Ёбік

За лепшую Венгрыю (Ёбік)
венг.: Jobbik Magyarországért Mozgalom
Выява лагатыпа
Лідар Петэр Якаб
Дата заснавання 24 кастрычніка 2003
Штаб-кватэра Будапешт, Венгрыя
Краіна
Ідэалогія венгерскі нацыяналізм, нацыянал-кансерватызм, антыглабалізм,
Ваенізаванае крыло Венгерская гвардыя (2007—2009)
Колькасць членаў 17 927
Дэвіз A Magyar Néppárt[1]
Месцаў у Нацыянальным сходзе
23 / 199
Месцаў у Еўрапарламенце
3 / 22
Сайт jobbik.hu
jobbik.com
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Адкрыццё рунічнай таблічкі ў Капашмеры[hu]

«За ле́пшую Ве́нгрыю» (венг.: Jobbik Magyarországért Mozgalom, ['jobbik ˈmɒɟɒrorsaːɡeːrt 'mozgɒlom]), скарочана «Ё́бік» — венгерская праварадыкальная нацыяналістычная партыя, заснаваная ў 2003 годзе. Афіцыйна стаіць на пазіцыях кансерватызму, патрыятызму і хрысціянскіх каштоўнасцей[2]. Крытыкі і назіральнікі ацэньваюць яе як ксенафобскую, антысеміцкую[3] і гамафобскую палітычную сілу[4]. Старшыня — Петэр Якаб.

Гісторыя

[правіць | правіць зыходнік]

Спачатку ў 2002 годзе група праварадыкальна настроеных студэнтаў гуманітарнага факультэта Будапешцкага ўніверсітэта і былымі прыхільнікамі нацыяналістычнай Партыі справядлівасці і жыцця[hu] (MIÉP), незадаволенымі палітыкай кіраўніцтва. Назва «Ёбік» — акронім ад Jobboldali Ifjúsági Közösség (бел.: Правае моладзевае задзіночанне). У назве партыі выкарыстана гульня словаў: слова «ёб» (jobb) у венгерскай мове азначае як «лепшы», так і «правы».

У 2007 годзе Габар Вона стварыў «Венгерскую гвардыю» — арганізацыю, якая мела змагацца за абарону венгерскіх нацыянальных каштоўнасцей. У 2008—2009 гадах, пасля абвінавачванняў членаў «Венгерскай гвардыі» ў збіццях і злачынствах супраць цыганскага насельніцтва[5], судовыя органы Будапешта забаранілі дзейнасць арганізацыі.

На выбарах у Еўрапейскі парламент 2009 года партыя здабыла 15 % галасоў і 3 месцы ў Еўрапарламенце.

На парламенцкіх выбарах 2010 года партыя паспяхова пераадолела пяціадсоткавы бар'ер і атрымала ў парламенце 47 месцаў з 386.

На парламенцкіх выбарах 2014 нацыяналісты атрымалі 20,22 % галасоў[6] і атрымалі 23 месцы ў Нацыянальным сходзе, стаўшы трэцяю найбольшай палітычнай сілай краіны.

З 2014 года Ёбік пачаў перавызначаць сябе як кансерватыўную народную партыю і змяніў супярэчлівыя элементы сваіх зносін. Згодна з Маніфеста партыі аб кіруючых прынцыпах будучага ўраду, Ёбік ўяўляе ўсіх венгерскіх грамадзян і людзей і імкнецца стварыць сучасную нацыянальную ідэнтычнасць, не прымаючы пры гэтым шавінізм 20-га стагоддзя. Пасля парламенцкіх выбараў у Вугоршчыне 8 красавіка 2018 году партыя набрала 1 092 806 галасоў, атрымаўшы 19,06% ад агульнай колькасці, зрабіўшы іх другі па велічыні партыяй Венгрыі ў Нацыянальным сходзе.[7]

У цяперашні час партыя апісвае сябе як сучасная кансерватыўная народная партыя. Нядаўні (2020/02/28) апытанне грамадскай думкі, праведзены IDEA для Euronews, быў прааналізаваны вядучым палітолагам Балашоў Бёскей, і ён інтэрпрэтаваў, што былая нацыяналістычная партыя, Ёбік, завяршыла пераўтварэнне ў цэнтрысцкую народную партыю, і яе выбарчая база была змененая, і цяпер гэта пераважна ўмераны праеўрапейскі акруга.[8]

Крыніцы

[правіць | правіць зыходнік]
  1. ↑ https://web.archive.org/web/20200806131447/https://www.jobbik.hu/hireink/bemutattuk-jobbik-elvi-nyilatkozatat
  2. ↑ About Jobbik Архівавана 12 сакавіка 2016. (англ.)
  3. ↑ «Йоббік» виступає проти циган (ua.jn1.tv, 18.10.2012) Архівавана 3 лістапада 2012.
  4. ↑ Agata Anna Lisiak, Urban Cultures in (Post) Colonial Central Europe (англ.)
  5. ↑ Hungary — Amnesty International Report 2010 Архівавана 10 лютага 2015. (англ.)
  6. ↑ Результати за партійними списками 2014 (венг.)
  7. ↑ https://www.jobbik.com/manifesto_on_the_guidelines_for_a_future_jobbik_led_government Архівавана 10 красавіка 2020.
  8. ↑ https://hu.euronews.com/2020/02/27/ketteszakadt-a-kozvelemeny-magyarorszag-szovetsegeseivel-kapcsolatban

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]