яна супярэчлівая.[40]

У жніўні 2006 года кампанія пачала браць з пасажыраў плату за рэгістрацыю пасажыраў у аэрапорце, таму змяніла сваю палітыку аплаты анлайн-рэгістрацыі. У кампаніі заявілі, што скарачаючы рэгістрацыю ў аэрапорце, гэта памяншае накладныя выдаткі.[41]

Генеральны дырэктар Ryanair Майкл О’Ліры заявіў у красавіку 2007 года, што Ryanair плануе запусціць новыя авіялініі на далёкія адлегласці да 2009 года.[42] Новыя авіялініі будуць асобнымі ад Ryanair і будуць працаваць пад рознымі брэндамі. Яны будуць прапаноўваць як нізкія выдаткі з тарыфамі ад 10 еўра, так і паслугі бізнес-класа, якія будуць значна даражэйшымі, прызначаных для канкуруючых авіякампаній, такіх як Virgin Atlantic. Новая авіякампанія будзе працаваць з існуючых баз Ryanair у Еўропе да прыблізна шасці новых баз у ЗША. Новыя амерыканскія базы будуць не асноўнымі, напрыклад, якаэрапорт JFK у Нью-Ёрку, а меншымі аэрапортамі, размешчанымі за межамі буйных гарадоў. Паколькі Boeing 787 быў зняты з вытворчасці як мінімум да 2012 года, а Airbus A350 XWB не будзе ўведзены ў эксплуатацыю да 2014 года, гэта прывяло да затрымкі запуску авіялініі. Кажуць, што назва новай авіякампаніі будзе RyanAtlantic, і яна будзе прадаваць квіткі праз сайт Ryanair у адпаведнасці з саюзным пагадненнем.[43] У лютым 2010 года О’Ліры заявіў, што запуск будзе адкладзены не раней за 2014 год з-за недахопу падыходных танных самалётаў.[44][45]

У кастрычніку 2008 года Ryanair упершыню вывела сваю дзейнасць з базы ў Еўропе, калі закрыў сваю базу ў Валенсіі, Іспанія.[46] У Ryanair падлічылі, што закрыццё каштавала 750 працоўных месцаў.[47]

1 снежня 2008 года Ryanair распачала другую спробу паглынання Aer Lingus, прапанаваўшы суму ў 748 мільёнаў еўра (619 мільёнаў фунтаў стэрлінгаў; 950 мільёнаў долараў ЗША). Прапанова прадугледжвала 28%-ную прэмію да кошту акцый Aer Lingus на працягу папярэдніх 30 дзён. У Ryanair заявілі: «Aer Lingus, як невялікая аўтаномная рэгіянальная авіякампанія, апынулася на абочыне, паколькі большасць іншых перавозчыкаў пад сцягам ЕС кансалідуюцца». Дзве авіякампаніі будуць працаваць паасобку. Ryanair заявіла, што павялічыць удвая флот авіякампаній Aer Lingus з 33 да 66 і створыць 1000 новых працоўных месцаў.[48][49][50] Савет Aer Lingus адхіліў прапанову і параіў сваім акцыянерам не прадпрымаць ніякіх мер.[51] 22 студзеня 2009 года Ryanair адышла ад спробы паглынання Aer Lingus пасля таго, як ірландскі ўрад адхіліў яе па той прычыне, што яна недаацаніла авіякампанію і нанесла бы шкоду канкурэнцыі.[52] Аднак Ryanair захавала долю ў Aer Lingus; у кастрычніку 2010 года рэгулятары канкурэнцыі ў Вялікабрытаніі пачалі расследаванне з-за асцярог, што доля Ryanair можа прывесці да зніжэння канкурэнцыі.[53]

У 2009 годзе Ryanair абвясціла, што вядзе перамовы з Boeing і Airbus аб замове, якая можа ўключаць да 200 самалётаў. Нягледзячы на тое, што Ryanair мела справу з самалётамі Boeing да гэтага моманту, Майкл О’Ліры заявіў, што купіць самалёты Airbus, калі прапануе больш выгадную здзелку. Галоўны камерцыйны дырэктар Airbus Джон Ліхі ў лютым 2009 года адмаўляў, што вядуцца якія-небудзь перамовы.[54]

21 лютага 2009 года Ryanair пацвердзіла, што плануе закрыць усе стойкі рэгістрацыі да пачатку 2010 года. Майкл О’Ліры, генеральны дырэктар Ryanair, сказаў, што пасажыры змогуць пакінуць свой багаж на месцы здачы багажу, але ўсё астатняе будзе зроблена онлайн. Гэта стала рэальнасцю ў кастрычніку 2009 года.[55]

У чэрвені 2009 года Ryanair паведаміла пра сваю першую гадавую страту, страта склала 169 млн еўра за фінансавы год, які скончваецца 31 сакавіка.[56]

У лістападзе 2009 года Ryanair абвясціла, што перамовы з Boeing ідуць дрэнна і што Ryanair думала аб спыненні перамоваў, затым выставіць на пастаўку 200 самалётаў у перыяд з 2013 па 2016 год і проста верне грошы акцыянерам.[57] Канкурэнт «Боінга» Airbus зноў згадваўся ў якасці альтэрнатыўнага пастаўшчыка Ryanair, але як Майкл О’Ліры, так і дырэктар Airbus Джон Ліі адмовіліся ад гэтага.[58] У снежні 2009 года Ryanair пацвердзіла, што перамовы з «Боінгам» сапраўды праваліліся. Планавалася, што да таго моманту ўсе 112 самалётаў будуць заказаныя, а апошнія пастаўкі адбудуцца ў 2012 годзе, а агульны парк складзе больш за 300 самалётаў. Ryanair пацвердзіла, што дамоўленасць аб цане была дасягнутая, але не змагла дамовіцца аб умовах, паколькі Ryanair хацела перанесці пэўныя ўмовы са сваго папярэдняга кантракта.[59]

Кабіна на борце самалёта Ryanair Boeing 737—800 з рэкламай на шафах
Лічыльнік паслуг Ryanair у міжнародным аэрапорце Глазга, Шатландыя
Зона рэгістрацыі Ryanair у аэрапорце Брэмена, Германія
Ангары Ryanair па тэхнічным абслугоўванні ў аэрапорце Лондан Станстэд, Англія

У красавіку 2010 года, пасля тыднёвага зрыву палётаў у Еўропе, выкліканага вывяржэннем вулкана Эйяф’ялаёкукула ў Ісландыі ў 2010 годзе,Ryanair вырашыла спыніць адмовы ў захаванні правіл ЕС, у якіх гаварылася, што яна абавязана кампенсаваць выдаткі пасажырам, якія апынуліся ў цяжкім становішчы.[60] У заяве кампаніі, апублікаванай 22 красавіка 2010 года, Ryanair ахарактарызавала правілы як «несправядлівыя». 29 красавіка 2010 года Ryanair адмяніла ўсе маршруты з аэрапорта Ліста Феранца Будапешта пасля таго, як перамовы з кіраўніцтвам аэрапорта аб зніжэнні збораў не адбыліся. Паколькі аэрапорт адзіны, які абслугоўвае Будапешт, паблізу няма аэрапортаў з больш нізкім коштам. У чэрвені 2010 года Ryanair заклікала ірландскі ўрад адмовіцца ад падатку на турызм, маючы на ўвазе, што ён разбурае турызм у Ірландыі.[61] У жніўні 2010 года Ryanair правяла прэс-канферэнцыю ў Плоўдзіве і абвясціў аб сваім першым у Балгарыі напрамку, які злучае Плоўдзіў з Лонданам-Станстэдам. Служба павінна была працаваць у лістападзе 2010 года з двух рэйсаў на тыдзень.[62] У канцы 2010 года Ryanair пачала здымаць усе маршруты са сваёй самай маленькай базы у Белфаст-Сіці і Шэнане з-за павышэння платы за аэрапорт.[63]

За апошнія тры месяцы 2010 года Ryanair панесла страту ў памеры 10,3 млн еўра ў параўнанні са стратай у памеры 10,9 млн еўра за аналагічны перыяд папярэдняга года. За квартал было адменена больш за 3000 рэйсаў. Ryanair назвала прычынамі страт забастоўкі і адмену рэйсаў з-за суровых умоў надвор’я.[64]

У сакавіку 2011 года Ryanair адкрыла новы ангар па тэхнічным абслугоўванні ў Міжнародным аэрапорце Глазга-Прэствік, што зрабіла яго найбуйнейшай базай па абслугоўванні флоту. У чэрвені 2011 года Ryanair і COMAC падпісалі пагадненне аб супрацоўніцтве ў распрацоўцы C-919, канкурэнта Boeing 737[65].

Ryanair скараціла магутнасць, прызямліўшы 80 самалётаў у перыяд з лістапада 2011 года па красавік 2012 года з-за высокага кошту паліва і захавання слабых эканамічных умоў.[66]

19 чэрвеня 2012 года генеральны дырэктар Ryanair Майкл О’Ліры абвесціў пра свой намер зрабіць прапанову Aer Lingus цалкам за наяўныя. У 2017 годзе заяўка была заблакаваная Еўрапейскай камісіяй, якая таксама заблакавала папярэднюю заяўку.[67]

Паводле даследаванняў, праведзеных у кастрычніку 2013 года, Ryanair была самай таннай авіякампаніяй у Еўропе па базавай цане (без уліку збораў), але была чацвёртай па кошце, калі былі ўключаны зборы.[68][69]

25 кастрычніка 2013 года Ryanair абвясціла аб тым, што яна называла серыяй «паляпшэнняў абслугоўвання кліентаў», якія павінны адбыцца на працягу наступных шасці месяцаў. Сюды ўваходзілі больш нізкія зборы за перадрук пасадачных талонаў, бясплатныя змены нязначных памылак пры браніраванні на працягу 24 гадзін і бясплатная другая маленькая ручная паклажа. Ryanair заявіла, што ўносіць змены ў выніку зваротнай сувязі з кліентамі.[70]

27 студзеня 2014 года Ryanair пераехала у новы галоўны офіс у Дубліне за 20 млн еўра ў бізнес-парку Airside, які пераўзыходзіў свой папярэдні офіс у аэрапорце Дубліна.[71] Будынак быў афіцыйна адкрыты ў чацвер 3 красавіка 2014 года прэм’ер міністрам Ірландыі Эндам Кені, міністрам фінансаў Майклам Нунанам і лордам-мэрам Дубліна Айсінам Квінам.

8 верасня 2014 Ryanair пагадзілася набыць да 200 самалётаў Boeing 737 MAX 8 (100 пацверджаных і 100 варыянтаў) больш чым за 22 мільярды даляраў.

Авіякампанія пацвердзіла планы па адкрыцці аперацыйнай базы ў аэрапорце Мілан Мальпенса са снежня 2015 года, першапачаткова з адным самалётам.[72]

9 сакавіка 2016 года Ryanair запусціла карпаратыўны самалёт, які прапануе Boeing 737—700 для карпаратыўнага альбо групавога пракату.[73][74]

У лістападзе 2016 года Ryanair запусціла новую пакетную святочную паслугу пад назвай Ryanair Holidays. Новая паслуга прапануе авіябілеты, пражыванне і пакеты трансферу. Сэрвіс быў запушчаны ў Ірландыі, Злучаным Каралеўстве і Германіі, а таксама на іншых рынках[75]. Ryanair супрацоўнічала з іспанскім тураператарам Logitravel і пастаўшчыком паслуг па размяшчэнні World2Meet для стварэння Ryanair Holidays.[76]

У красавіку 2017 года Ryanair пачала выдаваць квіткі на стыковачныя рэйсы, што азначае, што ў выпадку пропуску стыкоўкі кліент будзе перабраніраваны без дадатковай аплаты і атрымае кампенсацыю ў адпаведнасці з Правіламі ЕС аб кампенсацыі за палёты. Такія квіткі прадаваліся толькі на рэйсы са стыкоўкамі ў аэрапорце Рым-Ф’юмічына.[77][78]

У 2017 годзе кампанія абвясціла аб планах штогод папаўняць свой парк 50 новымі самалётамі на працягу наступных пяці гадоў, імкнучыся дасягнуць 160 мільёнаў пасажыраў да пачатку 2020-х гадоў, павялчыўшы з 120 мільёнаў пасажыраў.[79]

Адмова ад стратэгіі адной авіякампаніі

[правіць | правіць зыходнік]

Больш за дзесяць гадоў Ryanair працавала толькі з пасведчаннем ірландскага авіяперавозчыка і выключна пад маркай Ryanair. Аднак, пачынаючы з 2018 года, авіякампанія пачала ўкараняць дадатковыя маркі і працаваць па некалькіх сертыфікатах у розных краінах.

