Іхтыс

І́хтыс (стар.-грэч.: Ίχθύς — рыба) — знак першых хрысціян, што сімвалізуе Ісуса Хрыста. Гэта акронім, які складаецца з пяці першых літар наступных словаў:

ΙΗΣΟΥΣ — Ісус

ΧΡΙΣΤΟΣ — Хрыстос

ΘΕΟΥ — Божы

ΥΙΟΣ — Сын

ΣΩΤΗΡ — Збавіцель

Рыба пачала выкарыстоўвацца як першы сімвал хрысціянства на два стагоддзі раней за крыж і ўжываецца да нашага часу.

Гісторыя

Падчас пераследу першых хрысціян немагчыма было карыстацца выявамі Хрыста, таму паўсталі разнастайныя сімвалічныя коды. Выявы акроніма ΙΧΘΥΣ або стылізаванае пад яго рыбы з'яўляюцца ў рымскіх катакомбах у II стагоддзі. Рыба згадваецца таксама ў творы Генрыка Сянкевіча «Quo vadis» пра хрысціян тагачаснага перыяду.

Сімвал мае падвойнае тлумачэнне. Па першае, ён звязаны з вадой, дзе пражываюць рыбы, і такім чынам азначае хрышчэнне. Па-другое, мае дачыненне і да еўхарыстыі, аднаго з хрысціянскіх таінстваў. Да IX стагоддзя рыба прысутнічала на ўсіх выявах Апошняй вячэры побач з хлебам і чашай.

У Бібліі

Месцы Новага Запавету, дзе згадваецца рыба або рыбацтва^[1]:

І сказаў ім Ісус: ідзеце за Мною, і я зраблю вас лаўцамі людзей (Мк., 1:17).
бо як Ёна быў у чэраве ў кіта тры дні і тры ночы, так і Сын Чалавечы будзе ў сэрцы зямлі тры дні і тры ночы (Мц., 12:40).
Яны ж кажуць Яму: у нас тут толькі пяць хлябоў і дзьве рыбіны (Мц., 14:17).
Зрабіўшы гэта, яны злавілі вялікае мноства рыбы, і нават мярэжа ў іх рвалася (Лк., 5:6).
Яны падалі Яму частку печанай рыбы і сотавага мёду (Лк., 24:42).
А Ён сказаў ім: закіньце нерат па правы бок лодкі, і зловіце. Яны закінулі, і ўжо не маглі выцягнуць нерат ад мноства рыбы (Ян., 21:6).
Ня ўсякая плоць, але інакшая плоць у людзей, інакшая плоць у жывёлін, інакшая ў рыб, інакшая ў птушак (I Кар., 15:39).

Сучаснасць

Пад канец XX стагоддзя іхтыс зноў стаў папулярным сімвалам не толькі між пратэстантаў розных краін і коптаў, але ўсё часцей і ў каталікоў. Такую наклейку можна часта пабачыць на легкавіках. Супернікі крэацыянізму сталі парадаваць гэты знак, налепваючы на ўласныя машыны знак рыбы са словамі «Дарвін» і ножкамі^[1], «Лятаючы макаронны монстр» або «Ктулху».

У амерыканскім Уілмары (Кентукі) ладзіцца штогадовы фестываль пад назвай Іхтус (па-англійску: Ichthus Music Festival).

У Вялікабрытаніі дзейнічае неахарызматычны царкоўны рух «Хрысціянскае брацтва Іхтус» (па-англійску: Ichthus Christian Fellowship).

Цікавосткі

Існуе дыстрыбутыў Linux пад назвай Ichthux, пабудаваны на хрысціянскіх каштоўнасцях.

Гл. таксама

Зноскі

↑ ^а ^б B.A. Robinson.. The history of the Christian fish symbol (англ.)(недаступная спасылка). Religious Tolerance.org (16 красавіка 2012). Архівавана з першакрыніцы 6 студзеня 2012. Праверана 26 снежня 2013.

Літаратура

Franz Joseph Dölger. ICHTHYS Nachdruck/Reprint in 6 Bänden (Band 5 in 2 Bänden) Oberhausen/Duisburg 1999-2000. — Deutschland: Peter W. Metzler Verlag, Buch- und Medienversand Peter Metzler. — (Archäologie, Patristik, Christentum, Religionen und Kulturen der Antike).

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Іхтыс

[toler-1] а ^б B.A. Robinson.. The history of the Christian fish symbol (англ.)(недаступная спасылка). Religious Tolerance.org (16 красавіка 2012). Архівавана з першакрыніцы 6 студзеня 2012. Праверана 26 снежня 2013.

[1]