Аджарыя

Аджарыя
груз. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკა
Герб Сцяг[d]
Герб Сцяг[d]
Краіна
Уваходзіць у
Адміністрацыйны цэнтр
Дата ўтварэння 1991
Кіраўнік Арчыл Хабадзэ[d]
Насельніцтва
  • ▼354 900 чал. (2021)[1]
Плошча
  • 2 919 км²
Аджарыя на карце
Аджарыя, карце
Часавы пояс UTC+04:00
Код ISO 3166-2 GE-AJ
Афіцыйны сайт
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Аджа́рыя (груз. აჭარა) — аўтаномная рэспубліка ў складзе Рэспублікі Грузія. Знаходзіцца ў паўднёва-заходняй частцы Грузіі, на ўсходнім боку Чорнага мора і мяжуе з Турцыяй на поўдні. Аджарыя з'яўляецца айчынай для Аджарскай этнічнай падгрупы грузінаў. У Савецкім Саюзе Аджарыя была вядомая як Аджарская аўтаномная Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка.

Аджарская сталіца Батумі — асноўныя марскія вароты Грузіі. У прыморскай зоне знаходзяцца шматлікія санаторна-лячэбныя ўстановы. Таксама дзейнічаюць горныя курорты.

Геаграфія

[правіць | правіць зыходнік]
Крэпасць Гоніа (Грузія)

Аджарыя размешчана на паўднёва-ўсходнім узбярэжжы Чорнага мора і распасціраецца ў лясістых перадгор'ях і гарах Малога Каўказа. Тэрыторыя мяжуе з вобласцю Гурыя на поўначы, Самцхэ-Джавахеты на ўсходзе і з Турцыяй на поўдні. Большая частка тэрыторыі Аджарыі складаецца з пагоркаў і гор. Самыя высокія горы падымаюцца на вышыню больш чым 3000 метраў над узроўнем мора. Каля 60 % тэрыторыі Аджарыі пакрыта лясамі. Многія часткі Месхецкага хрыбта (заходнія схілы) пакрытыя вільготнымі лясамі.

Клімат

[правіць | правіць зыходнік]

Аджарыя вядомая сваім вільготным кліматам (асабліва ўздоўж прыбярэжных раёнаў) і працяглым дажджлівым надвор'ем, хоць ёсць шмат сонечных дзён падчас вясновых і летніх месяцаў. Аджарыя атрымлівае самыя высокія сумы ападкаў як у Грузіі, дык і на Каўказе. Таксама яна з'яўляецца адным з самых вільготных раёнаў з умераным кліматам ў паўночным паўшар'і. Ні адным рэгіёне ўздоўж ўзбярэжжа Аджарыі не выпадае менш 2200 мм ападкаў у год. На заходнім боку (наветренага) схілаў Месхетскага хрыбта выпадае больш за 4500 мм ападкаў у год. Прыбярэжныя нізіны атрымаць большую частку ападкаў у выглядзе дажджу (у сувязі з субтрапічным кліматам раёна). Верасень і кастрычнік, як правіла, — самыя вільготныя месяцы. Сярэднямесячная колькасць ападкаў у Батумі на працягу месяца верасня — 410 мм. Унутраныя часткі Аджарыі значна сушэйшыя, чым прыбярэжныя горы і нізіны. Зімой, як правіла, адбываюцца значныя снегапады у вышэйшых раёнах Аджарыі, дзе снег часта дасягае некалькіх метраў. Сярэднія летнія тэмпературы знаходзяцца паміж 22-24 °C у нізіне і 17-21 °C у гарах. Горныя раёны Аджарыі маюць больш нізкія тэмпературы. Сярэднія зімовыя тэмпературы складаюць ад 4-6 °C на ўзбярэжжы, ва ўнутраных раёнах і гарах сярэднія тэмпературы складаюць каля −3..-2°С. Некаторыя з самых высокіх гор Аджарыі маюць сярэднія зімовыя тэмпературы −8 .. — 7 °C.

Зноскі

  1. ↑ http://www.geostat.ge/cms/site_images/_files/english/population/01%20Population%20by%20municipalities%20for%20the%20beginning%20of%20the%20year.xls Праверана 30 красавіка 2016.

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]