Boeing 737, які эксплуатуецца польскай даччынай кампаніяй Ryanair Sun, пазнаецца толькі па рэгістрацыі польскіх самалётаў

У 2017 годзе Ryanair абвясціла, што ў 2018 годзе адкрые незалежны польскі філіял, які будзе выконваць чартарныя рэйсы з Польшчы ў міжземнаморскія напрамкі. Акрамя адхілення ад палітыкі кампаніі, якая заключаецца ў тым, каб працаваць толькі па адным пасведчанні авіяперавозчыка, гэты крок таксама азначаў, што Ryanair пачынае чартарныя рэйсы пасля таго, як раней засяродзілася толькі на рэгулярных рэйсах.[80] Даччыная кампанія атрымала марку Ryanair Sun і атрымала пасведчанне польскага авіяперавозчыка ў красавіку 2018 года і потым пачала працу.[81] Першапачаткова ў яе быў толькі адзін ужываны Ryanair Boeing 737—800 і дапоўніў сваю працу самалётамі ўласнай арэнды ад сваёй мацярынскай кампаніі. У канцы 2018 года Ryanair Sun была пашырана шляхам пераводу ў яго ўсіх самалётаў Ryanair, якія базуюцца ў Польшчы. Рашэнне было прынята ў сувязі з выдаткамі на персанал і прафсаюзамі.[82] Як следства, Ryanair Sun у асноўным выконвала рэгулярныя рэйсы ад імя сваёй мацярынскай кампаніі, выкарыстоўваючы нумары рэйсаў FR Ryanair.

Таксама ў 2018 годзе Ryanair пашырыла свой партфель аўстрыйскай кампаніяй Laudamotion, пазней перайменаванай у «Lauda». Laudamotion быў пераемнікам Niki, які згарнуўся ў выніку гібелі Air Berlin.[83] Кампанію заснаваў Нікі Лаўда. Першапачаткова Ryanair набыў 25-працэнтную долю ў Laudamotion з намерам павялічыць яе да 75 працэнтаў у чаканні ўрадавага адабрэння. Здзелка была абвешчана ў сакавіку 2018 года напярэдадні запуску перавозчыка ў чэрвені 2018 года.[84] Пасля павелічэння сваёй долі да 75 працэнтаў Ryanair цалкам набыла аўстрыйскую авіякампанію ў снежні 2018 года.[85]

28 верасня 2018 года пілоты, бортны экіпаж і іншы персанал заклікалі да страйку ў сувязі з пераходам работнікаў, якія працуюць па ірландскіх кантрактах і падпарадкоўваюцца ірландскаму заканадаўству, працоўным заканадаўствам сваіх краін, а таксама праблемай іх аплаты працы. З-за лабіравання экіпажа і выхаду пілотаў авіякампаніі давялося адмяніць 250 рэйсаў, якія закранулі каля 40 000 пасажыраў.[86][87]

9 чэрвеня 2019 года Ryanair абвясціла (разам з урадам Мальты) аб стварэнні новай авіякампаніі пад назвай Malta Air, якая будзе складацца з першапачатковага флота з дзесяці самалётаў і будзе прадугледжваць 61 рэйс, якія на той час выконваліся Ryanair з вострава. Флот быў зарэгістраваны на Мальце, а таксама быў створаны новы ангар па рамонце і тэхнічным абслугоўванні.[88][89] Ryanair перадала ўсе свае бягучыя мальтыйскія аперацыі новай авіякампаніі, і чакалася, што яе флот павялічыцца з шасці самалётаў Boeing 737—800, якія ў той час былі вылучаныя для мальтыйскага рынка, да дзесяці (усё ў колерах Malta Air) да сярэдзіны 2020 года.[90]

Генеральны дырэктар перавозчыка выступіў з каментарамі на авіяцыйным саміце A4E у Брусэлі 3 сакавіка 2020 года. Майкл О’ліры сказаў, што ён чакаў, што людзям «надакучыць» пандэмія COVID-19, і да лета 2020 года наступіць аднаўленне.[91] Гэта змянілася, калі Ryanair абвясціла ў заяве, што, як чакаецца, попыт вернецца да ўзроўню 2019 года да лета 2022 года.[92]

Пандэмія COVID-19 аказала значны ўплыў на Ryanair. У той час як генеральны дырэктар Майкл О’ліры застаецца непахісным у тым, што дзяржаўная дапамога не з’яўляецца выратаваннем, перавозчык абвясціў аб шэрагу змяненняў у сваёй дзейнасці. Уключаючы ў сябе страту 3000 працоўных месцаў, абвешчаную 1 мая 2020 года, якая закране ў асноўным пілотаў і бортправаднікоў. Гэта адбылося пасля таго, як авіякампанія абвясціла, што прыпыніць большую частку сваіх аперацый да чэрвеня 2020 года.[92] У ліпені 2020 года генеральны дырэктар Ryanair Майкл О’ліры абвясціў, што кампанія атрымала чыстую страту ў памеры 185 мільёнаў еўра ў перыяд з красавіка па чэрвень 2020 года. Для параўнання, за аналагічны перыяд мінулага года фірма атрымала чысты прыбытак у памеры 243 мільёнаў еўра.[93] У верасні 2020 года авіякампанія прыгразіла пакінуць Ірландыю з-за абмежаванняў COVID-19.[94] Нягледзячы на іх першапачатковы план, выканаць 60 працэнтаў рэйсаў па раскладзе папярэдняга года, у кастрычніку 2020 года кампанія вырашыла скараціць колькасць рэйсаў у перыяд з лістапада 2020 года па сакавік 2021 года да 40 працэнтаў. Па словах О’ліры, гэта стала вынікам «няправільнага кіравання ўрадам паветранымі перавозкамі ў ЕС», паколькі каранцінныя меры былі паслабленыя.[95] Да канца снежня 2020 года авіякампанія паведаміла аб 83-працэнтным зніжэнні гадавога пасажырапатоку ў параўнанні з 2019 годам.[96]

З-за захаванай пандэміі COVID-19 Ryanair чакала страты ў памеры ад 800 млн да 850 млн еўра ў 2021 фінансавым годзе. Усяго было перавезена 27,5 мільёна пасажыраў у параўнанні з 148,6 мільёнамі пасажыраў у папярэднім фінансавым годзе. Поўную фінансавую справаздачу павінны былі апублікаваць 17 мая 2021 года.[97] Кампанія паведаміла аб рэкордных гадавых стратах у памеры 989 мільёнаў даляраў.[98]

Былая штаб-кватэра Ryanair у аэрапорце Дубліна
Стары лагатып Ryanair, які выкарыстоўваўся з 2001 па 2013

год

Галаўны офіс Ryanair знаходзіцца ў бізнес-парку Airside ў горадзе Сордс, графства Дублін, Ірландыя з 2014 года.[99] David Daly, забудоўшчык, пабудаваў гэты аб’ект да куплі Ryanair ў 2012 годзе.[100] Плошча будынка 9 300 м² [101], і авіякампанія заплаціла 11 мільёнаў еўра за тое, каб заняць гэты будынак. Па словах Джона Малігана з Irish Independent, лічылася, што Ryanair адрамантуе будынак яшчэ за 9 мільёнаў еўра.

Раней, з 2004 года, галаўны офіс знаходзіўся на тэрыторыі Дублінскага аэрапорта, у непасрэднай блізкасці ад галаўнога офіса Aer Lingus.[102] Darley Investments пабудавала гэты аб’ект у 1992 годзе. Пазней Ryanair набыла Darley і арандавала галаўны офіс на 30 гадоў у Міністэрства транспарту Ірландыі. На працягу дванаццаці гадоў кампанія не плаціла арэндную плату, хоць меркавалася, што яна будзе плаціць 244 000 еўра ў год. Па сканчэнні дванаццаці гадоў і да 2008 года кампанія заплаціла менш за палову з 244 000 еўра[100].

Працоўныя адносіны

[правіць | правіць зыходнік]

Адмова ў прызнанні прафсаюзаў

[правіць | правіць зыходнік]

У першыя гады, калі ў Ryanair працавала ў агульнай складанасці 450 супрацоўнікаў, кожны з якіх меў акцыі кампаніі, існавала пагадненне аб тым, што супрацоўнікі не будуць уступаць у прафсаюз на той падставе, што яны будуць уплываць на кіраванне кампаніяй.[103] З тых часоў стаўленне да супрацоўнікаў значна змянілася, і новыя супрацоўнікі больш не атрымліваюць акцый кампаніі. Хоць Ryanair абвясціла ў снежні 2017 года, што прызнае прафсаюзы пілотаў, кампанія па-ранейшаму адмаўляецца прызнаваць або весці перамовы з якім-небудзь прафсаюзамі бортправаднікоў. 

У 2011 годзе былы капітан Ryanair быў уганараваны фінансавай кампенсацыяй судом па працоўных спрэчках у Лондане пасля таго, як быў звольнены за выдачу прафсаюзнай формы члену экіпажа падчас дзяжурства.[104] У 2012 годзе была сфарміравана Пілотная група Ryanair, але на сённяшні дзень яна не дасягнула поспеху ў сваёй мэце прадстаўляць пілотаў, якія выконваюць палёты для Ryanair, у якасці падраздзялення для калектыўных перамоў. 

Тысячы адмен рэйсаў 15 верасня 2017 года заахвоцілі пілотаў мабілізавацца, і 15 снежня ў Італіі, Ірландыі і Партугаліі О’ліры ўпершыню прызнаў прафсаюзы, абвінаваціўшы іх у удала абраным часе; ён чакаў росту выдаткаў на працоўную сілу ў 2018 годзе, не змяняючы сваю мадэль.[105] Ryanair абмеркавала прызнанне прафсаюзаў у адказ на пагрозы забастовак у калядны перыяд.[106]

Умовы працаўладкавання

[правіць | правіць зыходнік]

Ryanair падпала пад крытыку за тое, што нібыта прымушала пілотаў плаціць дзясяткі тысяч еўра за навучанне, а затым ствараць кампаніі з абмежаванай адказнасцю у Ірландыі, каб Пілоты працавалі на Ryanair праз агенцтва[4], а таксама прымушала наземны персанал у Іспаніі адкрываць банкаўскія рахункі ў Гібралтары, каб атрымліваць заработную плату.[107]

У маі 2014 года офіс Ryanair у Марсэлі падпаў пад ператрус французскай паліцыі, якая расследуе скаргі на тое, што кампанія не выконвала французскае працоўнае заканадаўства. Ryanair выказала пратэст з нагоды налёту.[108]

У маі 2015 года мэр Капенгагена абвясціў байкот Ryanair. Гэта адбылося ў выніку пратэстаў дацкіх прафсаюзаў адносна ўмоў працаўладкавання.[5] Пасля таго, як судовы працэс пацвердзіў права прафсаюзаў на забастоўку, Ryanair перамясціла свае базы з Даніі.[109]

10 жніўня 2018 года пілоты Ryanair у Германіі, Швецыі, Ірландыі, Бельгіі і Нідэрландах спынілі працу на 24 гадзіны, у выніку чаго 400 рэйсаў былі скасаваныя.[6]

26 верасня 2018 года Ryanair была вымушаны адмяніць 150 рэйсаў, запланаваных на гэты дзень, што складае прыблізна 6 % ад агульнай колькасці рэйсаў з-за забастовак у Іспаніі, Бельгіі, Нідэрландах, Партугаліі, Італіі і Германіі. Брытанскае ўпраўленне грамадзянскай авіяцыі заклікала кампанію выплаціць кампенсацыю 2400 пацярпелым пасажырам у адпаведнасці з Палажэннем ЕС 261, але Ryanair заявіла, што адмовіцца прымаць любыя патрабаванні аб кампенсацыі.[110] У снежні 2018 года ўпраўленне грамадзянскай авіяцыі абвясціла, што будзе прадпрымаць іск супраць Ryanair з-за адмовы выплачваць кампенсацыі тысячы кліентам з Вялікабрытаніі.[111]

Дадатковыя даходы і абслугоўванне ў палёце

[правіць | правіць зыходнік]

Дваццаць працэнтаў выручкі Ryanair фармуецца за кошт дадатковых даходаў, гэта значыць даходаў ад крыніц, адметных ад тарыфаў на квіткі. У 2009 годзе дадатковы даход склаў 598 мільёнаў еўра ў параўнанні з агульнай выручкай у 2 942 мільёны еўра.[112]

Ryanair была апісана часопісам для спажыўцоў Holiday Which? як горшы парушальнік за спагнанне платы за дадатковыя паслугі.[7] У рамках бюджэтнай бізнес-мадэлі авіякампанія спаганяе зборы, якія могуць быць звязаныя з альтэрнатыўнымі паслугамі, такімі як рэгістрацыя ў аэрапорце замест онлайн-сэрвісу і аплата крэдытнай карткай. Яна таксама спаганяе плату за дадатковыя паслугі, такія як рэгістрацыя багажу, і прапануе ежу і напоі для пакупкі ў рамках праграмы «купля на борце».[113]

У 2009 годзе Ryanair адмяніла рэгістрацыю ў аэрапорце і замяніла яе хуткай здачай багажу для тых пасажыраў, якія рэгіструюць багаж.[114] Магчымасць рэгістрацыі ў аэрапорце за 10 еўра была скасаваная, і ўсе пасажыры павінны зарэгістравацца онлайн і раздрукаваць свой уласны пасадачны талон. Пасажырам, якія прыбываюць у аэрапорт без загадзя раздрукаванай онлайн-рэгістрацыі, прыйдзецца заплаціць 55 еўра/45 фунтаў стэрлінгаў за паўторную выдачу пасадачнага талона, у той час як кліентам, якія не могуць зарэгістраваць багаж онлайн, прапануецца аплаціць збор у аэрапорце, які вар’іруецца ў залежнасці ад таго, куды яны ляцяць (па стане на чэрвень 2012 года). Ryanair сутыкнулася з крытыкай у сувязі з неадназначным характарам гэтых зменаў.[8][115]

Без празмернасцяў

[правіць | правіць зыходнік]

Новыя самалёты Ryanair пастаўляліся з не ляжачымі сядзеннямі, без кішэняў на спінцы, картак бяспекі, затрыманых на спінцы сядзенняў, і выратавальных камізэлек, размешчаных над галавой, а не пад сядзеннем. Гэта дазваляе авіякампаніі сэканоміць на самалётах і дазваляе хутчэй правесці ачыстку і праверыць бяспеку ў кароткі час.[116] У розных медыя-платформах паведамлялася, што Ryanair хацела замовіць свой самалёт без аконных заслонак але ў новага самалёта яны ёсць, як таго патрабуюць правілы ірландскага авіяцыйнага кіравання. 

