Аляксандр Сяргеевіч Даргамыжскі

Аляксандр Сяргеевіч Даргамыжскі
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння 14 лютага 1813(1813-02-14)[1][2]
Месца нараджэння
Дата смерці 17 студзеня 1869(1869-01-17)[3][4][…] (55 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Краіна
Музычная дзейнасць
Прафесіі кампазітар, піяніст
Інструменты фартэпіяна
Жанры опера
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Аляксандр Сяргеевіч Даргамы́жскі (17 лютага 1813, с. Троіцкае, цяпер Тульская вобласць, Расія — 17 студзеня 1869) — рускі кампазітар; адзін з заснавальнікаў рускай класічнай музычнай школы (разам з М. Глінкам). Атрымаў рознабаковую (у т. л. музычную) хатнюю адукацыю.

Паслядоўнік М. Глінкі, самабытна развіваў яго традыцыі. Верны аснощным прынцыпам народнасці, нацыянальнай характэрнасці музыкі, Даргамыжскі праклаў новыя шляхі ў рускім музычным мастацтве, абнавіў прыёмы і сродкі музычнай выразнасці.

Яго найбольш вядомы твор — опера «Русалка» (1856) знаменавала нараджэнне новага жанру — народна-бытавой псіхалагічнай музычнай драмы. На аснове меладызаванага рэчытатыву, блізкага да жывых інтанацый гаворкі, стварыў тып рэчытатыўнай оперы («Каменны госць[ru]» на тэкст А. С. Пушкіна; скончана Ц. Кюі і М. Рымскім-Корсакавым, 1872). Даргамыжскі ўпершыню ўвасобіў у музыцы тэму сацыяльнай няроўнасці, узбагаціў жанры вакальнай лірыкі: рамансы «Я вас любіў», «Вяселле», «Начны зефір», «I сумна, і нудна», песня «Млынар», драматычная песня «Стары капрал», сатырычна-камічныя песні «Чарвяк», «Тытулярны саветнік». 3 іншых твораў: опера «Эсмеральда» (1847), опера-балет «Трыумф Вакха» (1848); для аркестра: жарт-фантазія «Баба-яга, або 3 Волгі nach Riga» (1862), «Маларасійскі казачок» (1864), «Чухонская фантазія» (1867).

Даргамыжскі акрэсліў новыя шляхі ў оперным і камерна-вакальных жанрах, якія вядуць да творчасці М. Мусаргскага, П. Чайкоўскага і інш. рускіх кампазітараў.

Зноскі

  1. Alexander Sergejewitsch Dargomyschski // Brockhaus Enzyklopädie
  2. Alexander Sergeyevich Dargomïzhsky // Musicalics
  3. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
  4. Alexander Dargomyzhsky // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  5. Даргомыжский Александр Сергеевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  6. Czech National Authority Database Праверана 23 лістапада 2019.
  • Н. М. Юдзеніч. Даргамыжскі Аляксандр Сяргеевіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 6: Дадаізм — Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 6. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0106-0 (т. 6).
  • Пекелис М. Даргомыжский и народная песня. М. ; Л., 1951;
  • Пекелис М. А.  С.  Даргомыжский и его окружение. Т. 1—3. М., 1966—1983;
  • Скудина Г. Даргомыжский — восхождение к правде // Муз. жизнь. 1984. № 5.