Інгулец

Інгулец
Характарыстыка
Даўжыня
  • 549 км
Басейн 13 700 км²
Вадацёк
Выток Topylo[d]
 • Каардынаты 48°43′58″ пн. ш. 32°23′33″ у. д.HGЯO
Вусце Дняпро
 • Каардынаты 46°41′03″ пн. ш. 32°48′45″ у. д.HGЯO
Размяшчэнне
Водная сістэма Дняпро → Дняпроўскі ліман[d]
Краіна
=
physical
Інгулец
Інгулец
— выток, — вусце
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Інгулец (укр.: Інгулець, таксама вядомая як Малы Інгул) — рака на поўдні Украіны, правы прыток Дняпра.

Даўжыня — 549 км, плошча басейна каля 14 тыс. км². Бярэ пачатак на Прыдняпроўскім узвышшы з забалочанай балкі паблізу сяла Тапыла Днепрапятроўскай вобласці. Даліна ў верхнім цячэнні трапецыепадобная, на асобных участках утварае неглыбокія каньёны; яе шырыня да 1 км. У нізоўях цячэ па Прычарнаморскай нізіне, даліна тут тэрасаваная, шырынёй да 5 км. У пойме (шырыня да 1,5 км) ёсць забалочаныя старыцы, месцамі саланчакі. Рэчышча ў верхнім цячэнні спрамленае, у ніжнім — моцна звілістае, у вусці знаходзіцца Інгулецкі ліман. Шырыня рэчышча каля Крывога Рога 25-30 м. Нахіл ракі ад 1,2 м/км у вярхоўях да 0,37 м у ніжнім цячэнні. Хуткасць плыні ракі на плесах нязначная, на перакатах 0,2—0,5 м/с. Ніжэй за в. Тарасаўка Інгулец утварае ліман шырынёй да 1 км і ўпадае ў Дняпро некалькімі рукавамі, за 40 км ад Херсона.

Жыўленне пераважна снегавое. Сярэдні расход вады 9 м³/с.

Судаходная на працягу 109 км. Выкарыстоўваецца для вадазабеспячэння горада Крывы Рог, арашэння. На рацэ створаны вадасховішчы, дзейнічае Інгулецкі канал.

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]
  • Булава Л. М. Інгуле́ць // Географічна енциклопедія України: В 3-х т. / Ред-кол.: О. М. Маринич (відповід. ред.) та інш. — Київ: Українська радянська енціклопедія ім. М. П. Бажана, 1990. — Том 2: З—О. — С. 77. — 480 с.: іл.— (В опр.) — ISBN 5-88500-015-8, ISBN 5-88500-012-8 (т. 2). (укр.)
  • Ингуле́ц, Малый Ингул // Географический энциклопедический словарь: Географические названия (руск.) / Гл. ред. А. Ф. Трёшников; Ред. кол.: Э. Б. Алаев, П. М. Алампиев (зам. гл. ред.) и др. — 2-е изд., исправл. и дополн. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 185. — 592 с. — 210 000 экз. — ISBN 5-85270-057-6.
  • Ингуле́ц // Энциклопедический географический словарь (руск.). — М.: РИПОЛ классик, 2011. — С. 256. — 800 с. — (Словари но­вого века). — 5 000 экз. — ISBN 978-5-386-03063-6.