Іншыя прапанаваныя меры па далейшым скарачэнні празмернасцяў ўключалі ліквідацыю двух прыбіральняў, каб дадаць яшчэ шэсць месцаў,[117] перапраектаванне самалёта, каб дазволіць пасажырам падарожнічаць стоячы на «вертыкальных сядзеннях», спагнанне платы з пасажыраў за карыстанне прыбіральняй,[118] дадатковую плату за пасажыраў з залішняй вагой і просьбу пасажыраў несці іх зарэгістраваны багаж у самалёт.[119][120] У той час як генеральны дырэктар Майкл О’ліры першапачаткова сцвярджаў, што спагнанне платы з пасажыраў за прыбіральні «адбудзецца», праз некалькі дзён ён заявіў, што гэта «тэхнічна немагчыма і юрыдычна складана», але «[зроблена] для цікавага і вельмі таннага піяру».[12]

Спажывецкая служба

[правіць | правіць зыходнік]

Ryanair падпадала пад крытыку за многія аспекты абслугоўвання сваіх кліентаў. The Economist напісаў, што «бесцырымонае абыходжанне Ryanair з пасажырамі» дало Ryanair «заслужаную рэпутацыю агіднай кампаніі» і што назва авіякампаніі «стала сінонімам жудаснага абслугоўвання кліентаў… і здзеклівай грубасці ў адносінах да каго- ці чаго-небудзь, хто ўстае ў яе на шляху».[121] У студзені 2019 года было праведзена апытанне, з дапамогай Which? высветлілася, што гэтая авіякампанія ўжо шосты год запар з’яўляецца найменш папулярнай у Вялікабрытаніі авіякампаніяй блізкамагістральных рэйсаў.[10] Ryanair заявіла, што колькасць пасажыраў вырасла на 80 % за папярэднія шэсць гадоў, і гэта было больш дакладным адлюстраваннем папулярнасці авіякампаніі, чым «непрадстаўное апытанне ўсяго 8000 чалавек».[122] У жніўні 2019 года Ryanair апусцілася на самае нізкае месца ў штогадовым рэйтынгу, Which? апытанне, якое ацэньвае абслугоўванне кліентаў 100 папулярных брытанскіх брэндаў.[123]

У 2002 годзе вышэйшы суд Дубліна прысудзіў Джэйн О’кіф кампенсацыю ў памеры 67 500 еўра і яе выдаткі пасля таго, як Ryanair адмовілася прадастаўляць прыз на бясплатнае падарожжа, які яна атрымала за тое, што была 1-мільённым пасажырам авіякампаніі.[124][125]

Авіякампанія падпала пад жорсткую крытыку за дрэннае абыходжанне з пасажырамі-інвалідамі. У 2002 годзе яна адмовілася даць інвалідныя каляскі пасажырам-інвалідам у лонданскім аэрапорце Станстэд, што моцна абурыла групы па абароне правоў інвалідаў.[126] Авіякампанія сцвярджала, што за гэтае становішча нясе адказнасць адміністрацыя аэрапорта, заявіўшы, што інвалідныя крэслы былі прадастаўлены 80 з 84 аэрапортаў прызначэння Ryanair[127]. Рашэннем суда ў 2004 годзе было вырашана, што адказнасць павінна быць падзелена паміж авіякампаніяй і ўладальнікамі аэрапортаў;[128] Ryanair адказала на гэта, дадаўшы дадатковую плату ў памеры 0,50 фунта стэрлінгаў на ўсе квіткі на рэйсы.[129] У ліпені 2012 года 69-гадовай жанчыне Фрэнсіс Даф, у якой была зробленая каластомія, было адмоўлена ў дазволе прынесці сваю медыцынскую аптэчку на борт, нягледзячы на тое, што ў яе быў ліст ад урача, у якім тлумачылася, што ёй неабходна насіць яе з сабой, і персанал пасадкі Ryanair папрасіў яе падняць яе кашулю перад іншымі пасажырамі, каб даказаць, што ў яе ёсць мяшок для калапрыёму. Раней Даф тройчы спрабавала звязацца з авіякампаніяй Ryanair, каб даведацца пра яе палітыку ў дачыненні да калапрыёмных сумак для падарожнікаў, але кожны раз праз паўгадзіны чакання адказу ніхто не адказваў на тэлефонныя званкі.[130] 4 красавіка 2011 года Ryanair пачала дадаваць дадатковую плату ў памеры 2 еўра на сваіх рэйсах для пакрыцця выдаткаў, звязаных з выкананнем Пастановы ЕС 261/2004, якая патрабуе, каб кампанія аплачвала харчаванне і пражыванне пасажыраў на затрыманых і адмененых рэйсах.[131]

Ryanair не прапаноўвала кліентам магчымасць звязацца з ёй па электроннай пошце ці праз вэб-форму, толькі па тэлефоне з прэміяльным тарыфам, па факсе або па пошце; аднак зараз з кампаніяй ёсць магчымасць звязацца праз вэб-форму. Першапачатковая прапанова ў брытанскім парламенце, высунутая ў 2006 годзе, падвергла Ryanair крытыцы па гэтай прычыне і заклікала кампанію даць кліентам магчымасць звязацца з кампаніяй па электроннай пошце.[132]

Палепшанае абслугоўванне кліентаў і прыцягненне сем’яў

[правіць | правіць зыходнік]

17 чэрвеня 2014 года Ryanair абвясціла пра новую кампанію па пераасэнсаванні авіякампаніі, больш зручнай для сем’яў. Выступаючы на AGM у 2014 годзе, выканаўчы дырэктар кампаніі Майкл О’Ліры заявіў, што авіякампаніі неабходна «спыніць залішне раззлаванне людзей». Ryanair заяўляе, што да 20 % з 81 мільёнаў кліентаў лётаюць сем’ямі, і яна хоча павялічыць гэтую лічбу. Кені Джэйкабс, галоўны дырэктар па маркетынгу Ryanair, сказаў: «Сем’і для нас вялікая справа. Мы жадаем стаць бліжэй да групы кліентаў».[133] У якасці яшчэ аднаго кроку кампанія запусціла LiveChat на сваім вэб-сайце, каб палепшыць якасць абслугоўвання і досвед, які прадастаўляецца кампаніяй.[134] Гэтая змена іх падыходу амаль адразу ж пазітыўна адбілася на фінансах кампаніі.[135]

Адмена рэйсаў у верасні і кастрычніку 2017 года

[правіць | правіць зыходнік]

Ryanair падпала пад шырокую крытыку[136][137][138][139][140] пасля таго, як кампанія абвясціла, што будзе адмяняць ад 40 да 50 рэйсаў у дзень (каля 2 % ад агульнай колькасці штодзённых рэйсаў) на працягу верасня і кастрычніка 2017 года. Рэйсы адмяняліся без папярэдняга паведамлення, часам усяго за некалькі гадзін да вылету. Ryanair заявіла, што адмены былі накіраваныя «на павышэнне пунктуальнасці ў рамках усёй сістэмы»[141], якая значна знізілася ў першыя два тыдні верасня, авіякампанія патлумачыла гэта «затрымкамі і забастоўкамі, пагоднымі збоямі і уплывам павелічэння адпускных для пілотаў і бортправаднікоў». У наступных заявах Ryanair прызнала, што яна «пераблытала» графікі адпачынкаў для пілотаў, у тым ліку змяніла каляндарны год для разліку адпачынкаў.[142]

У канцы снежня Which? правяло апытанне, якое ацаніла Ryanair і Vueling у роўнай ступені як горшыя ў свеце па абслугоўванні кліентаў сярод перавозчыкаў блізкамагістральных рэйсаў. У Ryanair адказалі: «іх апытанне 9 000 кліентаў, Which? удзельнікі нерэпрэзентацыйныя і бескарысныя на працягу года, калі Ryanair з’яўляецца найбуйнейшай міжнароднай авіякампаніяй ў свеце (129 млн кліентаў), а таксама самай хуткарослай авіякампаніяй ў свеце (да 9 млн кліентаў у 2017 годзе). Мы прыносім свае глыбокія прабачэнні за адмену рэйсаў і зменах зімовага раскладу, а таксама за нязручнасці, якія яны выклікалі ў менш за 1 % нашых кліентаў».[143]

У 2018 годзе Ryanair стала першай авіякампаніяй і адзінай у спісе не вугольнай электрастанцыяй, якая ўвайшла ў лік 10 кампаній з самым высокім узроўнем выкідаў CO<sub id="mwAzM">2</sub> у ЕС. У тым годзе аб’ём выкідаў Ryanair быў эквівалентны 9,9 мегатонам CO2. За пяць гадоў выкіды выраслі на 49 %. Эколагі рэзка раскрытыкавалі авіякампанію і ўбачылі ў гэтым прыкметы адсутнасці падаткаабкладання авіяцыі.[144] У 2020 годзе Ryanair падпала пад крытыку за рэкламу, дзе заявіўлялася, што кампанія з’яўляецца «еўрапейскай… авіякампаніяй з найменшымі выкідамі», выкарыстоўваючы дадзеныя рэйтынгу эфектыўнасці авіякампаній за 2011 год.[145]

Спрэчная рэклама

[правіць | правіць зыходнік]
Самалёт Ryanair Boeing 737—800, на якім напісана «да пабачэння Latehansa» са спасылкай на нямецкага канкурэнта Lufthansa ў 2008 годзе

Рэклама Ryanair і выхадкі Майкла О’Ліры, такія як наўмыснае распальванне рознагалоссяў з мэтай стварэння бясплатнай рэкламы авіякампаніі[146], прывялі да шэрагу скаргаў у Адміністрацыю рэкламных стандартаў, а часам і да суда супраць авіякампаніі.[13][147][148][149]

Адным з такіх прыкладаў стала інтэрв’ю BBC News у жывым эфіры 27 лютага 2009 года, калі Майкл О’ліры, адзначыўшы, што гэта быў «ціхі дзень навін», пракаментаваўшы, што Ryanair разглядае магчымасць збірання з пасажыраў 1 фунта стэрлінгаў за карыстанне туалетам на сваіх рэйсах. Пасля гэтая гісторыя некалькі дзён асвятлялася ў сродках масавай інфармацыі і прыцягнула ўвагу да аб’явы Ryanair аб тым, што яна выдаляе стойкі рэгістрацыі з аэрапортаў і замяняе іх онлайн-рэгістрацыяй. Праз восем дзён О’ліры ў рэшце рэшт прызнаў, што гэта быў рэкламны трук, заявіўшы, што «гэта наўрад ці адбудзецца, але гэта робіць цікавы і вельмі танны піяр»[150]. Канцэпцыя збірання платы Ryanair нават за гэта самае важнае абслугоўванне кліентаў была прадугледжана на сайце падманных навінаў «Mardale Times» каля пяці месяцаў таму ў артыкуле «Ryanair аб’яўляе аб новай паслузе „Pay-Per-Poo“».[151]

Ryanair часта выкарыстоўвае рэкламу для прамых параўнанняў і нападак на сваіх канкурэнтаў. У адной з рэкламных аб’яваў выкарыстоўвалася фатаграфія Хлопчыка, які сікае, знакамітай бельгійскай Статуі дзіцяці, са словамі: «раззлаваўся з-за высокіх тарыфаў Sabena? Нізкія тарыфы прыбылі ў Бельгію.» Sabena падала ў суд, і суд пастанавіў, што рэклама ўводзіла ў зман і абражала. Ryanair было загадана неадкладна спыніць рэкламу альбо ім пагражалі штрафы. Ryanair таксама была абавязаная апублікаваць прабачэнні і апублікаваць рашэнне суда на сваім вэб-сайце. Ryanair выкарыстала прабачэнні для далейшай рэкламы, у першую чаргу для далейшага параўнання коштаў.[147]

Яшчэ адна правакацыйная рэкламная кампанія пад загалоўкам «Expensive BAstards!» параўноўвала Ryanair з British Airways. Як і ў выпадку з Sabena, British Airways не пагадзілася са спадарожнымі параўнаннямі коштаў і падала ў суд на Ryanair. Аднак у гэтым выпадку вышэйшы суд стаў на бок Ryanair і адхіліў справу BA, загадаўшы BA зрабіць аплату судовых выдаткаў Ryanair. Суддзя пастанавіў, што «скарга зводзіцца да наступнага: Ryanair перабольшыла, выказаўшы здагадку, што BA ў пяць разоў даражэй, таму што BA ўсяго ў тры разы даражэй»[152].

