Барад-дур

Барад-дур на фоне Арадруіна.

Барад-дур (сінд.: Barad-dûr) — у легендарыуме Дж. Р. Р. Толкіна галоўная крэпасць (ці вежа) Саўрана, якая выконвала ролю сталіцы Мордара. Яна была пабудавана ў 1000—1600 гадах Другой Эпохі, амаль цалкам разбурана пасля вайны Апошняга Саюза, ізноў адбудавана ў канцы Трэцяй Эпохі (пачынаючы з 2951 года) і неўзабаве канчаткова разбурана пры зрыньванні Саўрана і знішчэнні Пярсцёнка Усеўладдзя.

Размяшчаўся Барад-дур у паўночнай частцы Мордара, на адлегласці прыкладна адной лігі на ўсход ад Арадруіна.

Назва «Барад-дур» перакладаецца з сіндарына як «Цёмная Вежа». На Чорнай мове крэпасць звалася Лугбурз (гэта паняцце ўжывалася таксама ў пераносным сэнсе, як бы мы сказалі наверсе, пазначаючы ў прастамоўі вышэйшую ўладу). На квэнья звалася Лунату́рка (квэнья: Lúnaturco) або Та́рас Лу́на (квэнья: Taras Lúna).

Барад-дур быў сталіцай Мордара — там неадлучна знаходзіўся сам Саўран і адтуль жа ён кіраваў сваімі ўладаннямі. Намеснікам у Барад-дур быў Вяшчальнік Саўрана.

Літаратура

• Robert E. Morse. Evocation of Virgil in Tolkien's art: geritol for the classics. — Bolchazy-Carducci Publishers, 1986. — P. 13—14. — 66 p. — ISBN 0-86516176-3, ISBN 978-0-86516176-4.
• David Day  (англ.). Barad-dûr // Tolkien: the illustrated encyclopedia. — Macmillan Publishers, 1991. — P. 64—65. — 279 p. — ISBN 0-025-33431-X, ISBN 978-0-025-33431-1.
• Robert Foster. Barad-dûr // The Complete Guide to Middle-earth: from The Hobbit to The Silmarillion  (англ.). — выпраўленае выд. — Ballantine Books, 2001. — P. 41—42. — 568 p. — ISBN 0-34544976-2, ISBN 978-0-34544976-4.
• Greg Harvey. Barad-dûr, the Dark Tower // The origins of Tolkien's Middle-earth for dummies. — John Wiley & Sons, 2003. — 338 p. — (For dummies). — ISBN 0-76454186-2, ISBN 978-0-76454186-5.
• Королёв К. Энциклопедия «Толкин и его мир». — Москва: Локид-Пресс, 2005. — С. 47. — 494 с. — 7 100 экз. — ISBN 5-98601-018-3.