Банавентура

Банавентура
лац.: Bonaventura
Дата нараджэння 1221[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 15 ліпеня 1274[3]
Месца смерці
У ліку святы
Дзень памяці 15 ліпеня[5]
Альма-матар
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з імем Банавентура (значэнні).

Банавенту́ра (лац.: Bonaventura, сапраўднае імя Джавані дэ Фіданца, італ.: Giovanni di Fidanza, лац.: Ioannes Fidanza; 1221, Баньярэджа, Лацыа, Папская дзяржава — 15 ліпеня 1274, Ліён, Францыя) — сярэдневяковы тэолаг, францысканскі схаласт, генерал францысканскага ордэна, кардынал (з 1273), называецца серафіцкім доктарам (Doctor Seraphicus). Каталіцкай царквой прылічаны да ліку святых (1482 год) і да дактароў касцёла (1587).

Біяграфія

[правіць | правіць зыходнік]

Банавентура, ён жа Джавані дэ Фіданца, нарадзіўся прыкладна ў 1221 годзе ў Баньярэджа, недалёка ад Вітэрба, які тады быў часткай Папскай дзяржавы. Пра яго дзяцінства амаль нічога не вядома, акрамя імёнаў яго бацькоў, Джавані дэ Фіданца і Марыі дэ Рытэлі[6][7]. Паводле легенды, Джавані нарадзіўся вельмі слабым дзіцем, і маці, баючыся за яго жыццё, прынесла зарок, што калі ён выздаравее, то яна прысвеціць свайго сына на службу Богу. Немаўля прынеслі да святога Францішка з Асізі, які ў натхненні сказаў: «О, шчаслівы лёс!» (лац.: O buona ventura!). Гэта выратаванне ад смерці па малітвах Францішска Асізскага стала асноўнай матывацыяй для напісання потым яго біяграфіі Банавентурам[8].

У 1243 годзе ўступіў у Ордэн святога Францішка, прыняўшы імя Банавентура. Вывучаў філасофію і тэалогію ў Парыжскім універсітэце, дзе стаў доктарам тэалогіі. Пасля ўзначаліў францысканскую кафедру. Будучы генералам Ордэна Меншых Братоў, кіраваў ім мудра і разважліва. Праз пэўны час быў прызначаны генералам ордэну, сёмым у гісторыі. Разумеючы, што ўсе браты не могуць дакладна пераймаць прыклад Св. Францішка, Банавентура адаптаваў манаскі ідэал да рэальнага жыцця і дзейнасці братоў, якія займаліся рознымі формамі апостальства, зрабіўшы пры гэтым прынцыповы націск на адукацыйную і навуковую дзейнасць. Дзякуючы гэтаму многія францысканцы ўзначалілі ўніверсітэцкія кафедры, а Ордэн даў свету значную колькасць навукоўцаў. Кіраваў францысканцамі на працягу сямнаццаці гадоў настолькі паспяхова, што яго пачалі называць другім заснавальнікам супольнасці.

У 1273 быў названы кардыналам і біскупам Альбана. Стаўшы кардыналам, быў выкліканы ў Рым, дзе на даручэнне Папы заняўся падрыхтоўкай Другога Ліёнскага сабору, і памёр за некалькі дзён да яго заканчэння 15 ліпеня 1274 года.

Напісаў шмат прац па філасофіі і тэалогіі. Акрамя гэтага, апрацаваў і напісаў два творы, у якіх апісвае жыццё Св. Францішка. Банавентура разам з Тамашам Аквінскім з'яўляецца адным з галоўных прадстаўнікоў схаластыкі.

Святому Банавентуры нададзены тытул Doctor seraphicus — Серафімскі доктар.

Шанаванне

[правіць | правіць зыходнік]

Быў кананізаваны ў 1484 годзе Папам Сікстам IV. Успамін 15 ліпеня. Ён лічыцца апекуном тэолагаў, працаўнікоў і грузчыкаў.

Працы

[правіць | правіць зыходнік]
  • Commentaria in IV libros Sententiarum («Каментарыі на 4 кнігі Сентэнцый»).
  • Itinerarium mentis in Deum («Праводнік душы да Бога»).
  • Reductio artium in theologiam («Аб звядзенні навук да багаслоўя»).
  • Breviloquium («Кароткае чытанне»).
  • Soliloquium de quatuor mentalibuserciseitiis («Маналог аб чатырох духоўных практыкаваннях»).
  • Lignum vitae («Дрэвы жыцця»).
  • De Triplici via («Патройны шлях»).

Зноскі

  1. ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118513176 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 16 кастрычніка 2015.
  2. ↑ а б Catalog of the German National Library Праверана 23 красавіка 2024.
  3. ↑ BeWeB Праверана 13 лютага 2021.
  4. ↑ Бонавентура // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  5. ↑ Calendarium Romanum: Ex decreto Sacrosancti Œcumenici Concilii Vaticani II instauratum auctoritate Pauli PP. VI promulgatum. Editio typica — Civitas Vaticana: Typis Polyglottis Vaticanis, 1969. — С. 28.
  6. ↑ «St. Bonaventure». Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. 1913.
  7. ↑ Hammond, Jay M. (2003). "Bonaventure, St.". In Marthaler, Bernard L. (рэд.). New Catholic Encyclopedia. Vol. Volume 2 (2nd. ed.). Detroit: Thomson/Gale in association with the Catholic University of America. p. 479. ISBN 0-7876-4006-9. {{cite book}}: |volume= мае залішні тэкст (даведка)
  8. ↑ Bonaventure (1904). The Life of Saint Francis. London: J. M. Dent and Co. p. prol. 3.

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]