У 2007 годзе авіякампанія Ryanair выкарыстоўвала рэкламу для свайго новага маршруту ў Белфаст, у якой паказаны Марцін Макгінес з Шын Фейн (першы міністра Паўночнай Ірландыі і былы старэйшы камандзір Ірландскай Рэспубліканскай Арміі), які стаяў побач з старшынём партыі Джэры Адамсам з дыялогавам акном, у якім сказана «У авіякампаніі Ryanair тарыфы такія нізкія, што нават брытанская армія паляцела дадому».[153][154][155] Прафсаюзныя актывісты Ольстэра гнеўна адрэагавалі на рэкламу, у той час як Упраўленне па стандартах рэкламы заявіла, што не лічыць, што рэклама выкліча масавыя злачынствы.[156]

Рэклама, якая адлюстроўвае мадэль, апранутую як школьніца, суправаджалася словамі «Самыя гарачыя тарыфы ў школе». Ryanair размясціла рэкламу ў дзвюх шатландскіх і адной агульнабрытанскай газеце. Пасля атрымання 13 скаргаў пра рэкламу шырока паведамлялі нацыянальныя газеты. Орган па стандартызацыі (ASA) рэкламы даручыў авіякампаніі адклікаць рэкламу ў Злучаным Каралеўстве, заявіўшы, што «яна, як уяўляецца, звязвае дзяўчынак-падлеткаў з правакацыйнымі паводзінамі сэксуальнага характару і з’яўляецца безадказнай і можа выклікаць сур’ёзныя альбо шырокія злачынствы». Ryanair заявіла, што «не будзе адклікаць гэтую рэкламу» і «не будзе прадастаўляць ASA ніякіх абавязацельстваў, якія яны шукаюць», на той падставе, што лічаць абсурдным тое, што «здымак цалкам апранутай мадэлі ў цяперашні час выклікае „сур’ёзнае альбо шырока распаўсюджанае правапарушэнняў“, калі шмат вядучых штодзённых газет Вялікабрытаніі рэгулярна паказваюць фатаграфіі жанчын топлес ці часткова апранутых жанчын, не прычыняючы якіх-небудзь сур’ёзных альбо шырокіх правапарушэнняў».[157]

Зманлівая рэклама

[правіць | правіць зыходнік]

Хоць Ryanair звычайна не абслугоўвае асноўныя аэрапорты буйных еўрапейскіх гарадоў, яе крытыкавалі за размяшчэнне назваў вядомых гарадоў у аддаленых другарадных аэрапортах, якія не былі пабудаваныя для турыстычных перавозак і не мелі транзітнага паведамлення з галоўным горадам. Прыклады ўключаюць «Парыж Бове» (85 км (53 міля) на паўночны захад ад Парыжа), «Брусэль-Паўднёвы» (46 км (29 міля) на поўдзень ад Брусэля), «Мілан Бергамо» (45 км (28 міля) ад Мілан), «Франкфурт-Ган» (102 км (63 міля) да Франкфурта, а на самай справе бліжэй да гарадоў Кобленц і Майнц), «Дзюсэльдорф Вецэ» (83 км (52 міля) ад Дзюсэльдорфа), «Стакгольм-Скаўста» (89 км (55 міля) ад Стакгольма), і «Барселона Рэўс» (88 км (55 міля) ад Барселоны). Frommers ахрысціў Ryanair «авіякампаніяй з лепшым рэкламным ходам» за гэтую падманную практыку.[158]

ASA загадала Ryanair спыніць сцвярджаць, што рэйсы з Лондана ў Брусель адбываліся хутчэй, чым чыгуначнае паведамленне Eurostar, на той падставе, што прэтэнзія ўводзіць у зман з-за неабходнага часу паездкі ў згаданыя аэрапорты. Ryanair прытрымліваецца сваіх патрабаванняў, адзначыўшы, што час палёту карацейшы, чым паездка на цягніку, і што час паездкі таксама неабходны, каб дабрацца да станцый Eurostar.[159][160]

У красавіку 2008 года Ryanair сутыкнулася з брытанскім упраўленнем добрасумленнага гандлю (OFT) пасля шэрагу скаргаў на рэкламныя аб’явы. Было ўстаноўлена, што за два гады сем разоў парушаліся правілы рэкламы. Генеральны дырэктар ASA Крыстафер Грэм пракаментаваў, што афіцыйныя звароты ў OFT былі рэдкімі, апошні раз адбыўся ў 2005 годзе. Ён дадаў, што ASA «аддасць перавагу працаваць з рэкламадаўцамі ў рамках сістэмы самарэгулявання, а не звяртацца ў статутны орган, але падыход Ryanair не пакідае нам іншай магчымасці». Ryanair выступіла з заявай, што ASA «прадэманстравала неаднаразовую адсутнасць незалежнасці, непрадузятасці і справядлівасці».[161]

У ліпені 2009 года Ryanair распачала шэраг крокаў для «павышэння выразнасці і празрыстасці свайго вэб-сайта і іншай рэкламы» пасля дасягнення пагаднення з OFT. На вэб-сайце авіякампаніі зараз ёсць заява аб тым, што «тарыфы не ўключаюць дадатковыя зборы», і цяпер яны ўключаюць табліцу збораў, каб спрасціць параўнанне тарыфаў.[162]

У ліпені 2010 года ў дачыненні да Ryanair зноў паўсталі рознагалоссі з нагоды меркаванай зманлівай рэкламы. Ryanair распаўсюдзіла рэкламу ў двух газетах, якая прапануе 10 фунтаў стэрлінгаў за праезд у адзін канец па еўрапейскіх напрамках. Пасля скаргі канкуруючага перавозчыка EasyJet ASA пастанавіла, што прапанова «можа ўвесці ў зман».[163] Ryanair ніяк не пракаментавала гэтую заяву, але адказала EasyJet, заявіўшы, што яго цікавяць дэталі ў гэтых адносінах, але сама кампанія не публікавала сваю своечасовую статыстыку.

У красавіку 2011 года Ryanair рэкламавала «месцы пад сонцам», але рэклама была забароненая, калі высветлілася, што ў некаторых пунктах прызначэння сонца свеціць усяго тры гадзіны ў дзень, а тэмпература вагаецца ад 0 да 14 °C.[164]

У 2016 годзе Ryanair заявіла, што такія вэб-сайты, як Opodo і CheapOair, і іх партнёры займаліся перахопам экранаў і ілжывай рэкламай і спрабавалі перашкодзіць ім паказваць звесткі Ryanair.[165]

У лютым 2020 года ўпраўленне рэкламных стандартаў паведаміла Ryanair прадаставіць адэкватныя доказы ў падтрымку экалагічных патрабаванняў пасля забароны рэкламы, якая заяўляла, што Ryanair з’яўляецца авіякампаніяй з самым нізкім узроўнем выкідаў у Еўропе, якая ўводзіць у зман.[166] У рэкламных аб’явах Ryanair заяўлялася, што ў іх «самыя нізкія выкіды вугляроду чым у любой іншай буйной авіякампаніі», і гэта заява аб «авіякампаніі з нізкім узроўнем выкідаў CO2» заснавана на дадзеных з 27 лепшых авіякампаній Еўропы. ASA ацаніла некаторыя лічбы і вызначэнне «буйной авіякампаніі» для ацэнкі. Скаржнікі заявілі, што заявы ўводзяць у зман і не могуць быць пацверджаны. У адказ на паведамленне ASA Ryanair прывёў дадзеныя Еўракантролю і рэйтынгаў авіякампаній ад Brighter Plant. Аднак ASA заявіла, што Ryanair выкарыстоўвала рэйтынг эфектыўнасці з 2011 года, які «не мае значэння ў якасці абгрунтавання для параўнання, зробленага ў 2019 годзе». ASA заявіла, што кліенты будуць інтэрпрэтаваць рэкламу як тое, што палёт з Ryanair будзе азначаць, што яны ўносяць менш выкідаў CO<sub id="mwAzM">2</sub> у зямную атмасферу, што нельга даказаць. ASA заявіла, што рэкламныя аб’явы «не павінны з’яўляцца зноў у іх цяперашніх формах», паколькі сцверджанні ў іх не могуць быць пацверджаны.

Крытыка даплат

[правіць | правіць зыходнік]

У лютым 2011 года пасажыр авіякампаніі Ryanair Міра Гарсія прад’явіў іск Ryanair за несправядлівыя даплаты, заявіўшы, што надбаўка ў памеры 40 еўра (£ 30) для пасажыраў, якія не змаглі раздрукаваць пасадачную карту да прыбыцця ў аэрапорт, была несправядлівай. Суддзя Барбара Кардова, якая засядала ў Гаспадарчым судзе ў Барселоне, палічыла, што ў адпаведнасці з міжнароднымі канвенцыямі авіяперавозак Ryanair не можа патрабаваць ад пасажыраў з’явіцца ў аэрапорт са сваім пасадачным талонам і не спаганяць з іх 40 еўра (30 фунтаў), калі яны гэтага не робяць, і што штрафы былі жорсткімі, паколькі авіяцыйнае заканадаўства абавязвае авіякампаніі выдаваць пасадачныя талоны. Суддзя Кардова заявіла, што: «Я прызнаю абразлівым і, такім чынам, несапраўдным пункт кантракта, у якім Ryanair абавязвае пасажыра браць пасадачны талон у аэрапорт… звычайная практыка на працягу многіх гадоў заключаецца ў тым, што абавязацельства забяспечваць пасадачны талон заўсёды падае на авіякампанію». Суддзя пастанавіла вярнуць спадарыні Гарсіі грошы і заявіла, што той факт, што кампанія з’яўляецца бюджэтным перавозчыкам, «не дазваляе ёй змяняць асноўныя дагаворныя абавязацельствы».[9] Ryanair абскардзіла гэтае рашэнне, і Апеляцыйны суд Іспаніі адмяніў рашэнне ў лістападзе 2011 года, палічыўшы, што надбаўка адпавядае міжнароднаму праву.[167]

У снежні 2011 года Ryanair абвясціла, што будзе змагацца з планам казначэйства Вялікабрытаніі забараніць зборы, што часопіс Which? назваў «ашуканскімі» зборамі, якія спаганяюцца пры аплаце кліентамі крэдытнай карткай.[168] Заканадаўства ЕС ужо распрацавана супраць надбавак за спосабы аплаты.[169]

Інцыдэнты з палівам

[правіць | правіць зыходнік]

26 ліпеня 2012 года тры самалёты Ryanair, якія ўваходзілі ў аэрапорт Мадрыд-Барахас, перанакіраваны ў аэрапорт Валенсіі з-за моцных навальніц у раёне Мадрыда. Усе тры самалёты абвясцілі надзвычайную сітуацыю (Mayday), калі разлічанае карыснае паліва пры пасадцы ў аэрапорце Валенсіі было менш канчатковага рэзерву (30 хвілін палёту) пасля пратрымання ў паветры ад 50 да 69 хвілін.[170] Ірландскае авіяцыйнае ўпраўленне расследавала інцыдэнты і прыйшло да шэрагу высноў, у тым ліку:

  1. «Ва ўсіх трох выпадках самалёт адправіўся ў Мадрыд з палівам, якое перавышала патрабаванні плана палёту»;
  2. «Экіпаж перанакіраваны ў Валенсію з палівам, якое перавышае мінімальнае паліва, адлюстраванае ў Плане палётаў»;
  3. «Пераарыентацыя на паліва, блізкае да мінімальнага дыверсійнага паліва, у абставінах, якія былі прадстаўлены ўвечары ў гэты дзень, хутчэй за ўсё, прадставіць праблемы для экіпажа. Першапачатковае правядзенне было на паўднёвым захадзе Мадрыда, што павялічыла час адводу да альтэрнатыўнага»;
  4. «Экіпаж абвясціў надзвычайную сітуацыю ў адпаведнасці з EU-OPS, калі разлічанага карыснага паліва для пасадкі ў Валенсіі было менш канчатковага рэзерву»;
  5. «Умовы сустрэчы ў Мадрыдзе былі больш значныя, чым чакалася экіпажам пры разглядзе прагнозу. Такім чынам, на дадатковае паліва ўплывае прагноз»;
  6. «Аперацыі ў ажыўленым аэрапорце, напрыклад Мадрыдзе, ва ўмовах навальніцы з звязаным узроўнем руху могуць дадаць значныя затрымкі да ўсяго руху»;
  7. «Кантроль паветранага руху ў Валенсіі знаходзіўся пад значным ціскам з-за колькасці дыверсій, якія прыбываюць у іх паветраную прастору».[171]

Ірландскае авіяцыйнае ўпраўленне (IAA) вынесла шэраг рэкамендацый, у тым ліку, што Ryanair павінна «перагледзець [сваю] паліўную палітыку і разгледзець пытанне аб прадастаўленні экіпажу рэкамендацый адносна паліва пры эксплуатацыі ў ажыўленых аэрапортах са змешанымі авіяцыйнымі аператарамі і тыпамі, асабліва ў дрэнных умовах надвор’я, калі магчыма».[171] IAA таксама рэкамендаваў Іспанскаму агенцтву па бяспецы авіяцыі «правесці агляд затрымак у Мадрыдзе, каб разгледзець пытанне аб неабходнасці рэкамендаваць дадатковае паліва ці патрабаваць яго перавозіць пры звычайных аперацыях, асабліва там, дзе працуюць паўднёвыя ўзлётна-пасадачныя палосы».

Сярод прычын інцыдэнта Камісія па расследаванні аварый і здарэнняў грамадзянскай авіяцыі прыйшла да высновы, што «палітыка эканоміі паліва кампаніі, хоць і адпавядае мінімальным юрыдычным патрабаванням, імкнецца мінімізаваць колькасць паліва, з якім працуе яе самалёт, і не пакідае яго на непрадбачаныя выпадкі ніжэй за законныя мінімумы. Гэта паспрыяла таму, што колькасць выкарыстанага паліва было няправільна спланавана, і колькасць паліва на борце апусцілася ніжэй неабходнага канчатковага запасу паліва»[172].

У інтэрв’ю нідэрландскай праграме журналісцкіх расследаванняў KRO Reporter чатыры ананімных пілота Ryanair заявілі, што іх прымушалі браць з сабой як мага менш паліва, каб скараціць выдаткі.[173] Ryanair і яе генеральны дырэктар Майкл О’Ліры абверглі гэтыя абвінавачванні і падалі ў суд на KRO.[174][175] 16 красавіка 2014 года суд Нідэрландаў вырашыў, што KRO прадставіла дастатковую колькасць доказаў у двух тэлевізійных серыях Mayday, Mayday, якія выходзілі ў эфіры ў 2012 і 2013 гадах, каб падтрымаць прэтэнзіі ў дачыненні да паліўнай палітыкі Ryanair і «культурнага страху». Таксама было выяўлена, што Ryanair атрымала права адказу на прэтэнзіі. Эфір праграм быў прызнаны грамадскім інтарэсам. Ryanair была абавязана аплаціць судовыя выдаткі па справе.[176]

Барацьба з пандэміяй COVID-19 2020 года

[правіць | правіць зыходнік]

Пачынаючы з канца сакавіка 2020 года, у адказ на неабходныя адмены рэйсаў з-за абмежаванняў на паездкі, устаноўленых урадамі ў сувязі з COVID-19, Ryanair была вымушаная адмяніць рэйсы. Гэта прывяло да таго, што шмат іх супрацоўнікаў былі адпраўленыя ў адпачынак, а зарплата была зніжана да 50 % для некаторых супрацоўнікаў, уключаных у ірландскую схему часовага субсідзіравання заработнай платы.[177] Падарожнікам з адмененымі рэйсамі прапануюцца ваўчары або альтэрнатыўная дата вылету. Ryanair заявіла, што яны не будуць вяртаць наяўныя грошы да тых часоў, пакуль крызіс COVID-19 не скончыцца, што абурыла шмат кліентаў, якім давялося месяцамі чакаць вяртання, прадугледжанага правіламі ЕС.

Апрацоўка зваротаў ад Ryanair выклікала ўсплёск скаргаў у Камісію па рэгуляванні авіяцыі, кліенты якой сцвярджаюць, што ім было адмоўлена ў вяртанні сродкаў за адмену рэйса.[178] Многія арганізацыі занялі пазіцыю, накіраваную супраць авіяцыйнай прамысловасці, з дапамогай дзеянняў або заяў у прэсе.[179] Італьянскае упраўленне грамадзянскай авіяцыі ENAC прыгразіла забараніць Ryanair з-за меркаванага парушэння мясцовых правілаў COVID-19.[180]

Кіраўнік авіякампаніі Ryanair Майкл О’Ліры заявіў, што самалёты не будуць лётаць, калі авіякампанія павінна пакінуць свае сярэднія месцы пустымі, каб выконваць правілы сацыяльнай дыстанцыяцыі падчас палёту. Паводле яго слоў, блакаванне прасторы паміж крэсламі з’яўляецца «ідыёцкім» і не будзе мець карыснага эфекту.[181]

Ryanair мае некалькі лоў-кост канкурэнтаў. У 2004 годзе было створана каля 60 новых бюджэтных авіякампаній. Нягледзячы на тое, што Aer Lingus традыцыйна з’яўляецца авіякампаніяй з поўным спектрам паслуг, з 2002 года яна перайшла на стратэгію нізкіх тарыфаў, што прывяло да значна больш інтэнсіўнай канкурэнцыі з Ryanair на ірландскіх маршрутах.[182] Ryanair з’яўляецца членам авіякампаніі Airlines for Europe, раней з’яўлялася членам неіснуючай Еўрапейскай асацыяцыі авіякампаній па нізкіх тарыфах.[183][184]

Да авіякампаніям, якія спрабуюць наўпрост канкураваць з Ryanair, ставяцца на канкурэнтнай аснове, пры гэтым некаторыя абвінавачваюць Ryanair ў зніжэнні тарыфаў, каб істотна падарваць сваіх канкурэнтаў. У адказ на MyTravelLite, які пачаў канкурыраваць з Ryanair на маршруце Бірмінгем-Дублін у 2003 годзе, Ryanair стварыла канкуруючыя рэйсы на некаторых маршрутах MyTravelLite, пакуль ён не сыйшоў. Go была яшчэ адной авіякампаніяй, якая спрабавала прапанаваць паслугі з базы Ryanair з Дубліна ў Глазга і ў Эдынбург у Шатландыі. Завязалася жорсткая бітва, якая скончылася тым, што Go адклікала сваю службу з Дубліна.[185]

У верасні 2004 года найбуйнейшы канкурэнт Ryanair, EasyJet, упершыню абвясціў аб маршрутах ў Ірландскую Рэспубліку, пачынаючы з маршруту Корк—Лондан-Гатвік. Да гэтага EasyJet ніколі не канкуравала наўпрост з Ryanair на яе роднай зямлі. Пазней EasyJet адклікала свае маршруты Гатвік-Корк, Гатвік-Шэнан, Гатвік-Нок і Лутон-Шэнан.[186]

У 2012 годзе Ryanair таксама адрэагавала на рашэнне іншага бюджэтнага авіяперавозчыка Wizz Air, які планаваў перанесці свае рэйсы з аэрапорта Шапена ў Польшчы ў новы недарагі аэрапорт Варшава/Модлін у Новым Двуры Мазавецкі.[187] Раней Ryanair здзяйсняла маршрут у Дублін з Варшавы, але адмовілася, заявіўшы, што плата ў галоўным аэрапорце Варшавы была занадта высокай. Калі Wizz Air пачаў працу з аэрапорта Модлін, Ryanair пачала некалькі новых маршрутаў з гэтага ж аэрапорта, большасць з якіх былі ідэнтычнымі маршрутам, прапанаваным Wizz Air.

У 2008 годзе Ryanair папрасіла ірландскі вышэйшы суд расследаваць, чаму яму было адмоўлена ў дазволе ляцець з Нока ў Дублін. Гэты маршрут выйграў CityJet, які не змог забяспечыць працу службы. Затым Aer Arann, які заняў другое месца, было дазволена пачаць палёты. Гэты крок, Ryanair крытыкуе за тое, што не быў ініцыяваны дадатковы тэндэр.[100]

DFDS Seaways назваў прычынай адмовы ад паромнай сувязі НьюкаслГётэбарг у кастрычніку 2006 года канкурэнцыю з боку недарагіх авіязносін, асабліва Ryanair, якая зараз лётае ў аэрапорт Эдынбург і аэрапорт Лондан-Станстэд з аэрапорта Гётэбарг Ландветэр[188] Гэта была адзіная спецыялізаваная пасажырская пераправа паміж Швецыяй і Злучаным Каралеўствам, якая працавала ў розных аператарах з XIX стагоддзя.

Найбуйнейшая база Ryanair знаходзіцца ў Лондане-Станстэд з 44 самалётамі, за ёй ідзе база ў аэрапорце Дубліна.[189] Ryanair працуе з 84 баз, якія знаходзяцца ў 35 краінах Еўропы і Паўночнай Афрыкі, на некаторых з іх знаходзяцца толькі адзін самалёт.[190] Некалькі аэрапортаў, якія не з’яўляюцца базавымі, абслугоўваюць больш рэйсаў і пунктаў прызначэння, чым некаторыя базавыя Аэрапорты.

Ryanair традыцыйна аддае перавагу лётаць у меншыя ці другасныя аэрапорты, як правіла, за межамі буйных гарадоў, каб дапамагчы кампаніі скарыстацца больш нізкай платай за пасадку і хуткім часам звароту, каб скараціць выдаткі. Ryanair нават назвала аэрапорт Браціславы ў Славакіі «Браціслава Вена», нягледзячы на 80 км аддаленасці ад Вены і на нацыянальную мяжу. У некаторых выпадках другасныя аэрапорты не аддалены ад горада, які яны абслугоўваюць, і на самай справе могуць быць бліжэй, чым галоўны аэрапорт горада; як прыклад аэрапорт Рым-Чампіна.

Ryanair па-ранейшаму абслугоўвае шэраг буйных аэрапортаў, у тым ліку Амстэрдам, Афіны, Барселона-Эль-Прат, Брусель-Завентэм, Будапешт, Капенгаген, Дублін, Франкфурт, Лісабон, Лондан-Гатвік, Мадрыд-Барахас, Марсэль, Осла-Гардэрмуэн і Рым-Ф’юмічына. У некаторых з гэтых гарадоў няма жыццяздольнага другаснага аэрапорта, які Ryanair магла бы выкарыстоўваць у якасці альтэрнатывы.[158] У апошнія гады Ryanair павялічыла сваю прысутнасць у асноўных аэрапортах, паколькі імкнецца прыцягнуць больш дзелавых пасажыраў. Улетку 2014 года авіякампанія ўпершыню адкрыла базы ў Афінах, Лісабоне і асноўных аэрапортах Бруселя і Рыма.

Ryanair лётае па мадэлі «кропка-кропка», а не па больш традыцыйнай мадэлі авіяцыйнага вузла і спіц, дзе пасажырам даводзіцца перасаджвацца на транзітныя самалёты ў буйным аэрапорце, звычайна такім чынам яны могуць дабрацца да большай колькасці пунктаў прызначэння.[191][192] У красавіку 2017 года Ryanair дадала ў свой партфель больш непрамых рэйсаў, пачынаючы з новага перасадачнага вузла ў Рым- Ф’юмічына.[193] Ryanair мае 50 еўрапейскіх баз. Нягледзячы на тое, што гэта Ірландская авіякампанія і мае значную прысутнасць там, яна таксама мае значную прысутнасць у Францыі, Германіі, Італіі, Польшчы, Іспаніі, Злучаным Каралеўстве, а таксама ў шмат іншых еўрапейскіх краінах. У цяперашні час яго найбуйнейшым рынкам збыту З’яўляецца Італія, з чатырнаццаццю базамі і дзевяццю неасноўным аэрапортамі.

Найбуйнейшым канкурэнтам Ryanair З’яўляецца EasyJet, які надае значна больш увагі буйным або асноўным аэрапортам, такім як Амстэрдам і Парыж-Шарль дэ Голь, арыентуючыся ў асноўным на дзелавых пасажыраў. Ryanair таксама абслугоўвае сонечныя і пляжныя напрамкі з базамі на Канарскія астравах, Кіпры, Грэчаскіх астравах і Мальце, сярод іншых. У жніўні 2014 авіякампанія апублікавала амбіцыйныя планы па стварэнні буйнога хаба ў Ізраілі для абслугоўвання шырокага спектру еўрапейскіх маршрутаў.[194] У снежні 2014 Ryanair абвясціла аб планах адкрыць сваю 72-ю базу ў 2015 годзе на Азорскіх астравах.[195] У лютым 2018 года з-за таго, што ўрад Шатландыі не адмяніў ці не знізіў пошліны на авіяпасажыраў, Ryanair абвясціла, што скароціць шмат рэйсаў з аэрапорта Глазга, у выніку чаго авіякампанія зачыніць там сваю базу. Адзінымі маршрутамі з Глазга да канца кастрычніка былі Дублін, Кракаў і Вроцлаў, астатнія былі часова прыпыненыя. Гэта прывяло да страты 300 супрацоўнікаў аэрапорта. У красавіку 2019 года авіякампанія аднавіла чатыры сваіх маршруты: у Алікантэ, Брусэль, Малагу і Варшаву.[196]

Топ аэрапортаў па напрамках
(толькі 48 + пункты прызначэння)
Лістапад 2020
Аэрапорт ІАТА Прызначэнне
Дублін DUB 122
Лондан-Станстэд СТН 95
Мілан-Бергама BGY 81
Вена VIE 77
Малага AGP 77
Алікантэ ALC 75
Кракаў KRK 74
Брусэль-Шарлеруа CRL 73
Пальма-дэ-Маёрка PMI 71
Эдынбург EDI 64
Манчэстэр MAN 64
Мальта MLA 61
Берлін BER 58
Барселона BCN 58
Порту OPO 55
Палерма PMO 53
Неапаль NAP 52
Балоння BLQ 51
Марсель MRS 48
Лепшыя аэрапорты па напрамках 2007—17[197]
Горад Прызначэнняў Утрыманне
Дублін 185 73 %
Лондан Станстэд 132 69 %
Бергама 124 65 %
Шарлеруа 116 70 %
Жырона 112 35 %
Хан 103 44 %
Уіз 97 45 %
Алікантэ 90 61 %
Мадрыд 86 57 %
Піза 86 53 %

Выбар напрамкаў

[правіць | правіць зыходнік]

Калі Ryanair вядзе перамовы з аператарамі аэрапортаў, ён патрабуе вельмі нізкіх збораў за пасадку і абслугоўванне, а таксама фінансавую дапамогу ў правядзенні маркетынгавых і рэкламных кампаній. Паведамлялася, што падчас наступных перамоваў аб падаўжэнні кантракту авіякампаніі настройвалі аэрапорты адзін супраць аднаго, пагражаючы спыніць абслугоўванне і разгарнуць самалёт у іншым месцы, калі аэрапорт не пойдзе на далейшыя саступкі. Згодна з біяграфіяй Майкла О’Ліры, «Жыццё ў поўным пералёце», з ростам папулярнасці Ryanair таксама расце перагаворная сіла як з аэрапортамі, так і з вытворцамі самалётаў, авіякампанія менш занепакоеная падыходам да даследавання рынку, да выбару маршруту, а заснавана больш на эксперыментах. Гэта азначае, што больш верагодна, што самалёт будзе ляцець паміж самымі недарагімі аэрапортамі, чакаючы, што толькі яго прысутнасці на гэтым маршруце будзе дастаткова для стварэння попыту, якога раней, магчыма, не існавала альбо цалкам, альбо часткова.[198]

У красавіку 2006 года з-за няздольнасці дасягнуць пагаднення па новым камерцыйным кантракце Ryanair абвясціла, што ў самыя кароткія тэрміны спыніць абслугоўванне па маршруце Дублін-Кардыф.[199] Кіраўніцтва аэрапорта абвергла сцвярджэнне Ryanair аб неабгрунтавана высокіх аэрапортавых зборах, заявіўшы, што зборы ў Кардыфе ўжо былі ніжэй за сярэдні паказчык Ryanair, і заявіла, што Ryanair нядаўна ўжыла той жа падыход да перамоваў з аэрапортам Корк і лонданскім аэрапортам Станстэд.[200] У 2009 годзе паведамлялася, што Ryanair пачала «жорсткія» перамовы з аэрапортам Шэнан, пагражаючы закрыць 75 % сваіх аперацый там з красавіка 2010 года[201]. Ryanair была вымушаная адмовіцца ад свайго маршруту Рым-ЧампінаАльгера пасля таго, як маршрут быў выдзелены Air One у якасці маршруту па абавязацельству прадастаўлення дзяржаўных паслуг(PSO). Еўрапейская камісія расследуе дзеянні італьянскага ўрада па прызначэнні маршрутаў PSO і, такім чынам, абмежавання канкурэнцыі. У 2016 годзе Ryanair адклікала больш за палову сваіх рэйсаў з аэрапорта Руге у Нарвегіі, пасля чаго аэрапорт вырашыў цалкам зачыніцца, бо яны знаходзіліся ў прыватнай уласнасці і панеслі б страты з-за нізкага аб’ёму перавозак.

У некаторых выпадках (усё больш і больш з цягам гадоў) Ryanair вырашыла выкарыстоўваць буйныя аэрапорты, дзе яны не з’яўляюцца дамінуючымі, і плаціць там звычайныя зборы. Як прыклад — Барселона, Осла і Капенгаген.

Памер аўтапарка Ryanair Holdings Group.
Боінг 737—800 Ryanair.

Цяперашні групавы флот

[правіць | правіць зыходнік]

На ліпень 2021 года, флот Ryanair Group складаецца з наступных самалётаў:[202]

Былы самалёт Ryanair 737—300 з гібрыднай ліўрэяй Continental Airlines.
Флот Ryanair
Самалёт Эксплуатуецца Заказана Пасажыраў Нататкі
Airbus A320-200 29 11 180 Эксплуатуецца Lauda Europe.
Boeing 737-700 1 60 Выкарыстоўваецца ў асноўным у якасці вучэбнага самалёта. Эксплуатуецца Ryanair. EI-SEV
Boeing 737—800 256 189[203] Эксплуатуецца Ryanair.
120 Эксплуатуецца Malta Air.
47 Эксплуатуецца Buzz.
2 Эксплуатуецца Ryanair UK.
Boeing 737 MAX 200 4 216 197[204] Пастаўка затрымліваецца з-за прыпэнення экспулатацыі Boeing 737 MAX у свеце.[205]
Усяго 457 227

У мінулым Ryanair эксплуатавала наступныя тыпы самалётаў:

Былы флот Ryanair
Самалёты Пачатак эксплуатацыі, год Канец эксплуатацыі, год Нататкі
ATR 42-300 [206] 1989 1991
BAC One-Eleven 500 1986 1994
Boeing 737—200 1994 2005 Заменены на 737—800. У кастрычніку 2004 года Ryanair прадала свой парк з 20 самалётаў 737—200 ТАА «Autodirect Aviation» за 8,1 млн долараў.
6 самалётаў ужо былі знты з эксплуатацыі, а астатнія 14 былі перададзены ў перыяд з 2004 па 2005 гады [207]
Boeing 737—300 2002 2004 Заменены на 737—800
Boeing 737—400 2004 2005 Арандаваны ў Air Atlanta Icelandic і AirExplore (на працягу лета 2014 года [208]).
Embraer EMB 110 Bandeirante [209] 1985 1989
Hawker Siddeley HS 748 1986 1990

Развіццё флоту

[правіць | правіць зыходнік]

Пасля прыпэнення экспулатацыі ў 2019 годзе ўсіх самалётаў 737 MAX Ryanair першапачаткова пацвердзіла свой давер да самалёта і паказала, што будзе гатовая размясціць новы заказ, як толькі ён вернецца ў эксплуатацыю; яна будзе дамагацца зніжэння цаны замест грашовай кампенсацыі.[210] У ліпені таго ж года кампанія папярэдзіла, што некаторыя з яе баз будуць зачыненыя на кароткі тэрмін у 2020 годзе з-за недахопу паставак MAX, і паказала, што замоўленая версія MAX 200 запатрабуе асобнай сертыфікацыі, якая, як чакаецца, зойме яшчэ два месяцы пасля таго, як MAX вернецца ў эксплуатацыю.[211] У тым жа месяцы О’ліры выказаў заклапочанасць і расчараванне з нагоды затрымак з сертыфікацыяй і паведаміў, што паралельна з абмеркаваннямі з Boeing адносна патэнцыйнай замовы на пастаўку новых самалётаў з 2023 года ён таксама размаўляў з Airbus, які прапаноўваў вельмі агрэсіўныя кошты.[212]

На сакавік 2018 года сярэдні ўзрост парку Ryanair складаў прыблізна 6,5 гадоў[213], што прыкладна на 2 гады больш за некаторых канкурэнтаў.[214][215][216] Калі Boeing будуе самалёт для Ryanair, яму прысвойваецца код заказчыка AS, які адлюстроўваецца ў пазначэнні самалёта ў выглядзе інфікса, напрыклад 737-8AS.

Парк Ryanair упершыню дасягнуў 200 самалётаў 5 верасня 2009 года.[217][218] Усе самалёты ў парку Ryanair былі перааснашчаны крылцамі, якія павышаюць эксплуатацыйныя характарыстыкі, і ў больш позніх пастаўках яны былі ўстаноўлены ў стандартнай камплектацыі.[219]

Кампанія таксама валодае трыма бізнес-самалётамі Learjet 45, якія базуюцца ў аэрапорце Лондан Станстэд і аэрапорце Бергама, але зарэгістраваны на востраве Мэн, якія ў асноўным выкарыстоўваюцца для хуткай транспарціроўкі абслуговага персаналу і невялікіх дэталяў самалёта па сетцы.[220]

13 сакавіка 2013 года Ryanair падпісала заказ на 175 новых Boeing 737—800. На прэс-канферэнцыі, якая абвяшчала заказ, Майкл О’Ліры заявіў, што Ryanair па-ранейшаму ацэньвае магчымасць Boeing 737 MAX, і заявіў, што ў сакавіку велізарны заказ быў прызначаны на Boeing 737 Next Generation, а не 737 MAX, паколькі да ўводу ў эксплуатацыю 737 MAX патрабаваўся самалёт.

30 красавіка 2014 года Ryanair пацвердзіла, што загадала папоўніць свой флот яшчэ пяццю самалётамі, чатыры з якіх павінны быць пастаўлены ў 2015 годзе, а апошні — у лютым 2016 года, каб павялічыць колькасць самалётаў да 180.[221]

Улетку 2014 года Ryanair заключыла кантракт з AirExplore на правядзенне некаторых летніх рэйсаў паміж Лонданам Станстэдам і аэрапортам Дубліна.[222]

Ryanair таксама праявіла цікавасць да іншых самалётаў, у тым ліку Comac C919, калі ў 2011 годзе падпісала пагадненне аб праектаванні з Comac, каб дапамагчы ў вытворчасці рэактыўнага самалёта, канкуруючага з прапановамі Boeing. На Парыжскім авіясалоне у 2013 годзе Майкл О’ліры заявіў, што Comac можа пабудаваць павялічаную версію самалёта C919, якая змяшчала б да 200 пасажыраў.[223]

8 верасня 2014 Ryanair узяла на сябе абавязацельства замовіць 100 новых самалётаў Boeing 737 MAX 8 (плюс дадатковыя 100) для пастаўкі з 2019 года.

1 снежня 2014 авіякампанія завяршыла свой заказ на 200 самалётаў Boeing 737 MAX 200, версію 737 MAX 8 для бюджэтных авіякампаній, названую ў гонар таго факту, што яны могуць перавозіць 200 пасажыраў. Заказ ўключае ў сябе 100 фірмовых і 100 правоў на куплю. Гэта робіць Ryanair стартавым заказчыкам Boeing 737 MAX 200.

Пасля затрымак з-за прыпынення эксплуатацыі 737 MAX, першы 737 MAX 8-200 быў канчаткова дастаўлены ў Ryanair 16 чэрвеня 2021 года. Дванаццаць паставак чакаліся ў летні сезон 2021 (6 для Ryanair і 6 для Malta Air) і яшчэ 50 да лета 2022[224].

23 чэрвеня 2021 года паведамлялася, што Ryanair адкрые пасажырскі рэйс паміж Лонданам і Тамперэ 2 лістапада таго ж года[225][226][227].

Няшчасныя выпадкі і здарэнні

[правіць | правіць зыходнік]
  • 10 лістапада 2008 года рэйс 4102 Ryanair з аэрапорта Франкфурт-Ган атрымаў пашкоджанне на хадавой частцы падчас аварыйнай пасадкі ў аэрапорце Рым-Чампіна пасля сутыкнення з птушкамі, якія пашкодзілі абодва рухавікі на падыходзе. На борце было шэсць членаў экіпажа і 166 пасажыраў.[228] Два члены экіпажа і восем пасажыраў былі дастаўлены ў бальніцу з невялікімі траўмамі.[229] Партавая хада Боінга 737—800 абрынулася[230] пакінуўшы самалёт на пасадачнай паласе і закрыўшы аэрапорт больш чым на 35 гадзін. Акрамя пашкоджанняў рухавікоў і хадавой часткі, задні фюзеляж таксама быў пашкоджаны кантактам з узлётна-пасадачнай паласой.[231] Самалёт быў на столькі пашкоджаны, што не быў прыдатны да рамонту. Канчатковае паведамленне аб аварыі, расследаванае ANSV (Нацыянальнае агенцтва па бяспецы палётаў), было апублікавана 20 снежня 2018 года, больш чым праз 10 гадоў пасля аварыі, і толькі на італьянскай мове.[232] Пераклад на англійскую мову быў прадастаўлены ў базе дадзеных авіяцыйных аварый.[233]
  • 23 мая 2021 года рэйс 4978 авіякампаніі Ryanair (Афіны—Вільнюс), які перавозіў 6 членаў экіпажа і 126 пасажыраў, быў перанакіраваны ў Нацыянальны аэрапорт Мінск пасля ілжывай пагрозы аб бомбе, калі самалёт знаходзіўся ў 83 км на поўдзень ад Вільнюса і ў 170 км на захад ад Мінска, але ўсё яшчэ ў беларускай паветранай прасторы.[234] Паводле паведамлення авіякампаніі, яе пілоты былі апавешчаныя беларускімі ўладамі пра «патэнцыйную пагрозу бяспецы на борце» і сказалі пасадзіць самалёт у Мінску.[235][236] У Мінску беларускага журналіста і апазіцыйнага актывіста Рамана Пратасевіча і яго дзяўчыну знялі з самалёта і арыштавалі.[237][238] Нягледзячы на тое, што самалёт быў бліжэй да Вільнюса, прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка, як паведамляе яго прэс-служба, асабіста загадаў перанакіраваць рэйс у Мінск і накіраваў на яго суправаджэнне знішчальны самалёт ВПС МіГ-29[239][240]. Лідар беларускай апазіцыі Святлана Ціханоўская заклікала ІКАО расследаваць гэты інцыдэнт.[241]

Зноскі

  1. Ryanair carries more international passengers than any other airline.
  2. Latest Register and Monthly Changes. Irish Aviation Authority (30 верасня 2017).
  3. About us. Ryanair.com.
  4. а б Mirror.co.uk Guess which airline cuts costs by hiring freelance pilots? Архівавана 23 верасня 2012.
  5. а б "Frank Jensen: Ansatte i København benytter ikke Ryanair". DR. 16 May 2015.
  6. а б "Ryanair strike: One in six flights cancelled in pilot walkout".
  7. а б Ryanair the 'worst offender' for extra charges on fares. The Belfast Telegraph.
  8. а б "Ryanair to improve clarity over 'hidden charges'". The Daily Telegraph. 6 July 2009.
  9. а б "Judge tells Ryanair that forcing passengers to print boarding passes is illegal". The Guardian. 14 January 2011.
  10. а б "Ryanair named 'worst short-haul airline'". BBC News. 5 January 2019.
  11. "Ryanair ranked 'worst airline' for sixth year in a row". The Guardian. 5 January 2019.
  12. а б Charging for toilets PR stunt, says Ryanair boss. The Irish Times (7 сакавіка 2009).
  13. а б "Ryanair advert dubbed 'offensive'". BBC News. 4 February 2004.
  14. "Michael O'Leary: a gift for controversy and an eye on the bottom line". The Observer. 24 September 2017.
  15. O'Halloran, Barry. Trade union insists Ryanair offer direct employment to pilots (англ.).
  16. Annual Report(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 26 сакавіка 2021. Праверана 9 ліпеня 2021.
  17. "Ryanair profit falls, hammering shares". 2008-07-28.
  18. history of ryanair – Google zoeken (1 кастрычніка 2009).
  19. "The rise and rise of Ryanair". 6 June 2004.
  20. Flying too close to the sun - how poor management and greed downed GPA.
  21. "Tony Ryan Obituary". 4 October 2007.
  22. Edwards, Elaine. Fledgling Ryanair clashed with minister over approval for jets (англ.).
  23. "LEA is back from the dead": 7. {{cite journal}}: Шаблон цытавання journal патрабуе |journal= (даведка)
  24. "World Airline Directory": 108. {{cite journal}}: Шаблон цытавання journal патрабуе |journal= (даведка)
  25. "World Airline Directory": 116. {{cite journal}}: Шаблон цытавання journal патрабуе |journal= (даведка)
  26. а б Espiner, Tom. "Michael O'Leary: Ryanair's outspoken boss".
  27. Simper, Robert (1998). River Medway and the Swale. Lavenham: Creekside Publishing. p. 23. ISBN 0951992775.
  28. Ryanair Holdings plc – Company History. Fundinguniverse.com.
  29. Ryanair Holding plc: Consolidated Financial Statements For The Year Ended 31 March 1999. Ryanair.com.
  30. About Us. Ryanair.com.
  31. "Ryanair in Boeing spending spree". BBC News. 24 January 2002.
  32. "Ryanair's new routes could face delays due to strike". The Irish Times. 9 September 2005. Архівавана з арыгінала 22 кастрычніка 2012. Праверана 18 кастрычніка 2022.
  33. Coyle, Dominic (29 April 2003). "Buzz gets go-ahead to resume flights". Архівавана з арыгінала 22 кастрычніка 2012. Праверана 18 кастрычніка 2022.
  34. Creaton, Siobhan (6 June 2004). "Ryanair warns of 'bloodbath' in airline industry". Архівавана з арыгінала 22 кастрычніка 2012. Праверана 18 кастрычніка 2022.
  35. O'Sullivan, Jane (22 June 2005). "Ryanair sticks to 10% growth forecast". Архівавана з арыгінала 22 кастрычніка 2012. Праверана 18 кастрычніка 2022.
  36. About Us.
  37. Airliner World, January 2007
  38. Ryanair Statement for Channel 4 Dispatches Programme(недаступная спасылка). Ryanair (9 лютага 2006). Архівавана з першакрыніцы 27 сакавіка 2009. Праверана 9 ліпеня 2021.
  39. Dispatches misleading advertisement in media(недаступная спасылка). Ryanair (13 лютага 2006). Архівавана з першакрыніцы 21 сакавіка 2006. Праверана 12 студзеня 2022.
  40. "Aer Lingus says no as Ryanair ups stake". Raidió Teilifís Éireann. 5 October 2006.
  41. "Ryanair to charge for airport check-in". Flight International. 24 August 2007.
  42. Boston Globe, 12 April 2007
  43. Black, Fergus (13 April 2007). "O'Leary plans new all-frills airline for flights to US".
  44. Riegel, Ralph (3 February 2010). "Ryanair wages price war on Aer Lingus in holiday market".
  45. Young, Kathryn M.. Long-haul, low-cost FlyA slated for 2013 launch | News content from. ATWOnline (2 ліпеня 2012).
  46. Ryanair closes Valencia base By Kevin Done, Aerospace Correspondent in the Financial Times 24 October 2008 19:26
  47. Valencia Loses 750,000 Passengers and 750 Jobs Архівавана 30 верасня 2009 года., Ryanair press release 24 October 2008
  48. "Aer Lingus rejects Ryanair offer".
  49. "Ryanair's Renewed Offer for Aer Lingus Is Rejected".
  50. Aer Lingus rejects Ryanair’s offer — RTÉ News.
  51. Aer Lingus rejects Ryanair takeover bid — RTÉ News.
  52. "Update 4-Ryanair concedes defeat in Aer Lingus bid". Архівавана з арыгінала 28 ліпеня 2012. Праверана 9 ліпеня 2021.
  53. UK regulator surprises Ryanair with Aer Lingus merger probe. Flightglobal.
  54. "Airbus: No Deal with Ryanair". Архівавана з арыгінала 5 лістапада 2009. Праверана 9 ліпеня 2021.
  55. "Ryanair to abolish check-in desks". BBC. 21 February 2009.
  56. "Ryanair reports first annual loss". BBC News. 2 June 2009.
  57. Ryanair Threatens to End Relationship with Boeing Over Prices – Travel News(недаступная спасылка). Asap.co.uk (3 лістапада 2009). Архівавана з першакрыніцы 4 лютага 2012. Праверана 9 ліпеня 2021.
  58. "Update 2-Ryanair says likely to shelve 200-plane Boeing deal". 8 December 2009.
  59. News : Ryanair Confirms Boeing Negotiations Have Terminated.... Ryanair.com (18 снежня 2009).
  60. "Italy fines Ryanair over volcano ash 'failings'". 15 May 2010.
  61. Ryanair calls for end to tourist tax.
  62. Райън еър обявяват официално стъпването си в Пловдив тази сряда. plovdiv24.bg (2 жніўня 2010).
  63. O'Leary claims Shannon 'dying on its feet' as Ryanair cuts flights by 21%. The Irish Examiner.
  64. "Ryanair blames snow and strikes for third-quarter loss". The Guardian. 31 January 2011.
  65. Ryanair and Comac (Commercial Aircraft Corp. of China) Sign C 919.... Ryanair.com (6 лістапада 2006).
  66. Odell, Mark (23 May 2011). "Ryanair to cut capacity for first time". Financial Times.
  67. "EU blocks Ryanair takeover deal for Aer Lingus". RTE.ie. 27 February 2013.
  68. Ryanair: not the cheapest airline?. Telegraph.co.uk.
  69. Battle of the low-cost airlines: is Ryanair the cheapest?. WhichAirline.com.
  70. Ryanair Announces Customer Service Improvements Over Next 6 Months (25 кастрычніка 2013).
  71. Ryanair Official website News Article.(недаступная спасылка)
  72. "Ryanair". Airliner World: 7. November 2015.
  73. Corporate Jet Hire(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 14 сакавіка 2016. Праверана 9 ліпеня 2021.
  74. Ryanair Corporate Jet Hire.
  75. Munbodh, Emma (1 December 2016). "Ryanair launch new package holiday service offering "lowest prices" in the industry - as airline takes on likes of Thomas Cook". Mirror UK.
  76. "Ryanair Launches "Ryanair Holidays" Service". 1 December 2016. Архівавана з арыгінала 2 снежня 2016. Праверана 9 ліпеня 2021.
  77. Ryanair to Embrace Connecting Flights in Move Toward Hub Model (published 6 April 2017 by Bloomberg)
  78. Connecting Flights (read 31 May 2017, published by Ryanair)
  79. Ryanair's remarkable growth story has only just begun. The Business Report (1 студзеня 2017).
  80. Dwyer, Mart. Ryanair Announce New Charter Airline – Ryanair Sun (4 красавіка 2017).
  81. kwietnia 2018, przez Grażyna Szypuła-13. Startują nowe linie czarterowe - Ryanair Sun (12 красавіка 2018).
  82. "Ryanair turns Polish pilots into precarious workers".
  83. Smith, Oliver. Thousands of travellers hit as Austria's second-largest airline ceases trading (англ.) (14 снежня 2017).
  84. Zeitung, Süddeutsche. Ryanair steigt bei Laudamotion ein.
  85. Staff, Reuters. Ryanair acquires remaining quarter of Austria's Laudamotion (29 студзеня 2019).
  86. "Latest updates from Ryanair strike as 250 flights cancelled ahead of walkout". The Independent [брытанская англійская].
  87. "New Ryanair strike grounds hundreds of planes across Europe". The Independent [брытанская англійская].
  88. Ryanair to set up a new airline based in Malta.
  89. Ryanair to establish an airline in Malta.
  90. "Ryanair Snaps Up Malta Air". {{cite journal}}: Шаблон цытавання journal патрабуе |journal= (даведка)
  91. Ryanair CEO: 'People will get bored of the coronavirus'(недаступная спасылка) (4 сакавіка 2020). Архівавана з першакрыніцы 4 жніўня 2020. Праверана 9 ліпеня 2021.
  92. а б Ryanair announces 3000 job cuts on Labour Day(недаступная спасылка) (1 мая 2020). Архівавана з першакрыніцы 10 жніўня 2020. Праверана 9 ліпеня 2021.
  93. "Ryanair's O'Leary warns of more job losses in event of deepening crisis".
  94. Ryanair threatens to leave Ireland unless government lifts travel restrictions.
  95. "Ryanair scales back winter schedule as bookings fall". 15 October 2020.
  96. Ryanair December Passenger Numbers Drop 83% Year-on-year - Travel Radar (6 студзеня 2021).
  97. "Ryanair reduces loss expectations for 2021".
  98. Ryanair posts record annual loss, hopes to break even this year (17 мая 2021).
  99. «Contact Us» ().
  100. а б в Mulligan, John.
  101. Post Reporter.
  102. Lavery, Brian.
  103. Up in the Air: How Airlines Can Improve Performance by Engaging their Employees, chapter 5. Cornell University Press, Ithaca (2009).
  104. blogs.mirror.co.uk Ryanair pilot sacked for handing out union form wins compensation Архівавана 4 красавіка 2015., article.
  105. Humphries, Conor (20 December 2017). "Three months that shook Ryanair: How cancellations sparked a pilot revolt". Reuters.
  106. Barry O'Halloran (15 December 2017). "Ryanair strike threat remains as unions seek clarification: Company jettisons long standing policy and says it will negotiate with pilots' groups". The Irish Times.
  107. Typically Spanish Spanair workers reject offer of employment from Ryanair, article.
  108. . 23 May 2014. {{cite news}}: Адсутнічае або пусты |title= (даведка)
  109. Hall, Ole. Bittersweet victory to unions. Berlingske (14 ліпеня 2015).
  110. "Ryanair urged to compensate passengers". BBC News. 26 September 2018.
  111. "Ryanair customer claims to go to court". 5 December 2018.
  112. Ryanair's ancillary revenues grow to €598m(недаступная спасылка). m-travel (3 чэрвеня 2009). Архівавана з першакрыніцы 14 чэрвеня 2009. Праверана 9 ліпеня 2021.
  113. "FAQS: What snacks and drinks are available onboard? Архівавана 14 лістапада 2008.
  114. Checked Baggage Allowance. Ryanair.com (6 лістапада 2006).
  115. News : Ryanair Moves to Web Check-In Only Архівавана 5 чэрвеня 2009 года..
  116. "Ryanair 'to cut frills further'". BBC News. 15 February 2004.
  117. "Ryanair's 'lose loos' strategy typifies its win, win focus on low fares". 2 June 2009.
  118. "Ryanair to make passengers stand". 6 July 2009.
  119. Ryanair considers 'fat tax' for obese air passengers, The Daily Telegraph, 22 April 2009
  120. "Passengers may have to load their own bags onto Ryanair flights". 3 June 2009.
  121. "Snarling all the way to the bank". The Economist. 23 August 2007. (патрэбна падпіска)
  122. "Ryanair named 'worst short-haul airline'". BBC News. 5 January 2019.
  123. "Ryanair rated 'greedy and arrogant' by customers". BBC News. 23 August 2019.
  124. "RTÉ News: Damages awarded to Ryanair passenger". Raidió Teilifís Éireann. 19 June 2002.
  125. Ryanair ordered to pay damages for reneging on 'free flights' offer to millionth customer, The Independent, 20 June 2002
  126. "Appeal Court rules airport and airline jointly responsible for disabled passengers". Архівавана з арыгінала 24 снежня 2004. Праверана 9 ліпеня 2021.
  127. BBC.co.uk. BBC.
  128. "Wheelchair users' rights upheld". BBC.
  129. "Ryanair adds 50p levy after losing wheelchair battle".
  130. 69-year-old woman «humiliated» by Ryanair over colostomy bag ordeal TheJournal.ie, 20 July 2012.
  131. "Ryanair introducing €2 passenger levy – RTÉ News". Raidió Teilifís Éireann.
  132. Early Day Motions By Details(недаступная спасылка). UK Parliament. Архівавана з першакрыніцы 26 лістапада 2010. Праверана 9 ліпеня 2021.
  133. Ryanair Woos Families(недаступная спасылка). The Irish Times. Архівавана з першакрыніцы 14 кастрычніка 2014. Праверана 9 ліпеня 2021.
  134. Ryanair live chat service?.
  135. Ryanair credits 'being pleasant to customers' for profits rise. The Guardian.
  136. "Ryanair to cancel 40-50 flights per day for six weeks". BBC News.
  137. "Ryanair Cancels 82 Flights After It 'Messed Up' Crew's Time Off". Bloomberh.
  138. "Ryanair to cancel 40-50 flights per day for six weeks to improve punctuality and give staff leave". ABC Australia.
  139. "Ryanair reveals Sunday's cancelled flights - including eight to and from Dublin". independent.ie.
  140. "Around 30,000 Ryanair passengers have had their weekend travel plans wrecked by short-notice flight cancellations". The Independent.
  141. Ryanair to Cancel Less Than 2% of Flights Over Next 6 Weeks to Improve Punctuality.
  142. "Ryanair cancels flights after 'messing up' pilot holidays". BBC News.
  143. Latest: Ryanair brand Which? customer satisfaction survey 'worthless' (16 снежня 2017).
  144. Neslen, Arthur (1 April 2019). "'Ryanair is the new coal': airline enters EU's top 10 emitters list". The Guardian [брытанская англійская].
  145. Hotten, Russell (5 February 2020). "Ryanair rapped over low emissions claims". BBC News (British Broadcasting Corporation News).
  146. / Columnists / Lunch with the FT — Lunch with the FT: Michael O’Leary.
  147. а б brandchannel.com | Irish Airlines| brands | branding news(недаступная спасылка). Brandchannel.com. Архівавана з першакрыніцы 7 студзеня 2009. Праверана 9 ліпеня 2021.
  148. "New Ryanair Army advert 'crass'".
  149. "Carla Bruni awarded damages from Ryanair".
  150. Sat, 7 March 2009 — Charging for toilets PR stunt, says Ryanair boss Архівавана 22 кастрычніка 2012..
  151. [1] Архівавана 29 сакавіка 2009 года.
  152. Bowers, Simon (6 December 2000). "Ryanair on a victory roll as judge swears advert attacking BA is honest and fair". The Guardian.
  153. Ryanair fares are so low even the British army flew home. flickr.com (31 August 2007).
  154. First reaction to 'crass and offensive' Ryanair ad coming in(недаступная спасылка). larryni.me.uk (14 жніўня 2007). Архівавана з першакрыніцы 13 сакавіка 2008. Праверана 9 ліпеня 2021.
  155. Irish Examiner — 2007/12/31: Budget advertising: How Ryanair does it on the fly. irishexaminer.com (31 December 2007).
  156. Ryanair escapes censure over Sinn Féin Army gag — Brand Republic News.
  157. "Ryanair schoolgirl ad criticised". BBC News. 30 January 2008.
  158. а б "Paris" Beauvais Airport, France – The 10 Worst Airport Terminals Slideshow at Frommer's(недаступная спасылка). Frommers.com. Архівавана з першакрыніцы 18 верасня 2012. Праверана 9 ліпеня 2021.
  159. Channel 4 – News – Not so fast, Ryanair(недаступная спасылка). Channel 4. Архівавана з першакрыніцы 23 лютага 2010. Праверана 9 ліпеня 2021.
  160. "Ryanair's Eurostar claim banned".
  161. "Ryanair faces probe over adverts". BBC News. 9 April 2008.
  162. Taylor, Ian. Travelweekly.co.uk(недаступная спасылка). Travelweekly.co.uk (7 ліпеня 2009). Архівавана з першакрыніцы 17 кастрычніка 2015. Праверана 9 ліпеня 2021.
  163. "Ryanair reprimanded for 'misleading' advertisements". 14 July 2010.
  164. "Ryanair's bikini advert banned by ASA". BBC. 27 April 2011.
  165. May, Kevin (23 November 2016). "Ryanair and Momondo fall out over links to fare screenscapers". Phocuswire.
  166. Burke, Ceimin (5 February 2020). "Ryanair's low emissions claims ruled misleading by UK ad watchdog". TheJournal.ie.
  167. Spanish Appeal Court Rules Ryanair's Boarding Card Reissue Fee.... Ryanair.com (11 кастрычніка 2011).
  168. Ryanair ready for the fight to keep 'excessive' card charges – More stories. The Scotsman (24 снежня 2011).
  169. Consumer Rights: Parliament approves new EU-wide rules for on-line shopping.
  170. Madrid Diversions To Valencia 26 July. Ryanair.com (6 лістапада 2006).
  171. а б IAA Report Weather Diversions Madrid(недаступная спасылка). Irish Aviation Authority (21 верасня 2012). Архівавана з першакрыніцы 13 красавіка 2013. Праверана 9 ліпеня 2021.
  172. Report of CIAIAC IN-010/2010
  173. Mayday Mayday – International version. Reporter (28 снежня 2012).
  174. "Hardtalk – Ryanair's Michael O'Leary: Fuel risk claims are lies". 11 October 2012.
  175. Ryanair dismisses false claims from KRO Reporter. Ryanair.com (6 лістапада 2006).
  176. "Mayday Mayday" wins over Ryanair defamation allegations. Eurocockpit.
  177. Ryanair tells passengers they won't get cash refunds until after coronavirus crisis.
  178. Surge in complaints to watchdog over airlines' refunds delay.
  179. Ryanair struggles on without state aid, but still well placed to fly high again | DW | 18.05.2020.
  180. Italian aviation authority threatens to ban Ryanair for breaking Covid-19 rules.
  181. Ryanair boss says airline won't fly with 'idiotic' social distancing rules.
  182. Aer Lingus facing increasing direct competition from Ryanair in Dublin; UK and US routes account for over 40% of capacity. anna.aero (3 кастрычніка 2008).
  183. The European Low Fares Airline Association(недаступная спасылка). ELFAA. Архівавана з першакрыніцы 2 кастрычніка 2013. Праверана 9 ліпеня 2021.
  184. TA4E members. ELFAA.
  185. Quinn, Eamonn.
  186. EasyJet vs. Ryanair – continuous competition | AirlineProfiler(недаступная спасылка). Airlineprofiler.eu (13 снежня 2010). Архівавана з першакрыніцы 23 сакавіка 2012. Праверана 9 ліпеня 2021.
  187. Low cost Wizz Air and Ryanair moving to Modlin(недаступная спасылка). PolishGuide2012.pl (8 лютага 2012). Архівавана з першакрыніцы 9 верасня 2012. Праверана 9 ліпеня 2021.
  188. Savage, James.
  189. One(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 27 верасня 2011. Праверана 9 ліпеня 2021.
  190. Official Ryanair website - Book direct for the lowest fares - Ryanair.com.
  191. Archived copy(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 10 ліпеня 2012. Праверана 9 ліпеня 2021.
  192. Ryanair says Air France stifling regional airports – EU Business News.
  193. Ryanair will Umsteigeflüge anbieten.
  194. "Israeli market beckons Ryanair".
  195. Archived copy(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 13 снежня 2014. Праверана 9 ліпеня 2021.
  196. Ryanair to close its base at Glasgow Airport.
  197. "The "best, most and worst" Ryanair airports 2007-17". airline network news and analysis. 1 February 2017.
  198. Michael O’Leary A Life in Full Flight, Alan Ruddock.
  199. "Cardiff to Dublin flight is ended".
  200. Cardiff International Airport :: News. Info.cwlfly.com.
  201. 150 jobs to go as Ryanair cuts Shannon flights.
  202. Ryanair Holdings Group Fleet Details and History.
  203. About Us - Our Fleet. www.ryanair.com. Ryanair. Праверана 10 November 2014.
  204. Podsada, Janice (26 April 2018). "Ryanair to buy 25 high-capacity 737 MAX 8 airliners". The Herald. Праверана 29 June 2018.
  205. Boeing Launches 737 MAX 200 with Ryanair. The Boeing Company. Праверана 8 September 2018.(недаступная спасылка)
  206. airfleets.net — Ryanair Fleet retrieved 27 January 2018
  207. "Ryanair sells 20 jets for €8.1m".
  208. Ryanair to lease B737-400s, -800s from Slovakia's Air Explore.
  209. Airlines of the British Isles since 1919.
  210. Max Kingsley Jones (24 May 2019). "Ryanair ready to place more 737 Max orders: O'Leary". Flightglobal.
  211. Kaminski-Morrow (16 July 2019). "Ryanair warns of base cuts over 737 Max delays". FlightGlobal.
  212. Bryan (29 July 2019). "Boeing needs to 'get its [act] together': Ryanair chief". Flightglobal.com.
  213. Fleet | Ryanair's Corporate Website (англ.).
  214. Norwegian Fleet Details and History.
  215. Europe's airlines: Who's growing fastest? Look at fleet orders (англ.).
  216. Fleet age | Airfleets aviation.
  217. [2] Архівавана {{{2}}}.
  218. News : Ryanair’s Fleet Grows to 200 Aircraft.
  219. Company History/Timeline(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 1 лістапада 2012. Праверана 9 ліпеня 2021.
  220. Airframes.org Aircraft Registration Database Lookup.
  221. "Ryanair buys five more 737-800 planes from Boeing". The Irish Times. 30 April 2014.
  222. Maslen. Ryanair Set to Lease 737-400s to Support Dublin Growth. routesonline.com (31 сакавіка 2014).
  223. "Airshow – Ryanair CEO sees larger Chinese jet in early 2020s".
  224. "First Ryanair Boeing 737 MAX Departs From Seattle".
  225. Green List News — LIVE: Fully vaccinated Britons could escape quarantine from July as industry demands action — Independent
  226. YLE: Ryanair avaa lentoyhteyden Tampere-Pirkkalasta Lontooseen — reitti lennetään kahdesti viikossa (in Finnish)
  227. YLE: Ryanair avaa uusia lentoreittejä Helsinki-Vantaalta ja Tampereelta (in Finnish)
  228. Accident description(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 9 красавіка 2011. Праверана 9 ліпеня 2021.
  229. Accident: Ryanair B738 at Rome on Nov 10th 2008, engine and landing gear trouble, temporarily departed runway.
  230. "Bird-hit jet in emergency landing".
  231. Pictures: Bird-struck Ryanair 737 extensively damaged.
  232. Report EI-DYG.
  233. Official italian accident report issued by ANSV and its english translation.
  234. "Ryanair flight forced to land in Belarus with top activist on board".
  235. "Belarus Forces Down Plane to Seize Dissident; Europe Sees 'State Hijacking'".
  236. "Ryanair plane: Western powers voice outrage at plane 'hijacking'".
  237. Belarus opposition says government forced Ryanair plane to land to arrest journalist
  238. У аэрапорце Мінска, рэзка змяніўшы курс, прызямліўся самалёт Афіны—Вільня — на борце быў Раман Пратасевіч
  239. На борту самолета, экстренно посаженного в Минске, был Роман Протасевич
  240. У аэрапорце «Мінск» затрыманы блогера Раман Пратасевіч
  241. Belarusian Journalist Arrested After His Flight Diverted To Minsk After False Bomb Threat